Những tháng gần đây, việc tiêu thụ sản phẩm của HTX sản xuất tiêu thụ cây con đặc sản an toàn Yên Hòa, xã Yên Hòa (Yên Mô) giảm sút. Các hợp đồng cung ứng sản phẩm an toàn của HTX, nhất là chạch sụn đã được ký với một số đơn vị, doanh nghiệp gần như bị hủy bỏ. Ông Mai Văn Kìn, Chủ tịch HĐQT HTX sản xuất tiêu thụ cây con đặc sản an toàn Yên Hòa cho biết: Hiện các thành viên của HTX đã phát triển diện tích nuôi cá chạch sụn đạt trên 7 ha. Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ nuôi vi sinh đã giúp nâng cao chất lượng và sản lượng cá, dự kiến năm 2020 sản lượng xuất ra sẽ cao hơn năm trước. Tuy nhiên, do dịch bệnh, hàng hóa bị ngưng trệ, giá cá chạch giảm sâu, sản lượng tiêu thụ đạt thấp. Nếu như năm 2019 HTX tiêu thụ hết 180 tấn cá chạch cho các thành viên với giá trên 80.000 đồng/kg, có thời điểm giá bán lẻ lên đến 120 nghìn đồng/kg, thì năm nay sản lượng xuất ra chưa được chục tấn và giá dao động từ 65.000-70.000 đồng/kg. Để giải quyết khó khăn, HTX đã đẩy mạnh chế biến chạch sụn đông lạnh, cá chạch sụn kho niêu đất, cá chạch sụn sấy khô và tự tìm thị trường tiêu thụ nội địa trong phạm vi hẹp, nhưng tình hình vẫn chưa được cải thiện.
Theo tổng hợp của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Liên minh HTX tỉnh, tính đến ngày 5/9/2020, toàn tỉnh có 1 Liên hiệp HTX; 412 HTX, trong đó có 314 HTX lĩnh vực nông nghiệp (218 HTX dịch vụ nông nghiệp và 96 HTX chuyên ngành), 59 HTX phi nông nghiệp, 39 Quỹ tín dụng nhân dân. Qua khảo sát cho thấy, hầu hết các HTX, Liên hiệp HTX liên quan đến hoạt động sản xuất, chế biến, xuất khẩu nông sản đều bị ảnh hưởng bởi dịch covid-19, sản lượng cung ứng ra thị trường ước giảm từ 10-15%, có HTX giảm trên 40%; giá bán các sản phẩm ước giảm 20% (một số sản phẩm giảm tới 50% như: giá gia cầm, trứng gà, vịt…, so với thời điểm trước dịch covid-19. Bên cạnh đó, các HTX lĩnh vực du lịch, vận tải bị thiệt hại nghiêm trọng, nhất là trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội do lượng khách giảm nhiều. Có thời điểm doanh thu của các HTX đã giảm từ 70 - 80%. Các HTX lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp, thủ công mỹ nghệ, may mặc có xuất khẩu hàng cũng bị ảnh hưởng do khó khăn về đầu ra của sản phẩm.
Để hỗ trợ các HTX, trong thời gian qua các cấp, các ngành và các đơn vị có liên quan đã tích cực tuyên truyền về tác hại của dịch bệnh và các nội dung phòng, chống dịch covid-19, có biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh, ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh ra cộng đồng. Theo đại diện lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đối với các HTX nông nghiệp, HTX chuyên ngành sản xuất nông sản, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, đơn vị đã tập trung hỗ trợ thông qua việc triển khai các chương trình, dự án thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Đồng thời, hướng dẫn các HTX tăng cường áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, quy trình sản xuất tiên tiến, sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Động viên các HTX sẵn sàng chuẩn bị phương án, kế hoạch, kịch bản để khi dịch bệnh được kiểm soát tốt sẽ tiếp tục phục hồi sản xuất; đảm bảo cung cấp đầy đủ, kịp thời giống, vật tư và cung ứng các dịch vụ nông nghiệp chuẩn bị cho mùa vụ tiếp theo. Các HTX cũng khuyến khích các thành viên sử dụng, tiêu thụ các dịch vụ mà HTX đang cung ứng và liên hệ chặt chẽ với các bên cung ứng, giá cả hợp lý, tạo điều kiện cho các thành viên vay phân bón trả chậm để nhân dân sản xuất kịp thời vụ. Tích cực đẩy mạnh việc liên kết tiêu thụ sản phẩm, tăng cường hợp tác, phát triển bán hàng qua mạng, qua các kênh hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm nông sản hiệu quả sẵn có như gian hàng nông nghiệp, các cửa hàng thực phẩm, nông sản sạch làm đầu mối tiêu thụ nông sản cho các thành viên hợp tác xã.
Bà Lê Thị Tâm, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Với chức năng, nhiệm vụ được giao, Liên minh HTX tỉnh đã phối hợp với các ngành, địa phương triển khai các giải pháp kích cầu du lịch, xúc tiến thương mại để tiêu thụ sản phẩm. Đồng thời triển khai các hoạt động khuyến công năm 2020 nhằm nâng cao năng lực sản xuất cho các HTX. Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh còn xây dựng kế hoạch và làm cầu nối để doanh nghiệp tổ chức liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa chất lượng cao tại xã Khánh Trung, huyện Yên Khánh; triển khai mạnh mẽ việc hỗ trợ các HTX thông qua tư vấn, tiếp cận vay vốn các tổ chức tín dụng, Quỹ giải quyết việc làm, Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX... Tình hình dịch covid-19 trong nước đang được kiểm soát tốt, tuy nhiên trên thế giới vẫn còn những diễn biến phức tạp, vì vậy trong thời gian tới, các ngành chức năng, các địa phương trong tỉnh tiếp tục theo dõi, nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh của các HTX để kịp thời tháo gỡ khó khăn, đề xuất các giải pháp hỗ trợ về tín dụng, phát triển sản xuất, xúc tiến thương mại và tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, giúp các HTX nhanh chóng phục hồi, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho các thành viên.
Hồng Giang