Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV: Đại biểu Quốc hội tỉnh tham gia thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi)

Tham gia thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), đại biểu Mai Thị Phương Hoa, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) đã góp ý cụ thể về các quy định đối với Văn phòng Thi hành án dân sự và Thừa hành viên.

Đại biểu cho biết: Dự thảo luật quy định theo hướng, khi tổ chức thi hành án, Văn phòng Thi hành án dân sự và Thừa hành viên chỉ được áp dụng 2 biện pháp bảo đảm, gồm phong tỏa tài khoản, tài sản đến nơi gửi giữ; tạm dừng giao dịch, đăng ký, chuyển quyền sở hữu, sử dụng và thay đổi hiện trạng tài sản. Và không được áp dụng 2 biện pháp bảo đảm, gồm tạm giữ tài sản, giấy tờ và tạm hoãn xuất cảnh; không được áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành án, kể cả cưỡng chế không huy động lực lượng. Trong khi đó, cơ quan Thi hành án dân sự được phép áp dụng cả 4 biện pháp bảo đảm và được đề nghị áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án.

Đại biểu đề nghị cần làm rõ tại sao Văn phòng Thi hành án dân sự, Thừa hành viên chỉ được áp dụng 2 biện pháp bảo đảm mà không phải là 4 biện pháp? Tại sao lại bỏ quy định Văn phòng Thi hành án dân sự được đề nghị lực lượng công an phối hợp bảo đảm trật tự an toàn trong trường hợp có sự chống đối, cản trở thi hành án, trong khi dự thảo luật trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội vẫn có quy định này?

Dẫn chứng một số khó khăn, vướng mắc trong việc xã hội hóa công tác thi hành án dân sự, đại biểu Mai Thị Phương Hoa khẳng định việc thực hiện xã hội hóa một số hoạt động thi hành án dân sự là một chủ trương hoàn toàn đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta. Tuy nhiên, một khi đã thực hiện xã hội hóa thì Nhà nước phải mạnh dạn trao quyền và tạo điều kiện cho các tổ chức này hoạt động và phát triển. Theo đó, nếu không trao cho Văn phòng Thi hành án dân sự thẩm quyền tạm giữ tài sản, giấy tờ, tạm hoãn xuất cảnh và không được áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành án thì sẽ hạn chế đáng kể hiệu quả hoạt động của tổ chức này.

Trong bối cảnh bảo đảm lợi ích chung cho toàn xã hội thì lực lượng công an hỗ trợ bảo đảm an ninh trật tự trong thi hành án dân sự cũng là góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp, góp phần làm cho công lý được thực thi và sẽ góp phần thực hiện tốt hơn Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị, đó là: "Nhà nước kiến tạo, phục vụ, hỗ trợ kinh tế tư nhân phát triển nhanh, bền vững, xây dựng mối quan hệ giữa chính quyền với doanh nghiệp cởi mở, thân thiện, đồng hành, liêm chính, phục vụ kiến tạo phát triển". Ngoài ra, Hiến pháp cũng đã quy định: Bản án, quyết định của Tòa án nhân dân có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành. Việc Văn phòng Thi hành án dân sự tổ chức thi hành có hiệu quả bản án, quyết định của Tòa án cũng góp phần làm cho bản án, quyết định của Tòa án nhân dân có hiệu lực pháp luật được nghiêm chỉnh chấp hành.

Do đó, đại biểu Mai Thị Phương Hoa đề nghị Dự thảo Luật quy định về quyền của Văn phòng Thi hành án dân sự theo hướng: Nhà nước hỗ trợ cho Văn phòng Thi hành án dân sự bằng nhiều biện pháp, trong đó có hỗ trợ thông qua việc trao đầy đủ quyền áp dụng các biện pháp bảo đảm và có sự hỗ trợ của lực lượng công an khi cần thiết…

Cùng tham gia góp ý tại hội trường về Dự án Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Hải Dũng, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình đánh giá cao sự khẩn trương, tích cực và có trách nhiệm cao của Văn phòng Quốc hội và Bộ Tư pháp trong việc tổng hợp, tiếp thu và giải trình các ý kiến của đại biểu Quốc hội qua các lần thảo luận tại Tổ về Dự án Luật.

Theo đó, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội về việc xem xét những trường hợp quy định tại Điều 17, Nghị quyết số 205 ngày 24 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về việc “thí điểm để Viện kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công”, Dự thảo Luật đã bổ sung tại điểm h, khoản 2, của Điều 33. Trong đó, quy định: Thủ trưởng Cơ quan Thi hành án Dân sự được chủ động ra quyết định thi hành án đối với phần bản án, quyết định khác theo quy định của pháp luật. Tại khoản 3, Điều 33 dựa trên các trường hợp tại các điểm của khoản 2 để quy định thời hạn Thủ trưởng Cơ quan Thi hành án Dân sự chủ động ra quyết định. Trong đó, đã quy định được 7 trường hợp,  còn thiếu một trường hợp áp dụng đối với điểm h, khoản 2, Điều 33.

 Để đảm bảo quy định thời hạn đầy đủ đối với tất cả các trường hợp được quy định tại khoản 2, Điều 33, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo bổ sung một quy định về thời hạn chủ động ra quyết định Thi hành án Dân sự đối với trường hợp quy định tại điểm h, khoản 2, Điều 33.

Trong phiên thảo luận, các đại biểu cũng tập trung góp ý về Dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi).