Nông trại "vòng tròn khép kín" ở Sơn Lai

Chạy men theo con đường đất nhỏ sau bến xe chùa Bái Đính, đến với mảnh đất thôn Trại, xã Sơn Lai, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy khu nông trại này. Nó tách biệt với các mảnh ruộng khác bởi một hàng rào bằng cỏ voi tốt um tùm, xen lẫn là các khóm cúc vạn thọ rực rỡ.

Bên trong là những luống cà chua, dưa chuột, rau đậu không xanh "mướt mắt", thậm chí xen lẫn với cỏ dại nhưng chính như vậy lại cho chúng ta một cảm giác "thật sự thiên nhiên". Giới thiệu về nông trại của mình, ông chủ trẻ Hà Văn Phương cho biết: Diện tích không lớn, chỉ hơn 2 mẫu nên em cố gắng tính toán, bố trí sắp sếp mọi thứ sao cho hợp lý nhất.

Cỏ voi, ngũ cốc được bố trí trồng ở xung quanh nông trại, vừa có tác dụng ngăn cản những tác động xấu từ môi trường bên ngoài vừa là để cung cấp đầu vào cho chăn nuôi, đảm bảo sạch, không thuốc hay hóa chất trừ sâu.

Ngược lại, phân bò sẽ sử dụng để nuôi giun quế nhằm bổ sung đạm cho chim câu, gà, lợn. Phân mùn từ việc nuôi giun quế tiếp tục được dùng làm phân bón cho rau, tạo thành một "vòng tròn khép kín".

Đặc biệt, việc trồng rau sạch ở đây cũng dựa hết vào thiên nhiên, mùa nào thì trồng rau nấy, không trồng rau trái mùa. Nước dùng để tưới rau được lấy từ nguồn nước mạch rồi đưa về hệ thống lọc hạt trao đổi ion, than hoạt tính để đảm bảo rau được "uống" nước sạch hoàn toàn. Để hạn chế cỏ dại mà không phải dùng đến thuốc trừ cỏ, các luống rau sẽ được phủ bằng màng phủ hữu cơ như rơm rạ hoặc nhổ cỏ bằng tay.

Thêm vào đó, các loại rau được nghiên cứu trồng xen canh, luân canh để tránh sự bùng phát của sâu bệnh trên diện rộng. Việc trồng xen lẫn các hàng cúc vạn thọ sẽ dụ thiên địch về diệt các loại côn trùng gây hại. ở đây đang dần hướng tới thực hiện "6 không" có nghĩa là: Không phân bón hóa học, không thuốc trừ sâu hóa học, không kích thích sinh trưởng, không giống biến đổi gen, không thuốc diệt cỏ, không chất bảo quản.

Ngoài ra, EMUNIV VI SINH (EM), một trong những tiến bộ từ công nghệ vi sinh cũng được áp dụng triệt để nhằm xử lý ô nhiễm môi trường và xử lý phân gia súc, gia cầm, rác thải, phế thải nông nghiệp làm phân bón hữu cơ.

Lợi nhuận không phải là mục đích lớn nhất

Sinh năm 1994, tốt nghiệp THPT, thi đỗ vào trường Đại học Nông lâm nhưng đúng lúc bố ốm, hoàn cảnh gia đình khó khăn, Hà Văn Phương đành bỏ dở chuyện học hành của mình để đi làm nghề cơ khí. Vốn đam mê làm nông nghiệp, năm 2015, nhân cơ hội địa phương triển khai chương trình dồn điền đổi thửa, Phương bàn với bố mẹ dồn đổi toàn bộ đất đai của gia đình về một khu và đấu thầu thêm một số diện tích nữa, gây dựng nên nông trại này.

Hà Văn Phương chia sẻ: "ám ảnh về thực phẩm bẩn, đặc biệt là rau nhiễm hóa chất đã thôi thúc em phải làm điều gì đó, cho mình và cho cộng đồng".

Phương cho biết thêm: Có thể nói trồng rau sạch nhất là làm theo hướng hữu cơ thực sự là một thách thức rất lớn, nó đòi hỏi sự kiên trì, kiến thức sâu rộng về nông nghiệp. Để có được một nông trại sạch thực sự em đã và đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn: Thời điểm em bắt tay vào thực hiện ý tưởng của mình, khi đó rau trồng hữu cơ còn manh nha, chưa có người đi trước để học hỏi mà tất cả đều phải tự tìm hiểu và rút kinh nghiệm từ thực tế.

Bên cạnh đó, khi tất cả các mảnh ruộng khác liền kề mà nông dân trồng cấy ngoài kia đều chăm bón bằng phân bón vô cơ, sử dụng thuốc hóa học để diệt cỏ, trừ sâu bệnh thì phải làm sao để cách ly triệt để, không để nông trại của mình bị ảnh hưởng cũng là một vấn đề nan giải. Việc giá thành cao, rau quả không phong phú cũng cản trở việc đưa sản phẩm của nông trại đến với người tiêu dùng…

Tuy nhiên, em luôn xác định, lợi nhuận không phải là mục đích lớn nhất mà cống hiến để đem tới thực phẩm an toàn mới là điều mình cần làm. Những người nông dân hiện nay không đủ hiểu biết để có thể trồng rau sạch, bởi vậy qua nông trại này em cũng mong muốn có thể chia sẻ phương pháp, kinh nghiệm mà mình tích lũy được cho những người nông dân xung quanh, hình thành một nền nông nghiệp an toàn trong tương lai.

Có một điều may mắn đó là trong quá trình triển khai xây dựng nông trại em nhận được sự tư vấn, giúp đỡ không nhỏ về mặt kỹ thuật từ phía chị Nhung, một giáo viên Sinh Hóa ở Trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh Ninh Bình. Bên cạnh đó, thực tế người tiêu dùng đang rất sợ khi nghe những thông tin về rau phun thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ tràn lan nên đương nhiên họ sẽ tin dùng, ủng hộ phương pháp trồng rau của em.

Hiện nay, các sản phẩm của nông trại được đều được ủy quyền cho chị Nhung phân phối; chỉ riêng các loại rau, mỗi ngày nông trại cho thu hoạch 20-30 kg, chủ yếu xuất bán cho người quen đặt mua qua tài khoản facebook Thực Phẩm Sạch (Thành phố Ninh Bình) hoặc Q&Q Mini Mart. Thời gian tới Phương sẽ xúc tiến làm các thủ tục cần thiết để có được giấy chứng nhận an toàn cho các sản phẩm của nông trại.

Bài, ảnh: Hà Phương