Dạo quanh các điểm tập trung nhiều cửa hàng, đại lý bán giống lúa như Quốc lộ 1A cũ, Quốc lộ 10 đoạn qua thị trấn Yên Ninh (Yên Khánh), thị trấn Phát Diệm (Kim Sơn) đã tấp nập người mua. Chị Nguyễn Thị Thủy, chủ cơ sở lúa giống Thành Thủy ở thành phố Ninh Bình cho biết: Vụ đông xuân là vụ sản xuất quan trọng nhất trong năm nên nông dân rất quan tâm đầu tư. Sức mua một vài giống lúa đã và đang tăng mạnh. Có lẽ do sợ không mua được giống lúa như ý muốn và lo giá tăng cao nên nhiều nông dân đã tranh thủ đi khảo giá và tìm mua lúa giống ngay từ đầu tháng 12. Ông Bùi Văn Khoa, một nông dân ở Nho Quan cất công xuống thành phố Ninh Bình mua giống lúa tâm sự: Tôi đấu thầu 10 mẫu đất ven sông, chuẩn bị đến đầu tháng 1 bắt đầu gieo sạ nên đến đây chọn mua giống. Kinh nghiệm nhiều năm cho thấy nếu mua được giống nguyên chủng và xác nhận đạt chất lượng thì việc gieo sạ mới đảm bảo.
Theo khảo sát thì giá lúa giống các loại năm nay tăng khoảng 15-20% so với cùng kỳ năm trước. Tăng nhiều nhất vẫn là các giống lúa lai, Thục hưng 6, năm trước có giá 82.000 đồng/kg, năm nay đã lên 92.000 đồng/kg; Nhị ưu 838 là 67.000 đồng/kg, Nam Dương 99 là 90.000 đồng/kg; các giống lúa thuần có mức tăng thấp hơn, từ 2.000 -3.000 đồng/kg; Bắc thơm số 7 là 18.000 đồng/kg; BC 15 là 30.000 đồng/kg; QR1 là 26.000 đồng/kg; VS1 là 24.500 đồng/kg…, nhưng nhìn chung mức tăng này là có thể chấp nhận được vì giá lúa thương phẩm hiện nay đã tăng khoảng 30-35%.
Vụ đông xuân 2012, tỉnh ta dự kiến sẽ gieo cấy 40.000 ha lúa, trong đó trà xuân sớm chiếm 5% diện tích, xuân muộn 95% diện tích; về cơ cấu giống: 45-50% là lúa lai, 40- 45% là lúa thuần, còn lại là giống đặc sản. Toàn tỉnh cần khoảng 400 tấn giống lúa lai và khoảng 680 tấn giống lúa thuần. Theo Sở Nông nghiệp & PTNT, trên thị trường Ninh Bình đang có hơn 20 đơn vị, cá nhân trong và ngoài tỉnh sản xuất và kinh doanh giống lúa nên không lo thiếu giống. Riêng Công ty giống cây trồng và con nuôi Ninh Bình và Công ty TNHH Vật tư nông nghiệp Hồng Quang vụ này đã sản xuất, đồng thời nhập về hơn 900 tấn lúa giống các loại, về lúa lai có Thục hưng số 6, Phú ưu 1, Đại dương, Nhị ưu 88, Bio 404; về lúa thuần có LT2, Bắc thơm số 7, QR1, nếp… Lượng giống trên hầu hết đã được cung ứng đến các HTX nông nghiệp và người nông dân qua mạng lưới cửa hàng bán lẻ, giá bán ổn định, không có tình trạng thiếu giống, không đủ giống.
Sau nhiều năm phụ thuộc vào các giống lúa lai nhập khẩu từ Trung Quốc với giá cao, hiện nay nhiều Công ty giống cây trồng trong nước đã nâng cao năng lực sản xuất, đưa ra thị trường nhiều giống lúa mới, đặc biệt là các giống lúa thuần với năng suất không thua kém gì các giống lúa của Trung Quốc mà giá chỉ bằng 1/4 - 1/5 so với giống lúa lai, chất lượng gạo lại ngon, dễ tiêu thụ. Công ty cổ phần Giống cây trồng Trung ương có các giống VS1, Khang dân đột biến, DB6, T10; Công ty cổ phần Giống cây trồng Thái Bình có các giống chủ lực như: TBR45, TBR46, BC15, TBR36…
Ông Nguyễn Văn Đốc, chủ cửa hàng giống lúa tại thị trấn Phát Diệm (Kim Sơn) cho biết: Năm nay thấy nhiều nông dân chọn mua các giống lúa thuần của các Công ty giống trong nước, vì thực ra hiện nay năng suất lúa lai cũng chỉ dừng lại ở mức 70-75 tạ/ha, trong khi đó lúa thuần hiện nay nhiều giống năng suất cũng ở mức đó mà giá giống lúa thuần thấp hơn nhiều.
Nhằm giúp nông dân tìm được giống lúa triển vọng, thích nghi với vùng canh tác tại các địa phương và khả năng chống chịu sâu bệnh, vụ đông xuân và hè thu 2011, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã triển khai nhiều điểm trình diễn các giống lúa triển vọng tại 8 huyện, thành phố, thị xã. Qua tổng hợp kết quả thực hiện một số chỉ tiêu nông học và hội thảo đánh giá của các huyện, nổi lên một số giống cho năng suất cao và thích nghi trên địa bàn tỉnh như giống lúa TBR45, TBR46, BC 15, năng suất các giống này trung bình đạt 70-75 tạ/ha, một số nơi thâm canh tốt có thể đạt 80 tạ/ha, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, đặc biệt chất lượng gạo rất ngon.
Nguyễn Lựu