Sự phát triển lớn mạnh của Đảng bộ tỉnh trong suốt chặng đường 90 năm phải nhìn vào những con số cụ thể: Từ lúc chỉ có 3 Chi bộ với 20 đảng viên năm 1930, đến nay toàn Đảng bộ đã có 674 tổ chức cơ sở đảng (422 chi bộ, 252 đảng bộ) với 71.986 đảng viên. Kể từ Đại hội lần thứ nhất (năm 1938, tại thôn Đồi Dâu, xã Sơn Lai, huyện Nho Quan) đến nay, Đảng bộ tỉnh đã trải qua 21 kỳ Đại hội (bao gồm cả 4 kỳ Đại hội Đảng bộ Hà Nam Ninh trong 16 năm hợp nhất tỉnh).
Mỗi lần Đại hội là một dấu mốc mới trên chặng đường lịch sử phát triển, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, uy tín và vị thế của Đảng không ngừng nâng lên; niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng được củng cố ngày càng vững chắc bởi những Nghị quyết của BCH Đảng bộ tỉnh đã đi vào cuộc sống, mang lại cuộc sống ngày một ấm no, hạnh phúc, diện mạo Ninh Bình ngày càng đổi thay, phát triển năng động, bền vững.
Có thể khẳng định nhiệm kỳ 2015-2020 là nhiệm kỳ công tác xây dựng Đảng tại tỉnh ta có những sức bật mới, khơi dậy khát vọng nội lực và ngoại lực, tạo nên thế và lực mới để Đảng bộ, quân và dân trong tỉnh chung sức, đồng lòng xây dựng quê hương Ninh Bình phát triển nhanh và bền vững.
Nhiệm kỳ 2015-2020 vừa qua, công tác xây dựng Đảng luôn được các cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ tỉnh xác định rõ là nhiệm vụ then chốt, chú trọng xây dựng Đảng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; giữ gìn kỷ luật, kỷ cương nghiêm minh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, trọng tâm là năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng với nhiều giải pháp, cách làm mới, do vậy đã đạt được những kết quả nổi bật, rõ nét trên tất cả các lĩnh vực.
Trong nhiệm kỳ, Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các cấp ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo học tập, quán triệt kịp thời, nghiêm túc, chất lượng các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước bằng nhiều hình thức, phương pháp, cách thức mới; do đó giúp cán bộ, đảng viên nhận thức sâu sắc hơn về những nội dung cơ bản của nghị quyết, thể hiện quyết tâm cao trong thực hiện.
Công tác tư tưởng được tập trung chỉ đạo, triển khai toàn diện, đồng bộ, bám sát thực tiễn, phục vụ hiệu quả các nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ. Chủ động kịp thời định hướng tư tưởng, dư luận xã hội trước những vấn đề, vụ việc phức tạp; thường xuyên quan tâm giáo dục chính trị tư tưởng, chỉ đạo thực hiện nhiều mô hình điểm, thí điểm ở cơ sở với quan điểm vừa làm, vừa nghiên cứu để rút kinh nghiệm và nhân ra diện rộng.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 35, ngày 22-10-2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Đặc biệt, đã chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả Đề án đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thông tin xấu, độc trên Internet và mạng xã hội giai đoạn 2019-2020.
Ban hành Chỉ thị về tăng cường chỉ đạo, quản lý, phát huy vai trò của báo chí, xuất bản trên địa bàn tỉnh... qua đó giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân nhận thức đầy đủ, đúng đắn về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Để nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn về những biểu hiện suy thoái theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, thuận lợi cho việc "tự soi", "tự sửa" trong tự phê bình và phê bình, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Hướng dẫn số 04, ngày 27-4-2018 về "Nhận diện nội dung cơ bản của các biểu hiện suy thoái theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng".
Theo đó, đã hướng dẫn từ 27 biểu hiện suy thoái thành 90 biểu hiện cụ thể để học tập, quán triệt và thực hiện Nghị quyết. Thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trong toàn tỉnh tổ chức sinh hoạt chính trị dưới nghi thức chào cờ đầu tuần; chỉ đạo phát hành cuốn sách "128 câu chuyện kể về Chủ tịch Hồ Chí Minh" để làm tư liệu phục vụ nội dung sinh hoạt; thường xuyên đổi mới cách thức sinh hoạt, biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong tháng và ghi danh vào Sổ nêu gương.
Đến nay, việc sinh hoạt chính trị dưới nghi thức chào cờ đầu tuần đã thành nền nếp; đã có 2.890 lượt tập thể, 4.948 lượt cá nhân được biểu dương, khen thưởng dưới cờ. Thực hiện Quy định số 08, ngày 25-10-2018 của Ban Chấp hành Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, Tỉnh ủy đã ban hành Quy định số 10, ngày 14-01-2019 về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, cụ thể thành "10 xây", "10 chống" để chỉ đạo triển khai thực hiện trong Đảng bộ tỉnh. Hàng năm, Tỉnh ủy đều lựa chọn chủ đề "Nêu gương" và phát động trong toàn tỉnh để quán triệt, triển khai thực hiện.
Công tác xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng được quan tâm thường xuyên; chỉ đạo thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp về nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đảng viên như: Ban hành Nghị quyết số 08, ngày 13-3-2017 về tăng cường xây dựng và nâng cao vai trò, hiệu quả hoạt động của tổ chức đảng và các đoàn thể chính trị - xã hội trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước trên địa bàn tỉnh đến năm 2020.
Quan tâm chỉ đạo thành lập chi bộ thôn, xóm chưa có tổ chức đảng và thành lập chi bộ công an cấp xã; sắp xếp, chuyển giao một số tổ chức đảng phù hợp với tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; tổ chức và chỉ đạo tổ chức 3 hội nghị chuyên đề về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, phát triển đảng viên và quản lý đảng viên, qua đó góp phần duy trì nền nếp, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi ủy, chi bộ.
Công tác kết nạp đảng viên hàng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu đề ra; từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Đảng bộ tỉnh kết nạp được 8.597 đảng viên, bình quân mỗi năm kết nạp 2.149 đảng viên, vượt chỉ tiêu kế hoạch đề ra (chỉ tiêu là 2.000 đảng viên/năm). Bên cạnh đó, đã kịp thời rà soát, sàng lọc đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng, bình quân mỗi năm sàng lọc 110 đảng viên ra khỏi Đảng.
Công tác cán bộ được triển chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, thận trọng, đúng nguyên tắc, đúng quy trình, quy định. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã sửa đổi và ban hành một số quy định, quy chế về công tác cán bộ... qua đó ngày càng phát huy dân chủ, đoàn kết, từng bước kiểm soát quyền lực của người có chức, có quyền trong công tác cán bộ.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã điều động, bổ nhiệm, luân chuyển, hiệp y, giới thiệu ứng cử 322 lượt cán bộ thuộc diện quản lý; công tác quy hoạch cán bộ được thực hiện nền nếp, thường xuyên, chuẩn bị được nguồn cán bộ dồi dào, chất lượng. Đã triển khai thực hiện thí điểm thi tuyển chức danh cán bộ lãnh đạo cấp sở, cấp phòng. Chỉ đạo việc đánh giá, xếp loại cán bộ ngày càng thực chất hơn. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được quan tâm; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và cập nhật kiến thức cho cán bộ theo Quy định 164 của Bộ Chính trị.
Trong nhiệm kỳ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy đã thường xuyên coi trọng công tác kiểm tra, giám sát, từ việc xây dựng kế hoạch, chương trình hằng năm và cả nhiệm kỳ; trong đó đã quán triệt sâu sắc quan điểm "Giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm".
Đã chủ động, kịp thời bám sát tình hình thực tiễn và công tác xây dựng Đảng để thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được quy định, góp phần quan trọng giữ gìn kỷ luật, kỷ cương và sự trong sạch của Đảng. Nhìn chung chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát có chuyển biến rõ rệt; qua kiểm tra, giám sát đã đánh giá đúng ưu điểm, chỉ rõ những thiếu sót, khuyết điểm. Những nơi sau khi được kiểm tra, giám sát đều có chuyển biến tích cực hơn.
Có thể nói, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy trong Đảng bộ tỉnh quan tâm chỉ đạo quyết liệt, sâu sát; tập trung lựa chọn những việc trọng tâm, cấp bách và hướng chủ yếu về cơ sở.
Trong lãnh đạo đã có nhiều đổi mới về phương pháp, phong cách; trong chỉ đạo, điều hành luôn chủ động, linh hoạt, kiên trì, quyết liệt với nhiều cách làm hay, sáng tạo, đem lại hiệu quả rõ nét trên các lĩnh vực. Cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh luôn giữ vững truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái; khai thác phát huy tốt những ưu điểm, thuận lợi, khắc phục khó khăn, thách thức, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên được nâng lên; vai trò, vị thế, uy tín của Đảng trong nhân dân được củng cố; nhân dân tin tưởng hơn vào sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng và quản lý, điều hành của chính quyền các cấp.
Đây là nhân tố quan trọng, có ý nghĩa quyết định thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2015-2020; đến hết năm 2019 nhiều chỉ tiêu đã đạt và vượt ở mức cao so với mục tiêu nghị quyết Đại hội đã đề ra, nổi bật như kết quả thu ngân sách, xây dựng nông thôn mới... Đó là động lực, là tiền đề để Ninh Bình có những bước phát triển nhanh và bền vững, mạnh mẽ, đột phá dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng, tạo nền tảng bền vững cho những nhiệm kỳ kế tiếp, để nhân dân Ninh Bình luôn sáng mãi một niềm tin với Đảng.
Quỳnh Thu