Ký ức những năm tháng chiến đấu ở nước bạn Lào

Năm 1969, học xong lớp 10, anh thanh niên Đỗ Thanh Hải tạm biệt gia đình tình nguyện lên đường nhập ngũ. Sau thời gian huấn luyện, Đỗ Thanh Hải được biên chế vào Trung đoàn bộ binh 866.

Theo yêu cầu của cách mạng, năm 1970, bác Đỗ Thanh Hải và các đồng đội hành quân từ Thanh Hóa vào Nghệ An, theo đường giao liên sang làm nhiệm vụ quốc tế giúp Cách mạng Lào ở Cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng.

Sau 1 tháng vừa hành quân vừa huấn luyện, đơn vị đến nơi tập kết là Phu Bò (tỉnh Xiêng Khoảng). Từ đây, các chiến sỹ của đơn vị được biên chế về các đơn vị trực tiếp chiến đấu. Bác Hải là chiến sỹ của Đại đội 3, Tiểu đoàn 924, Trung đoàn 866. Đại đội của bác chốt ở điểm cao Phu Tôn - trung tâm Cánh đồng Chum.

Nhớ về chiến trường xưa, bác Hải tâm sự: Nếu địch đánh bật quân ta tại cao điểm Phu Hổi Sạng thì sẽ dễ dàng chiếm được Cánh đồng Chum. Những năm 1971 - 1973, Cánh đồng Chum như một chảo lửa, bom pháo của địch cày xới suốt ngày đêm. Cuối năm 1971, cục diện trên chiến trường Lào hoàn toàn bất lợi cho quân Mỹ và quân ngụy Lào. Trước thời cơ đó, quân ta cùng quân và dân nước bạn phối hợp mở một số chiến dịch nhằm tiêu diệt sinh lực địch, toàn bộ tập đoàn cứ phòng ngự của địch từ Cánh đồng Chum đến Mường Xủi gồm: các cụm phòng ngự Phu Tâng, Phu Tôn, Phu Keng bị đập tan; các căn cứ Sảm Thông, Phu Mộc bị đánh chiếm; Long Chẹng, Buôm Lọng bị tiến công; Mường Xủi, Xalaphukhun... được giải phóng... Đối với bộ đội tình nguyện Việt Nam, thời tiết ở Lào cũng là khó khăn, thách thức không nhỏ. Vào mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, mưa lớn thường làm ngập lụt, sạt lở đường sá ảnh hưởng tới việc cơ động tiếp tế của ta. Vì vậy vào mùa mưa, chốt giữ các cao điểm Phu Tôn, Phu Hổi Sạng, đơn vị của bác Hải nhiều lúc thiếu lương thực, nước uống... Nhiều cán bộ, chiến sỹ của ta bị ngã bệnh sốt rét. Tuy nhiên, bộ đội tình nguyện Việt Nam vẫn chiến đấu anh dũng, quả cảm, lập được nhiều chiến công xuất sắc.

Năm 1980, bác Hải xuất ngũ, trở về xây dựng gia đình và công tác tại Trạm y tế xã Quang Sơn đến khi nghỉ hưu. Tuy về nghỉ hưu nhưng bác Hải vẫn tích cực tham gia công tác ở Hội Cựu chiến binh. Hiện nay, bác Hải là Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Quang Sơn (thị xã Tam Điệp).

Để tập hợp các cán bộ, chiến sỹ đã từng tham gia chiến đấu và công tác tại nước bạn Lào, bác Hải là một trong những thành viên tích cực trong việc thành lập Ban liên lạc cựu quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam giúp cách mạng Lào tỉnh Ninh Bình.

Ban liên lạc được thành lập năm 2003, hiện có 250 hội viên. Hàng năm, Ban liên lạc cựu quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam giúp cách mạng Lào ở cấp cơ sở trong tỉnh đều tổ chức gặp mặt hội viên nhân ngày truyền thống quân tình nguyện và chuyên gia quân sự giúp cách mạng Lào (30-10-1949); đồng thời tổ chức thăm hỏi, động viên gia đình hội viên lúc việc vui, việc buồn.

Đây là dịp để mỗi cán bộ, chiến sỹ cựu quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam giúp cách mạng Lào cùng ôn lại kỷ niệm, tiếp tục phát huy bản chất, truyền thống của bộ đội Cụ Hồ, xây dựng tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào mãi mãi xanh tươi, đời đời bền chặt.

Bài và ảnh: Ngọc Minh