Hội nghị trực tuyến Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định

Dự hội nghị tại điểm cầu Ninh Bình có đồng chí Trần Song Tùng, TVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ngành, địa phương liên quan.

Sau gần 5 năm Ủy ban Châu Âu (EC) cảnh báo "Thẻ vàng" (từ năm 2017 đến nay) đối với hoạt động khai thác IUU ở Việt Nam, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, của Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU, các Ban, Bộ, Ngành Trung ương có liên quan và 28 tỉnh, thành phố ven biển đã tổ chức triển khai các nhiệm vụ, giải pháp để chống khai thác IUU và đã đạt được một số kết quả tích cực. 

Hệ thống pháp luật về thủy sản đã cơ bản được hoàn thiện. Công tác quản lý đội tàu từng bước đi vào nền nếp, giảm dần số lượng tàu cá để giảm cường lực khai thác và nghề khai thác ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản và hệ sinh thái. 

Đã tổ chức triển khai nhiều giải pháp để theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá trên biển, 95,27% tàu cá có chiều dài trên 15 m đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. 

Từ quý 4/2021, các lực lượng thực thi pháp luật trên biển đã kiểm tra, kiểm soát gần 80 nghìn lượt tàu cá; ngăn chặn, yêu cầu trên 200 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài. 

Công tác chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác đã tổ chức triển khai thực hiện theo quy định của Luật Thủy sản. Công tác xử phạt các hành vi khai thác IUU đã được tăng cường.

Sau gần 5 năm triển khai thực hiện, phía EC đã đánh giá cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị và nỗ lực của Việt Nam trong triển khai các giải pháp chống khai thác IUU. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, Đoàn thanh tra của EC yêu cầu Việt Nam phải nỗ lực, quyết tâm hơn nữa trong việc đảm bảo lộ trình lắp đặt thiết bị giám sát tàu cá VMS, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi khai thác IUU; kiểm soát nguyên liệu hải sản khai thác nhập khẩu vào Việt Nam…; đặc biệt là phải ngăn chặn, chấm dứt được tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Về phía tỉnh Ninh Bình, chúng ta có trên 18 km đường bờ biển, có truyền thống khai thác biển, tổng số tàu cá của tỉnh là 71 tàu, trong đó có 6 tàu chiều dài trên 15 m, số lượng lao động khai thác khoảng 450 người. 

Thực hiện quản lý tàu cá theo Luật Thủy sản năm 2017, 100% tàu cá đã thực hiện đăng ký; 72% tàu đã được cấp giấy phép hoạt động khai thác thủy sản; 6/6 tàu cá xa bờ được cấp chứng nhận an toàn thực phẩm tàu cá, được lắp thiết bị giám sát hành trình. Chi cục Thủy sản Đồn Biên phòng Kim Sơn, Hải đội Biên phòng tỉnh Ninh Bình thường xuyên tổ chức kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm... 

Tại hội nghị các đại biểu đã phát biểu làm rõ kết quả triển khai, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU của ngành, địa phương mình, những vấn đề còn hạn chế, nguyên nhân. Nhiều đại biểu đề xuất cần siết lại hạn ngạch; hỗ trợ ngư dân chuyển đổi ngành nghề; tăng nặng hình phạt đối với các trường hợp vi phạm; bên cạnh đó đàm phán thống nhất với các nước về việc khai thác ở các vùng biển chồng lấn...

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành yêu cầu người đứng đầu các Ban, Bộ, Ngành Trung ương có liên quan và 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển đề cao trách nhiệm, trực tiếp chỉ đạo quyết liệt hơn nữa, sâu sát hơn nữa, hiệu quả hơn nữa trong việc chống khai thác IUU. 

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, điều này rất quan trọng, nó không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu mà còn liên quan đến hình ảnh đất nước, không thể để một bộ phân ngư dân vi phạm làm ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng triệu ngư dân khác. Các quy định pháp luật của Việt Nam đã khá đầy đủ, cơ chế, chính sách về nguồn lực để đầu tư cũng đã được quan tâm. Do vậy, rõ ràng khâu tổ chức thực hiện chưa tốt, phải làm rõ vai trò, trách nhiệm của từng bộ, ngành, địa phương. 

Phó Thủ tướng đề nghị, các Ban, Bộ, Ngành Trung ương và các địa phương ven biển khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện Đề án "Phòng, chống khai thác IUU đến năm 2025" đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. 

Trước mắt, Bộ Nông nghiệp và PTNT chủ trì, phối hợp với các bộ: Quốc phòng, Công an khẩn trương tổ chức các đoàn công tác thực hiện chiến dịch kiểm tra, giám sát tình hình triển khai các quy định chống khai thác IUU tại địa phương ven biển, xử lý dứt điểm các tồn tại về việc cấp giấy phép khai thác thủy sản, đăng ký đăng kiểm tàu cá, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, ghi chép nhật ký khai thác. Các địa phương phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và PTNT chuẩn bị kỹ các nội dung để đón tiếp, làm việc với Đoàn công tác của EC, đảm bảo đạt kết quả tốt.

Kết thúc hội nghị trực tuyến, đồng chí Trần Song Tùng, TVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, chống khai thác IUU không chỉ để gỡ thẻ vàng của EC mà còn có ý nghĩa về bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bảo vệ môi trường sinh thái, điều này đặc biệt quan trọng khi Ninh Bình là một tỉnh du lịch. 

Thời gian qua, tỉnh đã làm tốt việc xử lý các hành vi khai thác thủy sản mang tính hủy diệt và thời gian tới phải làm tốt hơn nữa. Đội tàu cá khai thác thủy hải sản của Ninh Bình không nhiều. Do vậy, cần sớm hoàn thành việc rà soát, thực hiện cấp Giấy phép khai thác thủy sản, Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho tàu cá, đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu tàu cá theo đúng quy định. 

Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở Nông nghiệp và PTNT cử các cán bộ có năng lực, có trách nhiệm xuống trực tiếp các xã ven biển để hướng dẫn ngư dân; đồng thời tuyên truyền, vận động, nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của bà con. Nếu có khó khăn, vướng mắc gì, tỉnh sẽ xem xét hỗ trợ. Riêng các trường hợp chống đối phải dứt khoát xử lý theo quy định của pháp luật. 

                                      Nguyễn Lựu-Minh Đường