Kim Sơn: Đẩy mạnh chương trình xây dựng NTM

Để đạt được mục tiêu trên, từ tháng 1-2011, Kim Sơn đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng NTM do đồng chí Bí thư Huyện ủy làm Trưởng ban. Các đồng chí Phó Bí thư Huyện ủy làm Phó ban và một số thành viên là lãnh đạo HĐND, UBND và các phòng, ban trong huyện. 2 tổ công tác cùng với 5 tổ phụ trách địa bàn trực thuộc Ban chỉ đạo huyện đã được thành lập. Ban quản lý xây dựng NTM cấp xã, ban phát triển thôn, xóm cũng được thành lập, tạo thành hệ thống tổ chức chặt chẽ từ huyện xuống xóm trong quá trình xây dựng NTM.

Đến ngày 10-3-2012, huyện Kim Sơn đã có 25/25 xã tổ chức xong ngày hội đại đoàn kết dân tộc ở khu dân cư kết hợp tuyên truyền, vận động xây dựng NTM tại 277/277 thôn, xóm cho 30.472 người tham dự, đạt 83%. Huyện đã mở 120 hội nghị tại huyện và các xã để phân phát tài liệu, hướng dẫn các nội dung xây dựng NTM cho cán bộ, đảng viên và nhân dân tham gia. Việc khảo sát, đánh giá thực trạng nông thôn làm cơ sở cho lập quy hoạch, đề án xây dựng NTM được tiến hành khẩn trương và đến 25-6-2011, 100% số xã trong huyện đã đánh giá xong thực trạng.

Qua khảo sát, đánh giá cho thấy, so với 19 tiêu chí Quốc gia NTM có 1 xã đạt 2 tiêu chí, 5 xã đạt 4 tiêu chí, 10 xã đạt 5 tiêu chí và 4 xã đạt 6 tiêu chí. Các tiêu chí đạt được và cơ bản đạt được là an ninh - trật tự xã hội, hình thức tổ chức sản xuất, y tế, văn hóa.

Đối với công tác lập quy hoạch và xây dựng đề án NTM, đến nay đã có 25/25 xã đã được UBND huyện phê duyệt quy hoạch chung xây dựng NTM. Các xã và các cơ quan chuyên môn của huyện đã tích cực phối hợp với đơn vị tư vấn tiến hành đồng thời việc lập đề án xây dựng NTM của xã với việc lập đồ án quy hoạch và lấy ý kiến đóng góp của người dân, cộng đồng thông qua HĐND xã trước khi trình UBND huyện phê duyệt.

Xác định phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân là một trong những tiêu chí quan trọng trong chương trình xây dựng NTM. Trong năm 2011 đã thực hiện lồng ghép các chương trình, dự án như: Đề án đào tạo nghề, đề án bố trí sản xuất lúa chất lượng cao, sản xuất vụ đông, các dự án khuyến nông, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi cho hộ nghèo, các dự án giao thông, thủy lợi. Riêng 5 xã làm trước có các mô hình phát triển sản xuất như xây dựng cánh đồng điểm, thực hiện dồn điền, đổi thừa, phát triển các khu, vùng sản xuất tập trung cùng với phát triển sản xuất, xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu.

Đồng chí Lê Thị Hoa, Chủ tịch UBND huyện Kim Sơn cho biết: Căn cứ vào định hướng phát triển kinh tế nông nghiệp, TTCN và nhu cần của người dân, các xã cần lựa chọn nội dung sản xuất phù hợp, thiết thực gắn với thị trường, có tính bền vững về thu nhập, tập trung nguồn vốn, tránh dàn trải. Huyện chú trọng hỗ trợ các hoạt động khuyến nông giúp các hộ và tổ chức tiếp cận các dịch vụ phục vụ nông nghiệp, ứng dụng khoa học kỹ thuật, phổ biến và nhân rộng mô hình sản xuất mới, phát triển ngành nghề nông thôn trên các lĩnh vực: chăn nuôi gia súc, gia cầm; thủy sản; phân bón, chế biến thức ăn gia súc; máy móc, thiết bị…

