Đô thị hóa đúng cách để bảo tồn di sản

Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch xây dựng chung, trong đó phần lớn diện dích của Tràng An nằm trên địa bàn huyện Hoa Lư với nhiều di sản cần bảo tồn nghiêm ngặt.

Đồng chí Nguyễn Văn Huân, Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư cho biết: Trên cơ sở quy hoạch chung , quy hoạch phân khu đã được phê duyệt, UBND huyện Hoa Lư đã thực hiện một số các quy hoạch chi tiết để phát triển khu dân cư mới đồng bộ về quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo nguồn thu ngân sách từ đấu giá quyền sử dụng đất. Trên địa bàn đã công bố công khai quy hoạch để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tìm hiểu và có sự đầu tư phù hợp.

Thời gian qua một số doanh nghiệp đã đầu tư sản xuất, kinh doanh dịch vụ thương mại trên địa bàn xã Ninh Giang, Ninh Thắng. Bên cạnh đó một số doanh nghiệp đã đầu tư kinh doanh dịch vụ du lịch theo mô hình dịch vụ sinh thái gắn liền với sản xuất nông nghiệp.

Trên địa bàn huyện Hoa Lư ngoài việc bảo tồn các di tích trong vùng di sản thì một vấn đề đặt ra là bảo tồn các làng nghề truyền thống trước nguy cơ ô nhiễm môi trường. Do đó, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch cụm công nghiệp đá mỹ nghệ Ninh Vân . Trên cơ sở quy hoạch được phê duyệt, UBND huyện Hoa Lư đã tiến hành các thủ tục đầu tư cơ sở hạ tầng.

Khi CNN đi vào hoạt động sẽ là điểm tập trung sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp cá nhân sản xuất đá mỹ nghệ tại xã Ninh Vân và giảm thiểu các vấn đề về ô nhiễm môi trường bụi và tiếng ồn ảnh hưởng đến phát triển và bảo tồn di sản Tràng An.

Cùng với việc làm tốt công tác quy hoạch, những năm qua huyện Hoa Lư cũng đã nâng cao vai trò quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng đô thị gắn với bảo tồn phát triển du lịch trên địa bàn. Với vị trí địa lý hết sức quan trọng trong đô thị Ninh Bình và Quần thể danh thắng Tràng An, trong những năm qua huyện Hoa Lư đã tích cực triển khai và chỉ đạo các phòng ban, ngành cùng với các xã, thị trấn trong huyện tăng cường quản lý xây dựng theo quy hoạch đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Từng bước đưa công tác quản lý quy hoạch và quản lý trật tự xây dựng đảm bảo theo quy hoạch chung đô thị Ninh Bình và quy hoạch chung xây dựng Quần thể danh thắng Tràng An theo các nội dung tại quy định tạm thời về quản lý xây dựng trong vùng bảo vệ di sản.

Hiện nay ngoài việc duy trì cấp phép xây dựng tại thị trấn Thiên Tôn, UBND huyện đã triển khai thực hiện công tác cấp phép tới những khu vực có quy hoạch chi tiết trên địa bàn. Tuyên truyền, hướng dẫn các hộ dân hiện hữu trong vùng do sản cần thực hiện nghiêm túc việc xin giấy phép trước khi tiến hành xây dựng.

Bảo tồn di sản gắn với lợi ích cộng đồng

Măc dù công tác quản lý trật tự xây dựng đã được các cấp chính quyền của huyện Hoa Lư tuân thủ theo đúng quy hoạch tuy nhiên trong quá trình triển khai thực tế đã phát sinh một số khó khăn.

Theo chủ tịch UBND huyện Hoa Lư: Khu vực quần thể danh thắng Tràng An trước kia là khu vực làng xóm cũ không thực hiện việc cấp giấy phép xây dựng nên trong tâm lý các hộ dân chỉ xây dựng trên đất hợp pháp của gia đình mình là không cần làm thủ tục xin cấp phép xây dựng của chính quyền.

Các hộ dân tại một số khu tái định cư xã Trường Yên khi được nhà nước cấp diện tích tái định cư tối thiểu là 80m2, chiều cao công trình không quá 8m (tương đương với nhà 2 tầng) với diện tích này đã dẫn đến khó khăn cho một số hộ dân trong việc sinh hoạt.

Theo quy định của Thủ tướng Chính phủ khi quy hoạch vùng lõi của Quần thể danh thắng Tràng An thì một số vùng được kiểm soát đặc biệt nghiêm ngặt sẽ phải cấm hoặc hạn chế xây dựng do đó phải di chuyển dân cư ra khỏi khu vực này. Tuy nhiên việc phân định giữa 2 vùng cấm và hạn chế xây dựng chưa được thực hiện cắm mốc quy hoạch dẫn đến khó khăn trong công tác quản lý quy hoạch của địa phương. Bên cạnh đó, một số vùng được quy hoạch phải di dân nhưng nguồn vốn đầu tư GPMB chậm tạo sức ép về nhà ở với các hộ dân và việc quản lý dân số trên địa bàn.

Xác định được tầm quan trọng của việc quản lý xây dựng trong quy hoạch chung đô thị Ninh Bình và vùng bảo vệ Quần thể danh thắng Tràng An sẽ góp phần giữ gìn phát huy tính toàn vẹn tự nhiên của di sản. Vì thế trong thời gian tới Hoa Lư sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến các hộ dân về công tác cấp phép xây dựng trong khu di sản. Kiên quyết xử lý các trường hợp xây dựng không phép, sai phép, công trình xây dựng quá chiều cao quy định.

Huyện cũng sẽ công bố rộng rãi các quy hoạch trên địa bàn huyện để nhân dân biết và thực hiện theo đúng các quy hoạch đã được phê duyệt. Đồng thời là cơ sở để kêu gọi thu hút các nhà đầu tư có mong muốn về đầu tư các ngành nghề sản xuất, kinh doanh sạch không ảnh hướng đến môi trường và đầu tư về du lịch, nhà hàng khách sạn theo định hướng sinh thái gắn với nông nghiệp sinh thái, công nghệ cao để bảo tồn cảnh quan của khu Quần thể danh thắng Tràng An.

Bên cạnh đó, để thống nhất công tác quản lý xây dựng trong vùng Quần thể danh thắng Tràng An, UBND huyện Hoa Lư cũng đề nghị các ngành liên quan tạo điều kiện để sớm hoàn thành cắm mốc giới quy hoạch vùng lõi, vùng đệm trong khu di sản, tăng các cụm pano về quy hoạch, quy chế quản lý để tuyên truyền đến các hộ dân. Cùng với đó, cần có thêm các quy hoạch chi tiết về khu vực đô thị, dịch vụ thương mại để thu hút các nhà đầu tư đến với Hoa Lư.

Bảo Yến