Gia Hòa: Nông dân thu lãi lớn từ na trái vụ

Ông Trần Văn Hợi-một trong những người tiên phong áp dụng kỹ thuật này chia sẻ: Cành quả na thường mọc trên cành mẹ (cành của năm trước). Nhụy đực và nhụy cái trên cùng một chùm hoa. Nhụy cái thường chín sớm so với nhụy đực nên thời gian để tiếp nhận phấn ngắn, nếu không có côn trùng hoặc thụ phấn bổ sung thì quả đậu kém.

Do vậy, phải xử lý cắt cành để tán na thấp, vừa tầm với, thuận tiện cho việc thụ phấn bằng tay. Ngoài ra để ép na ra quả gối vụ, ngay từ lứa đầu tiên (vụ 1), lúc quả mới bằng cái chén, tôi phải cắt tỉa các cành không có quả, bỏ các cành quả còi cọc, cong vẹo. Na bị cắt cành khiến dinh dưỡng bị ứ lại, dồn về thân sẽ cho trồi lộc, đơm hoa ngay trên thân cây, cho lứa quả thứ 2 ngay sau lứa 1. "Kỹ thuật này tôi học được từ người trồng na ở Hòa Bình.

Lúc đầu làm thử nghiệm, toàn bộ vườn na đang xum xuê, xanh tốt, tôi đem cưa trụi, chỉ để lại mỗi thân chính cao tầm đầu người thế là bị vợ phản đối, giận cả tháng. May mắn là tôi đã thành công, giờ ngày ngày đi thu hoạch na, vợ chẳng thấy cằn nhằn lời nào nữa", ông Hợi vui vẻ nói.

Được biết, hiện nay gia đình ông Hợi đang sở hữu vườn na hơn 3 ha với tổng số 2.000 gốc na. Một năm ông thu 2 lứa quả, lứa 1 vào tháng 6, tháng 7 âm lịch, sản lượng khoảng 7 tấn; lứa thứ 2 thu vào tháng 9, tháng 10 âm lịch, sản lượng ít hơn, chừng 3 tấn, tuy nhiên giá lúc này cao gấp 1,5-2 lần lúc chính vụ, khoảng 40-60 nghìn đồng/1kg.

Ông Vũ Đình Phái cũng là một người trồng na trái vụ ở thôn Gọng Vó cho biết thêm: Khó nhất là việc đánh giá sức khỏe cây, nếu tham lấy quá nhiều quả thì cây na hoặc sẽ kiệt quệ, hoặc sẽ bị chết.

Do vậy, để làm thành thạo, chuẩn hóa thành quy trình, những nông dân như ông phải mất tới vài vụ thử nghiệm, vừa làm vừa tự rút kinh nghiệm mới có được kết quả như ngày hôm nay. "Nhà có 2 ha đất đồi trồng na, nếu chỉ bán na chính vụ thu nhập chỉ có khoảng 100 triệu đồng, nhưng từ khi làm gối vụ, doanh thu mỗi năm không dưới 200 triệu đồng", ông Phái khoe. Gọng Vó và Đồi Ngô được ví như là vùng kinh tế mới ở xã Gia Hòa bởi trước kia là vùng đất hoang hóa, chủ yếu trồng keo, sắn.

Từ năm 1992, sau khi triển khai dồn điền, đổi thửa, một số hộ dân đã mạnh dạn vào đây, bỏ tiền của, công sức cải tạo biến vùng đất này thành vựa hoa quả có tiếng của Gia Viễn và na là một trong những sản phẩm đặc trưng với diện tích trồng khoảng 30 ha.

Thực tế cho thấy đất Gia Hòa rất phù hợp với cây na; địa hình cao, ráo nước nhưng chất đất giàu dinh dưỡng nên na trồng ở đây có màu sắc vỏ sáng bóng, ăn ngọt, thơm và không hề có vị chua. Chất lượng tốt, tuy nhiên giá trị mà cây na mang lại thì chưa cao, nguyên nhân là cây 1 năm chỉ cho một lứa mà lúc đó thì có rất nhiều hộ cùng thu hoạch, dẫn đến giá không cao.

Kỹ thuật điều khiển cây na chín sớm, chín muộn hay chín đúng vụ tùy thích bằng cách... cắt cành đã cho thấy hiệu quả rõ nét. Na không chín rộ trong thời gian ngắn, nghĩa là không có chuyện ứ hàng. Và tất nhiên, cánh thương lái không thể ép giá, nhờ vậy mà nhiều nông dân ở xã Gia Hòa hiện nay đang khấm khá lên nhờ trồng na.

Bài, ảnh: Hà Phương