Lần giở lại những bức hình chụp cùng đồng đội năm xưa, ký ức về những năm tháng hào hùng dần rõ nét qua lời kể của CCB Đỗ Xuân Núi (ảnh) (khu phố Đồng, Thị trấn Yên Ninh, huyện Yên Khánh).
Vốn là con một trong gia đình có truyền thống cách mạng, năm 16 tuổi ông Núi được đi học trường trung cấp Công an, nhưng tuổi trẻ với nhiệt huyết mong muốn được trực tiếp tham gia chiến đấu, năm 1970, giữa lúc cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ ở miền Nam diễn ra ác liệt, cùng với tuổi trẻ cả nước, ông Núi tình nguyện viết đơn xin nhập ngũ.
Ông được biên chế vào đại đội 1, tiểu đoàn 1, trung đoàn 675, sư đoàn 351, Bộ Tư lệnh pháo binh. Đơn vị của ông có nhiệm vụ huấn luyện pháo binh chuẩn bị chi viện cho chiến trường miền Nam. Sau một thời gian huấn luyện, cả trung đoàn được lệnh bổ sung vào Tây Nguyên.
Ông kể: Những ngày tháng hành quân vượt dãy Trường Sơn bao la, hùng vĩ mới thấu hiểu hết được sự khó khăn, gian khổ chừng nào. Những bữa cơm nấu vội, những cơn mưa rừng ẩm ướt, những chặng đường dài phải hành quân qua những trọng điểm đánh phá của B52..., chỉ có những người lính ra trận mới cảm nhận được và cũng chính nhờ có sự rèn luyện trong điều kiện gian khổ ấy mà những người lính trẻ chúng tôi đã trưởng thành khi vào tới chiến trường được trực tiếp chiến đấu.
Trong chiến dịch ở Tây nguyên mùa hè năm 1972, Trung đoàn 675 có nhiệm vụ pháo kích mở màn và yểm hộ tấn công, cùng với Trung đoàn 40, Bộ Tư lệnh B3, xe tăng, bộ binh hiệp đồng binh chủng tiêu diệt địch giải phóng thị trấn Đắc Tô- Tân Cảnh (Kon Tum), mở rộng vùng giải phóng nối liền đồng bằng Quân khu 5. Trong cuộc chiến đấu này, ta đã thu nhiều pháo 105mm, 155mm, đạn dược, trang thiết bị và phương tiện, hậu cần kỹ thuật của địch.
Sau chiến dịch Đắc Tô- Tân Cảnh, đại đội của ông được tăng cường về Sư đoàn 2 Quân khu 5 nhận nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng cùng bộ binh chiến đấu, khi có thời cơ lấy pháo địch để chi viện cho bộ binh.
Trong khi chờ đợi, đơn vị huấn luyện pháo DKB để chi viện cho bộ binh đánh các hướng kìm chế địch, nhiều trận giành thắng lợi lớn như ở Đức Phổ, Núi Vàng, Núi Xương Rồng (Quảng Ngãi)...
Chiến dịch hè thu năm 1974, ông Núi được tiếp tục tham gia chi viện cho Lữ đoàn Bộ binh 52 Quân khu 5 chiến đấu tiêu diệt căn cứ Ngụy tại cầu Cộng Hòa, giải phóng huyện lỵ Minh Long, Giá Vụt (tỉnh Quảng Ngãi).
Đến ngày 25/8, toàn bộ tỉnh lỵ Quảng Ngãi đã nằm gọn trong tầm pháo của quân giải phóng. Lúc này, ông Núi được phong là trung đội trưởng.
Ngày 23/3/1975, Lữ đoàn 52 được lệnh cấp trên giao tổ chức hành quân phối hợp với Sư đoàn 320, Quân đoàn 3 tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh, tiến công Sài Gòn từ hướng Tây Bắc. Quân ta đã phá tan tuyến phòng thủ Tây Bắc Sài Gòn, lần lượt đánh chiếm và làm chủ các mục tiêu: Đồng Dù, Sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng tham mưu Ngụy...
Với tinh thần quyết chiến quyết thắng, quân đội ta đã thần tốc tiến công vào Sài Gòn, đúng trưa ngày 30/4, đơn vị của ông Núi đã kéo pháo vào Dinh Độc lập, hoàn thành nhiệm vụ vẻ vang. Không khí hào hùng của ngày chiến thắng như vẫn còn đang diễn ra trước mắt vị pháo thủ năm xưa.
Còn trong ký ức của ông Lê Mạnh Hùng (phường Trung Sơn, thành phố Tam Điệp) mãi mãi không phai mờ hình ảnh rạng sáng 30/4, đơn vị của ông cùng với nhân dân địa phương đã tiến công nổi dậy đột phá cứ điểm Bến Bầu, và Phú Lợi, giải phóng hoàn toàn tỉnh Sông Bé, tạo bàn đạp tiến công Sài Gòn từ hướng Đông Bắc, cùng đồng đội tiến vào giải phóng Sài Gòn và góp phần làm nên chiến thắng lịch sử ngày 30-4-1975. Nhập ngũ tại Lữ đoàn 299- thuộc Quân đoàn I.
Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, ông đã cùng đồng đội tham gia nhiều trận đánh ác liệt. Khi đất nước thống nhất, trở về địa phương, ông Hùng tham gia công tác tại địa phương.
Trải qua các cương vị: Bí thư chi bộ, Phó chủ tịch Hội CCB phường Trung Sơn, với bản chất của người lính Bộ đội Cụ Hồ, ở cương vị nào ông cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Những người lính Bộ đội Cụ Hồ trong kháng chiến chống Mỹ đã chiến đấu hết mình vì Tổ quốc, vì độc lập dân tộc. Ngày nay, phát huy phẩm chất cao đẹp ấy, họ lại tiếp tục là tấm gương sáng cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau học tập và noi theo.
Bài, ảnh: Khải Hoàn