Dọc theo tuyến đê sông Hoàng Long, bà con nông dân đang khẩn trương cấy lúa ngoài đê để tránh lũ tiểu mãn. Đang tất bật gánh mạ cho hơn chục thợ cấy, chị Nguyễn Thị Vân, xã Gia Trung cho biết: Vừa qua, thời tiết rét đậm, rét hại kéo dài hơn nửa tháng đã ảnh hưởng đến việc gieo mạ và làm đất cho vụ đông xuân. Gần một tuần nay, thời tiết nắng ấm trở lại, bà con nông dân đã tranh thủ xuống đồng làm đất, huy động mọi nhân lực, vật lực xuống đồng cấy lúa. Với nhân lực của cả nhà và thuê hơn chục thợ cấy, sau 3 ngày, gia đình tôi đã cấy xong hơn 3 mẫu lúa ngoài đê. Trong thời gian tới, gia đình tôi tập trung làm đất, chăm sóc mạ và cấy hết diện tích lúa trong đê theo lịch thời vụ của xã, huyện, đồng thời chăm sóc tốt diện tích lúa ngoài đê, theo dõi, phòng trừ sâu bệnh kịp thời.
Bên kia sông Hoàng Long, nông dân xã Gia Lạc cũng đang tập trung cho sản xuất nông nghiệp. Chị Phạm Thị Lan, xã Gia Lạc cùng hai con đã cấy gần hết 3 sào ruộng ngoài đê, phấn khởi chia sẻ: Thời tiết nắng ấm trở lại tạo điều kiện tốt để bà con xuống đồng cấy lúa đông xuân, đặc biệt là những diện tích xuân sớm ngoài đê. Đồng chí Trần Cao Thế, Phó Chủ tịch UBND xã Gia Lạc cho biết: Vụ đông xuân năm nay, xã có kế hoạch gieo trồng 342 ha lúa, trong đó diện tích lúa ngoài đê là 54 ha (chủ yếu cấy bằng các giống lúa ngắn ngày như Khang Dân, Hoa ưu 109,…). Để giành thắng lợi trong sản xuất, xã đã chỉ đạo các HTX nông nghiệp, bà con nông dân làm tốt công tác lấy nước, làm đất, gieo mạ và tranh thủ thời tiết thuận lợi cấy lúa trong khung thời vụ tốt nhất. Đến thời điểm này, toàn xã đã cơ bản làm đất xong; đảm bảo đủ nước; đã bổ sung diện tích mạ bị chết do đợt rét vừa qua, đảm bảo đủ mạ cấy hết diện tích kế hoạch. Hiện tại nông dân trong xã đã cấy được trên 10 ha lúa ngoài đê. Trong thời gian tới, xã tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn bà con nông dân tập trung cao cho công tác bảo vệ những diện tích mạ đã gieo bằng biện pháp che phủ nilon, bổ sung thêm lân, theo dõi tình hình sâu bệnh và có các biện pháp phòng trừ kịp thời, đảm bảo không để thiếu mạ.
