Lò sấy lúa - giải pháp nâng cao chất lượng nông sản

Ông Đinh Quang Bằng, Phó Giám đốc HTX Hoa Tiên cho biết: Công trình được hỗ trợ đầu tư với tổng trị giá là 300 triệu đồng; trong đó vốn hỗ trợ Nhà nước thông qua Liên minh HTX tỉnh là 250 triệu đồng, vốn đối ứng của HTX là 50 triệu đồng. Lò sấy tiêu thụ điện hết 7,2 KW/giờ; sấy tối đa 6 tấn/mẻ, để sấy khô một mẻ lúa cần khoảng 24 giờ. Dự kiến HTX sẽ đưa hệ thống lò sấy lúa vào khai thác, sử dụng trong vụ mùa sắp tới phục vụ tối đa nhu cầu của thành viên và làm thêm dịch vụ phục vụ các đơn vị có nhu cầu. Đến nay, công trình đã hoàn thành lắp đặt xây dựng khoảng 90% khối lượng theo hợp đồng đã ký kết và đưa vào chạy thử nghiệm mẻ lúa đầu với 3 tấn/mẻ, thời gian sấy 18 giờ/mẻ với giá lúa sấy 500.000 đồng/tấn. Đánh giá bước đầu cho thấy mô hình sấy lúa cho hiệu quả tốt, giúp thành viên HTX chủ động trong quá trình thu hoạch và đảm bảo chất lượng hạt lúa, gạo ngon, hạt gạo rộng đều, chất lượng gạo tốt hơn phơi tự nhiên.

Thực tiễn cho thấy ở miền Bắc, nhiều địa phương đã có tình trạng dư thừa thóc lúa nhưng không thể xuất khẩu được, nông sản dư thừa thường chỉ dùng để làm thức ăn chăn nuôi và bán với giá trị khá thấp. Ông Bùi Hữu Ngọc, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho rằng: Một trong những nguyên nhân chính của tình trạng này là thời tiết khắc nghiệt, mưa nắng thất thường, đồng ruộng manh mún, sản lượng không tập trung và không có hệ thống máy sấy nông sản... hầu hết các loại nông sản của khu vực miền Bắc đều được nông dân phơi trực tiếp dưới nắng. Khi đưa lúa vào máy xay xát dễ bị nứt vỡ cho loại gạo tới 25% tấm; phẩm cấp kém, nên giá bán thấp. Đặc biệt, khi mưa to, thời gian kéo dài, lại đúng vào thời kỳ thu hoạch rộ nông sản (nhất là ở vụ lúa mùa) thì sản phẩm  nông sản bị úng lụt, ngập nước khi thu hoạch xong sẽ bị lên men, mọc mầm và bỏ đi. Thấy được mấu chốt của vấn đề, trong những năm qua, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã hỗ trợ xây hàng loạt lò sấy thóc ở vùng sản xuất lúa hàng hóa (xã Khánh Cường, xã Khánh Nhạc, Công ty cổ phần Giống cây trồng và con nuôi Ninh Bình) với mức hỗ trợ 50% và lò sấy đầu tiên đi vào hoạt động là của HTX Đông Cường (Yên Khánh), với công suất 8 tấn/mẻ, mỗi ngày sấy được từ 18-20 tấn thóc. Đây là lò sấy được xây bằng những vật liệu rẻ tiền, sẵn có với nguyên tắc hoạt động đơn giản, đốt bằng than và thổi gió cưỡng bức bằng quạt điện với tổng đầu tư một lò sấy khoảng 200 triệu đồng. Chủ nhiệm HTX Đông Cường cho biết: Ngoài sấy lúa, lò có thể dùng để sấy đậu tương, lạc, ngô, tránh những vụ mất mùa vì khi gặp thời tiết bất thuận nông sản thu hoạch xong không thể phơi phóng được. 

Bài, ảnh: Trường Sinh