Các nguồn vốn để xây dựng NTM sẽ được huy động năm 2012 gồm: Nguồn vốn từ trái phiếu Chính phủ để đầu tư cho dự án đường trung tâm xã, kiên cố hóa trường, lớp học. Nguồn vốn đầu tư tín dụng của Nhà nước được phân bổ cho chương trình kiên cố hóa kênh mương, phát triển đường giao thông nông thôn, cơ sở hạ tầng nuôi trồng thủy sản và hạ tầng làng nghề nông thôn giai đoạn 2011-2015. Vốn đầu tư của doanh nghiệp và các khoản đóng góp trên nguyên tắc tự nguyện của nhân dân để chỉnh trang nhà ở, công trình vệ sinh, vườn nhà. Diện tích đất của dân đóng góp, ngày công của người dân ủng hộ tham gia để xây dựng các công trình của xã, thôn. Vốn huy động từ cộng đồng bao gồm các khoản đóng góp tự nguyện và viện trợ không hoàn lại của các tổ chức, cá nhân trong, ngoài nước. Các nguồn tài chính hợp pháp khác.

Có thể khẳng định, những kết quả đạt được trong xây dựng NTM ở Kim Sơn thời gian qua chỉ là sự khởi đầu. Thời gian tới, Đảng bộ và nhân dân Kim Sơn còn phải tiếp tục phấn đấu, khắc phục khó khăn nhằm hoàn thành những tiêu chí còn lại của chương trình xây dựng NTM ở từng xã.

Những khó khăn đó là: Nhiều xã còn lúng túng, chưa chủ động, chưa tập trung thực hiện các nội dung, các bước trong xây dựng bộ máy điều hành, lập quy hoạch và đề án NTM; còn có hiện tượng khoán trắng cho đơn vị tư vấn. Đơn vị tư vấn lại chưa có kinh nghiệm trong lập quy hoạch chung, ký hợp đồng lập quy hoạch với nhiều đơn vị nên việc triển khai lập đồ án quy hoạch và đề án xây dựng NTM còn chậm. Kinh phí cho việc lập quy hoạch không cao nên chưa thu hút, khuyến khích các đơn vị tư vấn đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng xây dựng quy hoạch. Đồng chí Nguyễn Cao Sơn, Phó phòng Nông nghiệp huyện cho biết: Một số tiêu chí về NTM đặt ra vận dụng đối với Kim Sơn là khá cao và không phù hợp nên đạt được là rất khó, cụ thể như: Tiêu chí cơ cấu lao động đề ra chỉ có 25% là lao động nông nghiệp ở khu vực đồng bằng Bắc bộ, trong khi ở Kim Sơn nghề làm ruộng và nuôi trồng thủy sản chiếm tới 90%. Tiêu chí về chợ đề ra mỗi xã đều có chợ trong khi ở Kim Sơn từ thời tịch điền Nguyễn Công Trứ chia mỗi xã chỉ có 750 m chiều ngang trên Quốc lộ 10 với hàng chục km chiều dài thì mỗi xã có 1 chợ là không cần thiết. Tiêu chí về thủy lợi đề ra 85% hệ thống kênh tưới tiêu được kiên cố hóa ở khu vực đồng bằng Sông Hồng, song ở Kim Sơn tưới tiêu nước bằng thủy triều là chính nên chỉ cần kiên cố hóa ở cống đầu kênh là đủ. Cuối cùng là tiêu chí hộ nghèo đề ra chỉ còn 3%, thực hiện đối với Kim Sơn cũng rất khó khăn vì hiện nay lao động nông nghiệp chiếm tới 60% và 30% là nuôi trồng thủy sản, về lâu dài Kim Sơn vẫn là huyện nông nghiệp, tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2011 theo tiêu chí thu nhập 400.000 đồng/người vẫn còn tới 13,03%.

Đây là những vấn đề mà nếu thực hiện theo bộ tiêu chí chung để trở thành NTM thì ở nhiều xã của huyện sẽ đang còn vướng mắc cần được Nhà nước bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp theo vùng, lãnh thổ.

Nguyễn Chấn