Luật HTX năm 2012 góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX

Từ tháng 7-2012, HTX Điện nước môi trường Khánh Phú (Yên Khánh) đã tổ chức lại theo mô hình HTX, trước cả khi Luật HTX năm 2012 có hiệu lực. HTX đã nỗ lực tìm kiếm phát triển thị trường, phát triển nhiều ngành nghề, dịch vụ nâng cao hiệu quả hoạt động để đủ sức cạnh tranh với các đơn vị doanh nghiệp trên địa bàn, đồng thời tạo niềm tin ngày càng vững chắc cho xã viên. Đồng thời, đơn vị đã thường xuyên đầu tư đổi mới phương pháp kinh doanh, mở rộng ngành nghề dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng, nâng cao thu nhập cho thành viên… Hiện HTX đang thực hiện các dịch vụ điện, nước và thu gom rác thải phục vụ trên 6.000 hộ xã viên.

Ông Đinh Văn Hưng, Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) kiêm Giám đốc HTX cho biết: Sau khi thực hiện Luật HTX mới, vị thế của HTX được nâng lên tầm cao hơn, vai trò của HTX được khẳng định rõ ràng, từ cơ cấu bộ máy được phân định, đến việc HTX được tự chủ trong hoạt động, trách nhiệm của từng thành viên cũng được thể hiện rõ, Luật mới cũng thể hiện rất chi tiết các mô hình hoạt động HTX,... vì vậy chúng tôi rất yên tâm và cảm thấy phấn khởi. Hiện HTX có 22 thành viên với số vốn góp 30 triệu đồng/người. Trước đây, nguồn vốn tài sản là của tập thể, nhưng bây giờ là do thành viên tự bàn bạc, đóng góp, nên họ có ý thức hơn trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của HTX. Theo đó, doanh thu của HTX cũng như thu nhập của các thành viên được nâng lên, năm sau luôn cao hơn năm trước.

Ông Đinh Hồng Thái, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Mô hình HTX kiểu cũ do không có sự chung tay góp vốn của các thành viên, nên khó gắn kết trách nhiệm giữa các xã viên với nhau và giữa xã viên với HTX sẽ bị lỏng lẻo, từ đó cũng dẫn đến hoạt động kém hiệu quả và không đúng với bản chất thật sự của HTX. Đó là một trong những lý do  mà Luật HTX sửa đổi năm 2012 ra đời nhằm giúp các HTX hoạt động đúng hiệu quả và phù hợp với bản chất của mình. Một trong những điểm nổi bật của Luật HTX mới là, chỉ có những người góp vốn điều lệ mới được làm thành viên và chỉ khi đã góp vốn, thành viên mới có động lực để phát triển HTX. Khi thực hiện theo Luật HTX mới, các HTX sẽ chủ động hơn, có quyền tự chủ cao hơn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ, các HTX phát triển tốt có thể thành lập thêm các doanh nghiệp trực thuộc HTX; các HTX có thể thuê Giám đốc làm việc; các HTX có thể liên kết để tạo thành Liên hiệp HTX cùng nhau hoạt động hợp tác tương trợ lẫn nhau; việc thay đổi các chức danh cũng góp phần nâng cao vị thế cho các HTX trong giao dịch với các đối tác...        

Qua đây, cho thấy Đảng và Nhà nước đã khẳng định loại hình kinh tế HTX rất bình đẳng với các loại hình kinh tế khác, đã có đơn vị chủ động chuyển từ loại hình hoạt động doanh nghiệp sang loại hình HTX bởi những ưu đãi, chính sách về vốn, cho thuê đất đai, tín dụng, kết cấu hạ tầng, đào tạo, thương mại, thị trường, thuế... mà Nhà nước dành cho loại hình kinh doanh HTX như HTX nấm Nhật Minh.

Tuy vậy, đến nay Luật HTX năm 2012 chưa thực sự đi vào cuộc sống, bởi Luật HTX sửa đổi 2012 đã triển khai thực hiện được hơn một năm, nhưng đến nay vẫn chưa có văn bản hướng dẫn tổ chức lại cơ cấu HTX, vì vậy số lượng HTX thực hiện tổ chức lại trên địa bàn tỉnh còn rất khiêm tốn, hiện nay toàn tỉnh mới có 62/338 HTX thực hiện việc tổ chức lại theo Luật HTX năm 2012.

Đồng thời còn một số vấn đề mà các HTX đã tổ chức lại cơ cấu đang vướng phải là khi HTX được nâng tầm lên ở một vị thế mới thì trình độ của người quản lý theo đó cũng cần phải được nâng lên, mà đội ngũ quản lý của HTX hiện nay là những thành viên đã gắn bó lâu năm với HTX và đã lớn tuổi nên việc học tập, nâng cao trình độ là vấn đề khó, rồi việc bắt buộc phải đóng BHXH cho thành viên theo quy định của luật mới, trong khi phần lớn các thành viên đều trên 50 tuổi, đã quá độ tuổi quy định...

Để Luật HTX 2012 thực sự đi vào cuộc sống, trong thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục tham mưu với UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành cùng vào cuộc để tháo gỡ khó khăn cho HTX, đồng thời xây dựng Đề án phát triển kinh tế tập thể giai đoạn 2015 - 2020; tăng cường công tác tuyên truyền Kết luận 56 của Bộ Chính trị; triển khai mở các lớp tập huấn, hội thảo, giải đáp thắc mắc về Luật HTX mới cho các thành viên hiểu rõ hơn về Luật, đồng thời sẽ tư vấn hỗ trợ cho các HTX thực hiện tổ chức lại cơ cấu nâng cao chất lượng hoạt động trong quá trình chuyển đổi. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý nhà nước cấp trên cũng cần sớm có sự hướng dẫn, hỗ trợ cụ thể, tháo gỡ vướng mắc cho các HTX để các HTX tổ chức lại cơ cấu, bộ máy phát huy hiệu quả của mô hình Luật HTX năm 2012.

Kiều Ân