Làm thơ để tình yêu cuộc sống thêm căng đầy

Ông Trần Quốc Bảo: Nho Quan là mảnh đất cổ, có bề dày truyền thống Cách mạng. Nơi đây còn nổi tiếng với những điệu hát dân ca như chèo, ca trù, hát đúm; đặc biệt, Nho Quan còn sở hữu nhiều địa danh đẹp nổi tiếng. Mảnh đất và tình người nơi đây đã khơi nguồn cảm hứng cho nhiều nhà thơ nghiệp dư. Nhằm tập hợp những người yêu thơ của huyện, năm 1995, CLB thơ Hương Cảnh được thành lập với tên gọi ban đầu là CLB Hoa Sen 19/5.

Với mục đích tạo sân chơi văn hóa cho những người cao tuổi ở thị trấn Nho Quan, đồng thời nâng cao trình độ sáng tác và thưởng thức các tác phẩm thơ cho những hội viên trong CLB, nên ngay từ những ngày mới thành lập, CLB đã thu hút được nhiều hội viên tham gia. 

Trải qua hơn 20 năm phát triển, có những hội viên đã không còn nữa, có nhiều hội viên mới tham gia. Đặc biệt, cùng với năm tháng và sự trải nghiệm, chất lượng các tác phẩm của hội viên ngày càng được nâng cao. Nhiều tác giả đã có tác phẩm được độc giả yêu thích như: Tống Xuân Điển, Lê Trí Viễn, Lê Xuân Lâm, Vũ Thành… Hiện nay, CLB có hơn 40 hội viên. Mỗi hội viên trưởng thành và công tác trong những lĩnh vực khác nhau, có người đang còn công tác, có người đã nghỉ hưu, cũng có người chỉ là anh thợ sửa xe hay bà nội trợ… song ở họ đều gặp nhau ở niềm đam mê với thơ. Cứ 3 tháng chúng tôi tổ chức sinh hoạt CLB một lần.

Tại buổi sinh hoạt, các hội viên giới thiệu tác phẩm mới của mình, chúng tôi cùng thưởng thức và đóng góp ý kiến với tác giả. Có thể khẳng định, CLB đã thực sự trở thành một sân chơi bổ ích cho những người yêu thơ. Mặc dù nhiều hội viên đã ở vào cái tuổi "thất thập cổ lai hi", song nói như các cụ, thì tuy tuổi đã cao, sức khỏe có giảm song với thơ thì sức vẫn căng đầy…

P.V: Cá nhân ông đã đến với thơ như thế nào?

Ông Trần Quốc Bảo: Tôi sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghèo ở thị trấn Nho Quan, nhà tôi chẳng có ai "dính" đến nghiệp văn chương. Bản thân tôi rất yêu thơ, nhưng chẳng bao giờ nghĩ rằng mình có thể làm thơ. 18 tuổi, tôi hăm hở vào quân đội. Từ đây, tôi hình thành thói quen viết nhật ký trên mỗi nẻo đường hành quân. 

Trong cuộc đời quân ngũ, tôi chứng kiến biết bao câu chuyện cảm động của một thời hoa lửa: đó là mối tình đẹp của anh bộ đội và cô du kích trẻ; đó là tình yêu của bà mẹ hậu phương dành cho con trai nơi chiến trường; đó là người phụ nữ dành hết tuổi thanh xuân để chờ đợi một người chẳng thể trở về; câu chuyện về người bạn thân tuổi vừa đôi tám, rực lửa yêu đời đã hi sinh…

Tôi muốn chia sẻ những câu chuyện ấy đến với nhiều người. Và tôi đã tìm đến một ngôn ngữ với mong muốn kết nối những tâm hồn, đó chính là thơ. Những khoảng lặng hiếm hoi ở chiến trường, tôi dành để làm thơ. Là kẻ làm thơ nghiệp dư, nhưng mỗi khi cầm bút tôi lại nồng nàn, mãnh liệt như những kẻ mới yêu lần đầu.Tôi đã dùng tiếng thơ để nói hộ nỗi lòng sâu kín của những chàng trai, cô gái ở tuổi đôi mươi. 

Những bài thơ ấy đã giúp chúng tôi mạnh mẽ bước qua khó khăn, gian khổ trong hành trình giành độc lập dân tộc. Xuất ngũ, tôi về công tác tại UBND thị trấn Nho Quan, công việc bận rộn và nặng gánh mưu sinh song tôi vẫn luôn dành cho thơ một tình yêu bản năng đặc biệt. Với tôi, thơ giúp cho tâm hồn trẻ lại, thơ cổ vũ tinh thần sáng tạo trong lao động, sản xuất. Đến nay, tôi đã làm hơn 200 bài thơ, nhưng những bài thơ ra đời trong khói lửa thì tôi vẫn nhớ nhất.

P.V: Đã hơn 20 năm kể từ ngày CLB thơ Hương Cảnh được thành lập, đó là một chặng đường dài. Theo ông thì đâu là yếu tố tạo nên sức sống mãnh liệt cho CLB?

Ông Trần Quốc Bảo: Đúng vậy, có thể khẳng định rằng, phải nặng lòng lắm với thơ thì mới có thể duy trì và phát triển CLB thơ cho đến ngày hôm nay với một lực lượng hội viên khá đông. Bởi trong CLB, hội viên làm đủ mọi ngành nghề. Có những người chưa từng làm thơ nhưng vì yêu thơ nên cũng tham gia vào CLB. Tham gia vào một buổi sinh hoạt của CLB mới cảm nhận được sức trẻ ấy ở năng lượng sáng tạo của các hội viên. Những bài thơ với ngôn ngữ giản dị nhưng đong đầy cảm xúc, giúp người nghe cảm nhận rõ những hơi thở thổn thức của cuộc sống thường ngày. Thật khó để tin rằng, những mạch nguồn cảm xúc ấy lại được bắt nguồn từ tâm hồn của những người cầm bút nghiệp dư. Chẳng ai gắn với nghiệp viết lách một cách bài bản, mỗi người một cách, một nẻo đường riêng để đến với thơ.

Điều đặc biệt là trong CLB thơ của chúng tôi có nhiều hội viên là nữ. Có gia đình cả hai vợ chồng đều là hội viên tích cực của CLB, điển hình như bà Đinh Thị Lan và ông Trịnh Như ý. Ông Trịnh Như ý đã mất, song bà Lan vẫn giữ niềm đam mê và tích cực sinh hoạt ở CLB như cố níu giữ một tình yêu thơ mãnh liệt của người chồng quá cố. 

Hay như bà Đinh Thị Lái, năm nay đã gần 70 tuổi nhưng vẫn trọn một tình yêu với thơ. Tác phẩm của bà rất bình dị như những lời thủ thỉ với con cái về cách đối nhân xử thế, cách xây dựng hạnh phúc gia đình… đặc biệt, CLB còn có sự tham gia của ông Tống Xuân Điển, một "tay" làm thơ gạo cội của huyện Nho Quan. Không quá cầu kỳ "sàng, sảy" từng câu chữ, nhưng thơ của ông vẫn rất giàu hình tượng, mạch lạc, chắc chắn. Ông có những bài thơ được đăng trên các tờ báo lớn của Trung ương và địa phương. Đề tài trong thơ của ông rất dung dị, gần gũi, bởi vậy được độc giả đón nhận tự nhiên, thích thú… Với sự sáng tạo không ngừng của các hội viên, mỗi năm, CLB cho xuất bản một tập thơ với hàng trăm bài thơ là sáng tác của các hội viên. Có thể nói, thơ đã giúp chúng tôi có thêm tri kỷ, kéo mọi người xích lại gần nhau để cùng đam mê, cùng sáng tạo, cống hiến cho nền văn học nghệ thuật huyện nhà và cho cuộc sống.

P.V: Ngày thơ Việt Nam đang tới gần, CLB thơ Hương Cảnh đã chuẩn bị chương trình đặc sắc gì để hưởng ứng?

Ông Trần Quốc Bảo: Các hội viên trong CLB cũng đang rất háo hức hướng tới Ngày thơ Việt Nam. Những năm qua, cứ đến Tết Nguyên tiêu - Rằm tháng Giêng là những người làm thơ và yêu thơ Nho Quan lại có dịp cùng nhau gặp gỡ trong chương trình giới thiệu tác phẩm và trò chuyện, giao lưu trao đổi về thi ca, tạo nên nét đẹp văn hóa trong những ngày đầu xuân mới. Năm nay cũng vậy, hưởng ứng ngày thơ, chúng tôi sẽ tổ chức chương trình đêm thơ Nguyên tiêu để hưởng ứng Ngày thơ Việt Nam. Các thành viên CLB thơ Hương Cảnh sẽ diễn ngâm và đọc những bài thơ với nhiều cảm xúc về quê hương, đất nước và tình yêu. Đêm thơ cũng sẽ được nối tiếp với nhiều ca khúc do chính các hội viên trong CLB biểu diễn. Đặc biệt, những người yêu thơ sẽ được nghe những bài thơ mới sáng tác và giao lưu với các thành viên trong CLB thơ Hương Cảnh…

P.V: Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện.

Bài, ảnh: Đào Hằng