Năm nay, chủ đề của ngày Môi trường thế giới là "Sống hài hòa với thiên nhiên" nhằm kêu gọi, khuyến khích cộng đồng gắn bó hữu cơ với thiên nhiên, từ đó cảm nhận vẻ đẹp cũng như tầm quan trọng của thiên nhiên đối với cuộc sống, đồng thời chia sẻ, tiếp nối lời kêu gọi bảo vệ Trái đất, bảo vệ mối quan hệ hài hòa và bền vững giữa con người và thiên nhiên.
Trong những năm qua, công cuộc đổi mới của đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng đã đem lại những thành tựu kinh tế- xã hội to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đáng mừng đó, còn có những tác động tiêu cực ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống xã hội, nhất là vấn đề môi trường.
Hiện nay, môi trường của đất nước ta đang phải chịu nhiều sức ép từ việc gia tăng dân số, tốc độ đô thị hóa nhanh, công nghiệp hóa mạnh, tăng giá trị sản xuất nông nghiệp và cường độ khai thác tài nguyên…
Hàng ngày, môi trường nước ta phải gánh chịu 3 triệu m3 nước thải sinh hoạt; 550 nghìn m3 nước thải công nghiệp; 125 nghìn m3 nước thải y tế.
Hàng năm, cả nước phát sinh hơn 23 triệu tấn rác thải sinh hoạt; hơn 7 triệu tấn chất thải rắn công nghiệp; hơn 630 nghìn tấn chất thải công nghiệp nguy hại và hơn 17 nghìn tấn chất thải y tế nguy hại.
Mỗi năm cả nước sử dụng hơn 100 nghìn tấn hóa chất bảo vệ thực vật, trong đó có 80% sử dụng sai mục đích, không đúng kỹ thuật; 50-70% không được cây hấp thụ, thải ra môi trường; phát sinh 76 triệu tấn rơm, rạ; 85-90 triệu tấn chất thải chăn nuôi; 80 triệu tấn khí thải ra môi trường…. gây ra nguy cơ ô nhiễm môi trường rất lớn.
Thời gian qua, đã xảy ra một số sự cố môi trường như: sự cố môi trường biển ở miền Trung, các điểm nóng về môi trường ở nhiều địa phương như: xả thải, đổ thải, chôn lấp chất thải gây ô nhiễm môi trường.
Có những vụ việc nghiêm trọng, kéo dài với những hậu quả lớn về môi trường, ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống và sức khỏe của con người, gây ra nhiều bức xúc trong xã hội.
Ninh Bình là tỉnh có di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới (Quần thể danh thắng Tràng An) và nhiều điểm du lịch khác, song lại là tỉnh có nhiều khu, cụm công nghiệp, làng nghề; nhiều nhà máy sản xuất xi măng, điện, đạm….nên nguy cơ ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến hệ sinh thái tự nhiên rất cao...
Nhận rõ tầm quan trọng của việc đảm bảo giữ gìn môi trường để phát triển bền vững, nhất là phát triển du lịch, những năm qua, công tác bảo vệ môi trường của tỉnh ta đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Mức độ gia tăng ô nhiễm, suy thoái môi trường trên địa bàn đã từng bước được hạn chế. Công tác bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ đa dạng sinh học đạt được nhiều tiến bộ rõ rệt.
Nhiều cơ sở sản xuất đã đầu tư, cải tiến thiết bị, đổi mới công nghệ, xây dựng hệ thống phòng ngừa và xử lý khói, bụi, tiếng ồn và nước thải tránh gây ô nhiễm môi trường. ý thức trách nhiệm gìn giữ, bảo vệ môi trường của cả cộng đồng được nâng lên.
Chất lượng môi trường về đất, nước, tiếng ồn, bụi, không khí ở cả khu vực thành thị và nông thôn của tỉnh ta đã được cải thiện đáng kể.
Tuy vậy, vấn đề môi trường vẫn luôn dành được sự quan tâm của nhiều người, đặc biệt là vấn đề nước, chất thải, rác thải, không khí và môi trường sinh thái.
Hưởng ứng chủ đề ngày môi trường thế giới năm nay là: "Sống hài hòa với thiên nhiên", các cấp ủy Đảng, chính quyền cần tiếp tục quán triệt và thực hiện đúng, đầy đủ các quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Tăng cường công tác quản lý Nhà nước, kiểm tra, giám sát và xử lý triệt để các cơ sở sản xuất, kinh doanh có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao; rà soát các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội, các dự án đầu tư phát triển trên địa bàn tỉnh, đảm bảo thực hiện nghiêm túc mục tiêu "không đánh đổi môi trường lấy phát triển kinh tế".
Tổ chức tập huấn, hướng dẫn các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất kinh doanh kiểm tra, đánh giá các nguy cơ, rủi ro về ô nhiễm môi trường, xây dựng kế hoạch chủ động phòng ngừa và kịp thời ứng phó, khắc phục khi có sự cố về môi trường.
Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể và tổ chức chính trị- xã hội trong công tác bảo vệ môi trường.
Hưởng ứng ngày môi trường năm nay, các cơ quan, địa phương, đơn vị doanh nghiệp có thể tổ chức thi tìm hiểu pháp luật, phổ biến kiến thức về bảo vệ môi trường và các hoạt động làm sạch môi trường.
Từng người dân hãy tham gia trồng rừng, trồng cây, làm vệ sinh môi trường, thu gom, xử lý chất thải, rác thải, khơi thông dòng chảy, nạo vét kênh mương, ao, hồ, hệ thống thoát nước; thực hiện lối sống xanh, tiết kiệm năng lượng, sử dụng bền vững hệ sinh thái và tài nguyên đa dạng sinh học, đồng thời, tạo dư luận xã hội, lên án những hành vi gây ô nhiễm môi trường. Những việc làm của mỗi tổ chức, cá nhân đó chính là hành động thiết thực hưởng ứng ngày môi trường thế giới.
Nguyễn Đông