Theo kế hoạch, vụ đông xuân 2012-2013, huyện Gia Viễn gieo cấy 6.800 ha lúa (trong đó trên 900 ha lúa ngoài đê và lúa-cá trong đồng), phấn đấu đạt năng suất 62 tạ/ha, sản lượng đạt trên 42.000 tấn. Để đạt được mục tiêu và kế hoạch đã đề ra, huyện Gia Viễn đã có nhiều giải pháp cụ thể triển khai tới tất cả các xã, thị trấn và HTX nông nghiệp. Về cơ cấu trà lúa, toàn huyện cấy 1.020 ha lúa (chiếm 15% diện tích) trà xuân sớm, chủ yếu cấy ở vùng ngoài đê tránh tiểu mãn và diện tích trũng ở trong đồng, với trà lúa này sử dụng các giống lúa thuần, lúa lai có thời gian sinh trưởng ngắn và gieo sớm để thu hoạch sớm trước lũ tiểu mãn; 5.780 ha (chiếm 85% diện tích) lúa xuân muộn, sử dụng các giống lúa lai, lúa thuần, lúa chất lượng cao. Về cơ cấu giống lúa, diện tích lúa lai chiếm 40%, với các giống chủ lực như Nhị ưu 838, Thục hưng số 6, Phú ưu 1, Đại dương 1, Bio 404; 60% diện tích là lúa thuần, sử dụng các giống như Hoa ưu 109, nếp 87, nếp 97, LT2, Bắc thơm số 7, QR1, Khang dân 18 ... Huyện chỉ đạo các đơn vị bố trí thời vụ gieo cấy phù hợp, đảm bảo lúa phân hóa đòng và trỗ vào thời tiết thích hợp, tránh rét muộn khi lúa trỗ và tránh lũ tiểu mãn khi thu hoạch. Các đơn vị xây dựng kế hoạch và triển khai công tác làm đất ngay sau khi thu hoạch lúa mùa, cây vụ đông. Diện tích làm ải phải tranh thủ cày sớm, ải để nỏ, diện tích làm dầm cần giữ nước và cày bừa sớm, ngâm cho dầm ngấu. Phát huy sức người, trâu, bò, máy kéo để làm đất sớm đảm bảo chất lượng tốt, cày sâu, bừa kỹ, đất tơi nhuyễn, phẳng đảm bảo "ruộng chờ mạ". Về công tác tưới tiêu, các HTX nông nghiệp chủ động ký kết hợp đồng tưới tiêu với UBND huyện và Chi nhánh Khai thác công trình thủy lợi huyện để đảm bảo đủ nước cho sản xuất vụ đông xuân. Đồng thời tổ chức ra quân làm thủy lợi nội đồng, nạo vét kênh mương, củng cố bờ vùng, bờ thửa. Chi nhánh Khai thác công trình thủy lợi chuẩn bị tốt mọi điều kiện: bảo dưỡng, tu sửa máy móc, nạo vét kênh mương... để sẵn sàng cung cấp đủ nước theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây trồng.
Đồng chí Bùi An Khang, Phó Phòng Nông nghiệp & PTNT huyện Gia Viễn cho biết: Mặc dù thời tiết không mấy thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp ngay từ đầu vụ đông xuân nhưng các xã, thị trấn, HTX nông nghiệp và bà con nông dân đã triển khai thực hiện khá tốt các giải pháp, kế hoạch sản xuất đã đề ra. Các HTX nông nghiệp đã thực hiện nghiêm túc lịch gieo cấy của huyện, hầu hết diện tích mạ được gieo đúng lịch thời vụ. Được sự chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành và nhận thức của người dân được nâng cao nên năm nay cơ bản diện tích mạ được che phủ nilon trắng đúng kỹ thuật. Đồng thời chuẩn bị tốt các điều kiện: đất, nước, phân… để chủ động cấy xong toàn bộ diện tích xong trước ngày 20-2. Đến nay, toàn huyện đã làm được 6.200 ha đất, trong đó trên 1.000 ha đã được cấy; đã gieo 690 ha mạ (đạt 100%) đảm bảo đủ mạ cấy hết diện tích. Các xã có diện tích lúa ngoài đê đã cấy trên 500 ha và phấn đấu cơ bản cấy xong trước ngày 30-1.
Để giành thắng lợi toàn diện trong vụ sản xuất đông xuân năm nay, các cấp, các ngành, các đơn vị trong huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, chặt chẽ ngay từ đầu vụ. Tăng cường cán bộ chuyên môn xuống cơ sở để chỉ đạo sản xuất, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc khi thời tiết diễn biến bất thuận. Sau gieo cấy, bà con nông dân cần theo dõi diễn biến của thời tiết, chủ động chống rét, giữ nước làm áo bảo vệ cho lúa. Đồng thời, chăm bón sớm để cây lúa đẻ nhánh tập trung, tăng số lượng dảnh hữu hiệu, nâng cao năng suất cho cây trồng. Tăng cường theo dõi và phòng trừ dịch bệnh kip thời, đặc biệt chú ý đến bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá.
Bài, ảnh: Hồng Giang