Cách đây 86 năm, từ ngày 14-10 đến ngày 31-10-1930 tại Hương Cảng - Trung Quốc, Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ nhất đã thông qua Luận cương chính trị, Điều lệ Đảng, án Nghị quyết về Công nhân vận động, Nông dân vận động, Cộng sản thanh niên vận động, Quân đội vận động và Hội phản đế đồng minh. Đây là những tổ chức tiền thân đặt nền móng toàn diện và hoàn chỉnh cho công tác dân vận của Đảng và hệ thống chính trị sau này. Gắn liền với những chặng đường vẻ vang của Đảng, công tác dân vận đã góp phần quan trọng vận động, đoàn kết, tập hợp các tầng lớp nhân dân tạo nên sức mạnh to lớn trong công cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Xuất phát từ thực tế lịch sử có ý nghĩa chính trị to lớn đó, năm 2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 15-10, một trong những ngày diễn ra hội nghị Trung ương Đảng lần thứ nhất làm ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng.
Trong giai đoạn cách mạng mới, tầm quan trọng của công tác dân vận tiếp tục được khẳng định trong các văn kiện của Đảng: Nghị quyết 8B-NQ/T.Ư ngày 27-3-1990 của BCHT.Ư Đảng (khóa VI) "Về đổi mới công tác quần chúng của Đảng, tăng cường mối quan hệ giữa Đảng và nhân dân"; Quyết định số 290-QĐ/T.Ư ngày 25-5-2010 của Bộ Chính trị (khóa X) về ban hành Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị; Nghị quyết số 25-NQ/T.Ư ngày 3-6-2013 của BCHT.Ư Đảng (khóa XI) về "Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới"... Các chủ trương, nghị quyết của Đảng được ban hành chính là sự khẳng định vị trí, vai trò đặc biệt của công tác dân vận, đồng thời cho thấy trách nhiệm vinh quang nhưng cũng rất khó khăn đối với những người làm công tác dân vận của Đảng.
Hơn 80 năm qua, công tác dân vận của tỉnh Ninh Bình luôn có những đóng góp quan trọng gắn liền với lịch sử và sự nghiệp dân vận của Đảng. Thấm nhuần lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về dân vận "Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công", qua các giai đoạn lịch sử nối tiếp nhau, Đảng bộ tỉnh luôn đặt công tác dân vận là một trong những nhiệm vụ hàng đầu nhằm tập hợp nhân dân chiến đấu dưới lá cờ vẻ vang của Đảng. Hệ thống dân vận của tỉnh đã tuyên truyền, vận động, tập hợp nhân dân đứng lên đấu tranh dưới sự lãnh đạo của Đảng, góp phần vào thắng lợi Cách mạng tháng Tám năm 1945; huy động sức người, sức của cùng nhân dân cả nước đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc; tham gia khắc phục hậu quả chiến tranh; phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, đoàn kết trong công cuộc đổi mới với những thành tựu khá toàn diện trên các lĩnh vực. Nhiều thế hệ làm công tác dân vận của tỉnh đã nối tiếp nhau một lòng, một dạ theo Đảng, gắn bó với nhân dân, nỗ lực làm tốt công tác tham mưu, thực hiện thắng lợi đường lối dân vận của Đảng.
Tiếp nối truyền thống vẻ vang công tác dân vận của Đảng, trong những năm qua, công tác dân vận của Đảng bộ tỉnh đạt nhiều kết quả tốt. Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện công tác dân vận; kịp thời cụ thể hóa đường lối, chủ trương của Đảng thành các chương trình, chính sách phù hợp với tình hình thực tế của địa phương; tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc ở cơ sở; quan tâm chỉ đạo phát triển đảng viên, đoàn viên, hội viên và chỉ đạo thành lập các tổ chức Đảng, đoàn thể trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước; chăm lo đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, kiện toàn, bố trí đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận, tổ chức đối thoại trực tiếp với nhân dân...Định hướng lãnh đạo đúng đắn, với phương châm thiết thực, cụ thể, sâu sát, toàn diện đã góp phần củng cố, tăng cường, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo an ninh - quốc phòng, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị đề ra.
Bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, cùng với việc phát huy nội lực, năng động, sáng tạo vượt mọi khó khăn, Ban Dân vận Tỉnh ủy đã thực hiện tốt chức năng tham mưu, định hướng, kiểm tra, đôn đốc, phát huy vai trò là trung tâm phối hợp với các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, các huyện, thành phố trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng, chất lượng công tác dân vận được nâng lên, để lại những dấu ấn quan trọng. Ban Dân vận Tỉnh ủy đã làm tốt công tác tham mưu tổ chức quán triệt, triển khai, sơ, tổng kết kịp thời các nghị quyết, kết luận, quyết định của Trung ương, của Tỉnh ủy có liên quan đến công tác dân vận. Ban Dân vận Tỉnh ủy, Ban Dân vận cấp huyện và khối dân vận cơ sở tích cực tham gia giải quyết ổn định tình hình ở một số điểm phức tạp về giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án, về hoạt động tôn giáo ở cơ sở. Tham mưu triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua "Dân vận khéo" trên địa bàn tỉnh với nhiều hình thức mới, có sức lan tỏa và đạt hiệu quả thiết thực, nhiều mô hình, điển hình "Dân vận khéo" đã xuất hiện. Tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tích cực tham gia phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, đảm bảo an ninh - quốc phòng và xây dựng hệ thống chính trị, thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo, quy chế dân chủ ở cơ sở, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, văn minh du lịch...
Công tác dân vận của chính quyền đã có bước chuyển biến tích cực, tập trung vào việc cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng trong việc phát triển kinh tế; thực hiện chính sách xã hội; công tác giảm nghèo; thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; cải cách hành chính, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của nhân dân; tăng cường công tác quản lý Nhà nước về tôn giáo; phân công cán bộ phụ trách công tác dân vận của chính quyền và cơ quan Nhà nước các cấp; thực hiện tốt quy chế phối hợp với Ban Dân vận, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; tăng cường tiếp xúc đối thoại trực tiếp với nhân dân; đảm bảo các điều kiện để nhân dân tham gia quyết định, giám sát...Công tác dân vận của lực lượng vũ trang có sự đổi mới và đạt nhiều kết quả tốt. Cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang của tỉnh luôn tích cực tham gia các hoạt động dân vận, tăng cường mối quan hệ đoàn kết quân dân; góp phần thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.
Nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng tiếp tục được đổi mới theo hướng sát cơ sở; chú trọng củng cố, nâng cao chất lượng, nội dung hoạt động chi đoàn, chi hội; chăm lo đến lợi ích của đoàn viên, hội viên và nhân dân; phát huy vai trò của người có uy tín trong cộng đồng, khu dân cư; đa dạng các hình thức tập hợp, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước, tập trung vào những nhiệm vụ cụ thể, thiết thực gắn với việc thực hiện chương trình phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới của tỉnh; đẩy mạnh hoạt động xã hội, nhân đạo, từ thiện; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân.
Từ thực tiễn lịch sử 86 năm công tác dân vận của Đảng nói chung, của Đảng bộ tỉnh Ninh Bình nói riêng, chúng ta có thể tự hào khẳng định: thắng lợi trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc có đóng góp vô cùng quan trọng của công tác dân vận. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, với phương châm "Đảng nói dân tin, chính quyền làm dân theo, Mặt trận, đoàn thể vận động dân đồng tình, hưởng ứng", công tác dân vận luôn có sự đổi mới và đạt kết quả rõ nét; thực sự góp phần quan trọng vào công tác xây dựng Đảng, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Kỷ niệm 86 năm ngày truyền thống công tác dân vận của Đảng đúng vào dịp Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh đã và đang tập trung chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI với mục tiêu: "Tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, nâng cao hiệu quả công tác vận động quần chúng của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở; thực hiện tốt quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị; đẩy mạnh phong trào thi đua "Dân vận khéo"; tập trung chỉ đạo có hiệu quả mô hình điểm Tổ dân vận thôn, xóm, phố.
Kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang 86 năm công tác dân vận của Đảng, trong thời gian tới, hệ thống dân vận của tỉnh tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu sau:
Một là, tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo hệ thống chính trị thực hiện tốt công tác dân vận trên địa bàn tỉnh, trong đó: tập trung đổi mới và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhân dân nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, các mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ và các giải pháp của công tác dân vận gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; quán triệt, tổ chức thực hiện có hiệu quả, kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương, của tỉnh về công tác dân vận, thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, công tác tôn giáo, công tác dân tộc, trọng tâm là: triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI; Nghị quyết số 25-NQ/T.Ư ngày 3-6-2013 của BCHT.Ư Đảng (khóa XI) về công tác dân vận; Quyết định số 290-QĐ/T.Ư của Bộ Chính trị về Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị; thực hiện việc lãnh đạo các cấp đối thoại trực tiếp với nhân dân.
Tăng cường công tác dân vận của chính quyền, lực lượng vũ trang; thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 16-5-2016 của Thủ tướng Chính phủ về "Tăng cường và đổi mới công tác dân vận trong cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp". Tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở, cải cách thủ tục hành chính; thực hiện có hiệu quả Thông tri số 27-TT/TU ngày 4-8-2015 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy "Về đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức".
