Hiện nay người nông dân trong tỉnh rất năng động và nhạy bén, xác định được rằng trong thâm canh lúa phải đạt được 2 mục tiêu nghĩa là một mặt duy trì các giống có năng suất, sản lượng cao để đảm bảo an ninh lương thực, mặt khác tích cực đưa các giống lúa chất lượng cao, lúa hàng hóa vào, nhằm nâng cao giá trị kinh tế. Lúa chất lượng cao có những ưu thế như: Chất lượng gạo ngon, cơm thơm, dẻo, tuy nhiên năng suất lại không cao. Nếu như trung bình 1 sào lúa Tạp giao cho năng suất khoảng 2,7 tạ, với giá thị trường khoảng 3.500 đồng/kg thì giá trị đạt trên 1 triệu đồng. Còn với 1 sào lúa chất lượng cao cho năng suất trung bình 2 tạ, với giá thị trường 6.000 đồng/kg thì giá trị đạt được là 1,2 triệu đồng.
Theo các nhà chuyên môn thì quy trình gieo cấy, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, kỹ thuật, thời gian sinh trưởng và phát triển của lúa chất lượng cao không có gì khác biệt so với các giống lúa khác. Việc đầu tư cho 1 sào lúa chất lượng cao lại ít tốn kém hơn các giống khác, lượng phân đạm, kali đầu tư giảm từ 10 - 15% so với các giống lúa lai. Giống lúa chất lượng cao được bà con nông dân trên địa bàn đang thâm canh chủ yếu là LT2, LT3, Bắc thơm số 7, Hương thơm số 1...
Về các địa phương trong thời điểm này, đâu đâu chúng tôi cũng nhận thấy bà con xã viên đang tấp nập, khẩn trương thu hoạch lúa đông xuân và dồn sức cho vụ mùa tới. Hầu hết bà con đều phấn khởi bởi vụ lúa bội thu cả về năng suất, sản lượng và giá trị. ở huyện Kim Sơn, tổng diện tích gieo cấy toàn huyện là 8.183 ha thì diện tích lúa chất lượng cao có 2.500 ha.
Tại Yên Khánh, lúa chất lượng cao vụ này cũng được các xã tích cực đưa vào nhiều, toàn huyện gieo cấy được trên 1.700 ha trong tổng diện tích hơn 7.000 ha lúa các loại, năng suất lúa chất lượng cao ước đạt trên 60 tạ/ha. Đặc biệt ở xã Khánh Nhạc, nhận thấy lúa chất lượng cho giá trị kinh tế cao, dễ tiêu thụ nên cấp ủy, chính quyền địa phương đã nỗ lực vận động nhân dân tạo bước đột phá, đưa vào gieo cấy gọn vùng giống lúa LT2, Bắc thơm số 7. Đây là vụ đầu tiên diện tích lúa chất lượng cao của xã chiếm tới 522 ha, đạt trên 90% tổng diện tích gieo cấy, năng suất ước đạt khoảng 60 tạ/ha.
Với Yên Mô, sản xuất lúa chất lượng cao đã được nông dân đưa vào từ nhiều năm nay và đang trở thành một phong trào được hưởng ứng mạnh mẽ, bên cạnh những diện tích lúa cao sản. Gia đình anh Hoàng Văn Tứ ở xóm 4, Yên Mỹ cho biết: Gia đình tôi đã đưa giống lúa chất lượng cao vào gieo cấy từ nhiều vụ, tuy năng suất không cao như lúa thuần và Tạp giao khác nhưng chất lượng gạo thơm ngon, dễ tiêu thụ, giá bán cao, thu nhập mỗi sào được nâng lên. Vụ đông xuân này, gia đình cấy trên 1 mẫu ruộng, trong đó lúa chất lượng cao chiếm 50% diện tích, năng suất đạt khá nên gia đình rất phấn khởi. Để yên tâm sản xuất, gia đình mong muốn có thêm nhiều giống chất lượng cao được nghiên cứu và đưa vào sản xuất với năng suất cao, chất lượng tốt, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt giúp nông dân nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.
Với hiệu quả rõ nét của lúa chất lượng cao, trong thời gian không xa, được biết tỉnh sẽ có cân nhắc, tính toán để có cơ chế khuyến khích phát triển, mở rộng diện tích trồng loại lúa này, cũng như sẽ có sự bố trí lịch trình, khung thời vụ, việc chuyển dịch cơ cấu giống, mùa vụ hợp lý, tạo điều kiện tốt nhất để hình thành các vùng sản xuất lúa hàng hóa, chất lượng cao. Hy vọng đây là sẽ nguồn động viên để nông dân yên tâm, phấn khởi lao động sản xuất trên đồng ruộng nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Bài, ảnh: Hoàng Tâm