Đổi thay trên quê hương Gia Viễn

Điểm nổi bật và dễ nhận thấy nhất là hệ thống đường giao thông liên tỉnh, liên huyện, liên xã, liên thôn không ngừng được xây dựng kiên cố, kiện toàn. Đường từ Gia Vân, Gia Hòa đến thị trấn Me; đường đi Gia Lạc, Gia Thịnh, Gia Sinh… hầu hết đều được đổ bê tông, rải nhựa, đạt 87% tỷ lệ đường giao thông nông thôn được kiên cố hóa, khẳng định sự đổi thay, vươn lên mạnh mẽ của một vùng quê vùng chiêm trũng, đói nghèo năm nào, giờ đang không ngừng phát triển, vươn lên khẳng định mình trong công cuộc CNH-HĐH quê hương, đất nước.

20 năm (1992-2012) - dấu ấn ấy thể hiện rõ trong thành tựu về phát triển kinh tế của huyện. Trong báo cáo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Gia Viễn lần thứ 16 (1991-1995) nêu rõ: "…Gia Viễn là vùng luôn bị thiên tai tàn phá, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn. Đại hội đại biểu huyện Gia Viễn lần thứ 16 đề nghị Trung ương tập trung giải quyết vấn đề thủy lợi, cải tạo đồng ruộng phải được tiến hành một cách căn bản và triệt để, có hiệu quả thiết thực, giải quyết kịp thời phân bón, thuốc trừ sâu; vấn đề điện phục vụ cho nông nghiệp, vấn đề tiêu thụ nông sản hàng hóa, có chính sách trợ giá cho nông nghiệp…". Những yêu cầu, đề nghị tại Đại hội 20 năm về trước từng bước đã được triển khai và sau 20 năm thực hiện đạt được kết quả khá cao.

Hiện nay, sản xuất nông nghiệp của Gia Viễn phát triển tương đối toàn diện theo hướng sản xuất hàng hóa. Diện tích đất trồng lúa giảm dần theo các năm, chuyển sang các mô hình sản xuất, chăn nuôi có hiệu quả; một số diện tích đất thu hồi xây dựng các khu, cụm công nghiệp…

Sản xuất vụ đông ngày càng phát triển, đang dần trở thành vụ sản xuất chính, phương châm sản xuất theo hướng lựa chọn những cây trồng cho giá trị kinh tế cao. Vụ đông 2009-2010, toàn huyện trồng gần 3 nghìn ha cây vụ đông, giá trị sản lượng đạt 60 tỷ đồng. Chuyển đổi hơn 2 nghìn ha đất trồng cây có giá trị kinh tế thấp sang nuôi trồng các loại cây, con có giá trị kinh tế cao. Toàn huyện hiện có trên 12 nghìn ha đất trồng lúa, trong đó hơn 300 ha đất nông nghiệp đạt giá trị canh tác trên 100 triệu đồng/ha/năm, bình quân giá trị sản phẩm trên 1 ha canh tác đến cuối nhiệm kỳ 2005-2010 đạt 75 triệu đồng/năm (năm 1992 đạt gần 20 triệu đồng/ha/năm). Mặc dù diện tích đất nông nghiệp giảm qua các năm nhưng do tăng diện tích lúa cao sản, lúa tái sinh, mở rộng trồng cây vụ đông… và do trình độ thâm canh của người dân không ngừng được nâng cao (áp dụng thành tựu KHKT vào đồng ruộng) nên tổng sản lượng lương thực có hạt vẫn tăng nhanh. Sản lượng lương thực có hạt bình quân hàng năm (trong nhiệm kỳ 2005-2010) đạt trên 72 nghìn tấn (năm 1992 gần chục nghìn tấn); bình quân lương thực đầu người đạt 650 kg/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua các năm, từ trên 20% hộ nghèo (năm 1992 - theo tiêu chí cũ), giảm xuống còn 7,68% (năm 2012 - theo tiêu chí mới). …

Chăn nuôi không ngừng được đầu tư và ngày càng phát triển, tập trung vào trang trại nuôi gia súc, gia cầm, con nuôi có hiệu quả kinh tế cao và con nuôi đặc sản. Những năm 1992, chăn nuôi ở Gia Viễn thường tập trung tại hộ gia đình nhỏ lẻ, do vốn đầu tư ít, trình độ chăn nuôi còn hạn chế, đặc biệt việc triển khai tiêm phòng cho đàn gia súc, gia cầm chưa được thường xuyên, liên tục nên hiệu quả không cao. Tại thời điểm cuối năm 2011, đàn trâu bò có trên 24 nghìn con, đàn lợn trên 84 nghìn con, gần 10 nghìn con dê, gia cầm gần 600 nghìn con, gấp hàng chục lần so với năm 1992. Các con nuôi đặc sản như nhím, hươu, lợn bản địa… được đưa vào nuôi và cho giá trị kinh tế cao.

Là một huyện có diện tích mặt nước nhiều, thuận lợi cho việc nuôi trồng thủy sản, trước đây người dân thường tự cung tự cấp, chăn nuôi thủy sản thường ở hộ nhỏ, lẻ, bằng các giống cá, tôm với năng suất, chất lượng thấp; nay nhờ áp dụng khoa học kỹ thuật, việc quy hoạch vùng nuôi thả, tôn tạo bờ vùng được quan tâm, đầu tư nên diện tích nuôi trồng thủy sản ổn định, năng suất và sản lượng không ngừng tăng. Toàn huyện hiện có trên 3 nghìn ha nuôi thủy sản, sản lượng đạt trên 5 nghìn tấn…

Sản xuất công nghiệp phát triển mạnh, tạo thuận lợi đẩy mạnh phát triển TTCN và chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế. Các cấp, các ngành đã quan tâm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng và đảm bảo tốt an ninh trật tự trên địa bàn, tạo môi trường thuận lợi thu hút, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh. Tại KCN Gián Khẩu, nhiều doanh nghiệp đã đi vào sản xuất ổn định, có hiệu quả, như: Nhà máy xi măng The Vissai, Nhà máy ô tô Thành Công, Công ty may Đài Loan, Công ty gỗ Tài Anh… Tổng doanh thu năm 2009 tại KCN Gián Khẩu đạt 1.200 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương, nhất là các xã thuộc diện thu hồi đất như Gia Trấn, Gia Thanh, Gia Vân…

Đồng thời, huyện cũng huy động nguồn lực đầu tư phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp địa phương theo hướng tập trung vào những sản phẩm có ưu thế cạnh tranh và là thế mạnh của huyện như nghề đóng tàu, sản xuất vật liệu xây dựng, thêu ren…cho kết quả tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước, với mức tăng trưởng trung bình gần 40%/năm. Nhờ đó cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh. Năm 1992, tỷ trọng nông, lâm, thủy sản chiếm trên 65%, hiện nay giảm xuống còn 10,1%; công nghiệp - xây dựng chiếm 65,7%; dịch vụ 24,2%; phấn đấu cuối nhiệm kỳ 2011-2015, công nghiệp tăng lên, chiếm 42,4%; dịch vụ 36%... Thu ngân sách có bước tăng trưởng đáng kể, từ trên 8 tỷ đồng (1992), năm 2011 tăng lên gần 100 tỷ đồng…

Gia Viễn - địa phương có nhiều khu du lịch nổi tiếng, như Khu du lịch tâm linh núi chùa Bái Đính, Khu du lịch sinh thái Tràng An, Suối nước khoáng Kênh Gà, Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long… đã và đang được đầu tư phát triển mạnh, giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động trên địa bàn huyện làm dịch vụ và kinh doanh du lịch, chất lượng dịch vụ không ngừng được nâng lên, được nhiều du khách trong và ngoài nước đánh giá cao. Đặc biệt, quần thể danh thắng Tràng An đang được đề nghị UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới. Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long là khu bảo tồn thiên nhiên lớn, hiện được bảo vệ nghiêm ngặt có diện tích gần 1.870 ha, triển khai phục hồi rừng bằng biện pháp khoanh nuôi tái sinh tự nhiên, trồng cây bản địa, tạo môi trường sống cho động vật hoang dã…

Tương lai không xa, từ phát triển du lịch, Gia Viễn sẽ tăng nhanh tỷ trọng dịch vụ, tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người dân địa phương tại các khu, điểm du lịch.

Chặng đường 20 năm với biết bao đổi thay, phát triển, huyện Gia Viễn đã đạt được những thành tựu cơ bản trên mọi lĩnh vực.

Về phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ trong những năm tới, đồng chí Lưu Danh Tuyên, Bí thư Huyện ủy Gia Viễn cho biết: Phát huy những kết quả đạt được những năm qua, đặc biệt là kết quả nhiệm kỳ 2005-2010, nhiệm kỳ 2011-2015, huyện Gia Viễn tập trung phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy nội lực, chủ động, sáng tạo khai thác tiềm năng, thế mạnh của địa phương, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, tạo bước chuyển mạnh mẽ về cơ cấu kinh tế; tăng cường kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, ứng dụng nhanh những tiến bộ khoa học công nghệ; nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực, phát triển văn hóa - xã hội đồng bộ với tăng trưởng kinh tế; tăng cường quốc phòng - an ninh, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội; xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, đảm bảo cho huyện Gia Viễn ngày càng phát triển nhanh và bền vững.

Hạnh Chi