Hai là, nâng cao chất lượng tham mưu với cấp ủy, chính quyền về công tác tôn giáo, dân tộc: Tham mưu chỉ đạo, hướng dẫn các cấp, các ngành thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về tôn giáo; kịp thời đề xuất với cấp ủy, chính quyền các giải pháp để giải quyết theo thẩm quyền, đúng pháp luật các vấn đề phát sinh trên lĩnh vực tôn giáo, dân tộc. Phối hợp tuyên truyền, vận động đồng bào có đạo, người dân tộc tham gia vào các tổ chức chính trị - xã hội; phát hiện, giúp đỡ, bồi dưỡng, giới thiệu quần chúng ưu tú là người có đạo, người dân tộc thiểu số để cấp ủy kết nạp vào Đảng. Xây dựng và phát huy vai trò lực lượng cốt cán trong các tôn giáo, người có uy tín, tiêu biểu trong đồng bào dân tộc thiểu số.
Ba là, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của ban dân vận các cấp; khối dân vận cơ sở, tổ dân vận thôn, xóm, phố; củng cố tổ chức bộ máy; đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng; thực hiện tốt các chế độ, chính sách đối với cán bộ dân vận, trong đó: tập trung xây dựng, củng cố tổ chức, bộ máy, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ dân vận chuyên trách, cán bộ MTTQ, các đoàn thể các cấp và đội ngũ cán bộ phụ trách công tác dân vận của các sở, ban, ngành, UBND các cấp. Quan tâm phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng, quy hoạch đội ngũ cán bộ có trình độ và năng lực làm công tác dân vận, hướng tới xây dựng thế hệ cán bộ "Dám nghĩ, dám làm, biết làm và dám chịu trách nhiệm" với phong cách làm việc "Trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và trách nhiệm với dân", "Nói đi đôi với làm, nói ít làm nhiều và làm có hiệu quả", từng bước đáp ứng yêu cầu công tác dân vận trong tình hình mới. Đổi mới nội dung, chương trình tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ hằng năm đảm bảo thiết thực, cụ thể gắn với thực tiễn yêu cầu nhiệm vụ chính trị của tỉnh. Chỉ đạo, nâng cao chất lượng hoạt động, tổng kết, đánh giá hiệu quả của mô hình Tổ dân vận thôn, xóm, phố làm điểm trên địa bàn tỉnh; giám sát việc thực hiện chính sách đối với đội ngũ cán bộ MTTQ, các đoàn thể ở cơ sở và thôn, xóm, phố.
Bốn là, tăng cường công tác phối hợp giữa Ban Dân vận Tỉnh ủy với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp: tăng cường công tác nắm tình hình nhân dân, tình hình tôn giáo, dân tộc; tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân thực hiện tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tích cực tham gia các phong trào thi đua phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng ở địa phương. Phối hợp chỉ đạo thành lập tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội tại các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế; tăng cường mối quan hệ phối hợp với các doanh nghiệp trong thực hiện công tác dân vận. Tiếp tục thực hiện tốt Quy chế, Chương trình phối hợp hoạt động giữa Ban Dân vận Tỉnh ủy với UBND tỉnh, với lực lượng vũ trang, ngành y tế, ngành ngân hàng; phối hợp chỉ đạo thực hiện tốt Quyết định số 217-QĐ/T.Ư, Quyết định số 218-QĐ/T.Ư của Bộ Chính trị (khóa XI). Phối hợp triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định số 140-QĐ/TU ngày 1-3-2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phân công các cơ quan, đơn vị phụ trách và doanh nghiệp kết nghĩa với các xã có tính chất đặc thù giai đoạn 2016-2020.
Năm là, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động; triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch số 20-KH/TU ngày 12/8/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thực hiện phong trào thi đua "Dân vận khéo" giai đoạn 2016 - 2020, trọng tâm là đầu tư xây dựng các mô hình, điển hình "Dân vận khéo" trên các lĩnh vực; tiếp tục đổi mới công tác thi đua - khen thưởng: Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua "Dân vận khéo" gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới" và các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động do các cấp, các ngành phát động. Đổi mới công tác thi đua khen thưởng từ việc tổ chức phát động, tổ chức thực hiện các tiêu chí, nội dung thi đua, kiểm tra, đánh giá, xếp loại thi đua hằng năm và thi đua theo chuyên đề; kịp thời khen thưởng các tập thể và cá nhân có nhiều thành tích trong thực hiện công tác dân vận và phong trào thi đua, bảo đảm công bằng, khách quan, tạo động lực cho các phong trào thi đua.
Phấn khởi, tự hào về truyền thống vẻ vang 86 năm công tác dân vận của Đảng, đội ngũ những người làm công tác dân vận trong hệ thống chính trị của tỉnh tiếp tục phát huy những thành tích, kết quả đạt được, không ngừng học tập, rèn luyện, đoàn kết, trách nhiệm, vượt khó vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ, tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả công tác dân vận của Đảng bộ tỉnh trong thời kỳ đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa quê hương, đất nước, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XXI.
Mai Văn Tuất
TVTU, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy