Miễn thủy lợi phí - những vấn đề đặt ra

Vì vậy đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả sản xuất, đến thu nhập, đời sống của nhà nông. Xuất phát từ những kiến nghị, tâm tư, nguyện vọng của đông đảo nông dân, để giảm bớt khoản chi phí cho họ, Chính phủ đã có sự điều chỉnh về việc miễn thủy lợi phí, thông qua việc ban hành Nghị định 115/2008/NĐ-CP. Đây là vấn đề được nhiều nông dân quan tâm, tạo sự phấn khởi, yên tâm sản xuất, thâm canh, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, trong lộ trình tiến đến miễn thủy lợi phí vẫn còn nhiều việc cần phải bàn.

Triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị định 115/2008/NĐ-CP ngày 14-11-2008 của Chính phủ, Ninh Bình đã tiến hành thành lập Ban chỉ đạo thực hiện thu và miễn thu thủy lợi phí nhằm tạo sự thống nhất trong chỉ đạo từ tỉnh đến cơ sở. về vấn đề này. UBND tỉnh đã ban hành Công văn yêu cầu các huyện, thành phố, thị xã, ngành liên quan khẩn trương chỉ đạo rà soát, tổng hợp, tiến hành đầy đủ các nội dung theo Nghị định 115/2008/NĐ-CP.

Với nhiệm vụ, chức năng chính, chủ đạo trong tổ chức thực hiện, Sở Nông nghiệp và PTNT cũng đã xây dựng kế hoạch cụ thể và yêu cầu các đơn vị liên quan tiến hành xác định danh mục công trình thủy lợi và diện tích tưới tiêu theo từng biện pháp; xây dựng mức thủy lợi phí; tổng hợp diện tích... Hiện nay, các phần việc đang được thực hiện tốt, theo đúng tiến độ đặt ra.  Công ty khai thác công trình thủy lợi tỉnh đã phối hợp với UBND các huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo các đội khai thác công trình thủy lợi và HTX nông nghiệp rà soát, tổng hợp danh mục công trình, diện tích tưới, tiêu đối với các công trình thủy lợi do Công ty Khai thác công trình thủy lợi tỉnh quản lý gồm cụm công trình đầu mối của các trạm bơm, hồ đập, hệ thống kênh dẫn tưới tiêu và công trình trên kênh từ kênh chính đến cống đầu kênh cấp II của trạm bơm, hồ đập đó; công trình do HTX quản lý; diện tích và biện pháp tưới tiêu do Công ty khai thác công trình thủy lợi phục vụ; diện tích và biện pháp tưới tiêu do HTX nông nghiệp quản lý phục vụ; diện tích tưới tiêu từ sau cống kênh đến mặt ruộng.  UBND các huyện, thành phố, thị xã đã chỉ đạo các phòng chuyên môn hướng dẫn xây dựng mức thủy lợi phí của các công trình được đầu tư bằng nguồn vốn không thuộc ngân sách Nhà nước hoặc có một phần vốn ngân sách (công trình do HTX quản lý) tối đa không quá 1,2 lần so với mức thu của Nhà nước quy định đối với công trình đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách; xây dựng mức phí dịch vụ lấy nước từ sau cống đầu kênh đến mặt ruộng (kênh nội đồng) do tổ chức HTX thỏa thuận với tổ chức, cá nhân sử dụng nước.

Cái khó trong quá trình triển khai thực hiện Nghị định 115/2008/NĐ-CP, đó là không có thông tư hướng dẫn cụ thể, phải vận dụng linh hoạt tùy theo tình hình thực tiễn của các địa phương trong tỉnh và thời gian thực hiện ngắn, gấp rút. Hiện tại, để thực hiện Nghị định 115/2008/NĐ-CP về xác định danh mục công trình, diện tích, biện pháp tưới tiêu mới chỉ dựa trên cơ sở của Nghị định 154/2007/NĐ-CP ngày 15-10-2007 của Chính phủ và Thông tư số 26/2008/TT-BTC ngày 28-3-2008 của Bộ Tài chính.

Đây là một chủ trương lớn, quan tâm đến nông nghiệp nhưng chính sách chưa đồng bộ, chưa phù hợp với thực tiễn của từng địa phương như việc xác định đối tượng được miễn, chưa được miễn, về đơn giá giữa các công trình thủy lợi xây dựng bằng nguồn vốn Ngân sách Nhà nước và công trình không thuộc nguồn ngân sách Nhà nước.

Bởi vậy ở Ninh Bình, việc xây dựng mức phí dịch vụ sẽ do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Sở Tài chính tổng hợp trình UBND tỉnh phê duyệt mức trần chung. Nhất là với Ninh Bình, địa hình phức tạp, nhiều loại hình công trình tưới tiêu, nhiều biện pháp tưới tiêu như thủy triều, hồ chứa, trạm bơm… nên việc xác định diện tích, mức kinh phí quản lý, phục vụ giữa HTX và Công ty khai thác công trình thủy lợi là khó, rất dễ chồng chéo.

Bên cạnh đó, các HTX trên địa bàn tỉnh đang chuyển đổi các dịch vụ, nhiều HTX còn nợ đọng tiền thủy lợi, diện tích tưới tiêu rất khó xác định; đội ngũ cán bộ chuyên môn còn thiếu, nhận thức của một bộ phận nông dân hạn chế; kinh phí triển khai thực hiện Nghị định khó khăn… Đó chính là thách thức đang đặt ra đòi hỏi các cấp, các ngành phải vào cuộc để Nghị định 115/2008/NĐ-CP được triển khai thực hiện tốt, nguyện vọng được miễn thu thủy lợi phí của nông dân được đáp ứng.

Bài, ảnh: Hoàng Tâm