Theo thống kê của Sở Công thương, toàn tỉnh hiện có 22 HTX đang hoạt động trong lĩnh vực công thương, trong đó có 16 HTX công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, 3 HTX thương mại dịch vụ và 2 HTX điện. Năm 2018, tổng số vốn hoạt động của các HTX đạt 24 tỷ đồng, thu hút trên 140 thành viên tham gia. Doanh thu bình quân một hợp tác xã năm 2018 khoảng 4,6 tỷ đồng, tăng 2,5 tỷ đồng so với năm 2003, mang lại việc làm cho trên 600 lao động với mức thu nhập bình quân 25 triệu đồng/năm.
Đánh giá về hoạt động của các HTX trong lĩnh vực công thương, ông Lê Văn Hoan, Trưởng phòng Quản lý công nghiệp, Sở Công thương cho rằng: Các HTX đã từng bước chuyển đổi và cơ cấu lại bộ máy tổ chức. Nhìn chung, kinh tế của các HTX được củng cố, bộ máy tổ chức gọn nhẹ, quyền làm chủ của xã viên được phát huy. Mô hình tổ chức HTX được sắp xếp lại theo hướng linh hoạt và đa dạng, đáp ứng nhu cầu của xã viên và hoạt động kinh doanh có hiệu quả hơn.
Việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và chuyển giao công nghệ mới vào sản xuất, đầu tư, đổi mới thiết bị đã nâng cao chất lượng sản phẩm, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở nông thôn, tạo điều kiện hỗ trợ, thúc đẩy kinh tế hộ xã viên không ngừng phát triển, giải quyết việc làm, tạo thu nhập và đảm bảo ổn định đời sống cho xã viên và người lao động.
Đặc biệt, những năm gần đây, tỉnh luôn quan tâm đến đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực cho các HTX, tổ hợp tác; triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ, ưu đãi HTX; thường xuyên hỗ trợ và tổ chức cho các HTX tham gia các hội chợ triển lãm thương mại do các bộ, ngành và địa phương tổ chức; hỗ trợ quảng bá thương hiệu, sản phẩm tiêu biểu của các HTX tới người tiêu dùng; tư vấn xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa, hỗ trợ tổ chức hội nghị, hội thảo tuyên truyền Luật HTX và các chủ trương, chính sách mới về HTX, tuyên truyền xây dựng thương hiệu sản phẩm cho các HTX lập website quảng bá, giới thiệu sản phẩm; tạo điều kiện cho các HTX đầu tư xây dựng nhà xưởng, mua sắm máy móc thiết bị nâng cao năng lực sản xuất. Tổng kinh phí hỗ trợ cho các HTX giai đoạn 2015-2020 ước đạt 2.115 triệu đồng.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, phát triển kinh tế tập thể còn gặp khá nhiều khó khăn như điều kiện cơ sở vật chất, trình độ công nghệ còn thấp, phần lớn các HTX đều thiếu vốn, chưa có trụ sở làm việc, trình độ lao động thấp, hoạt động sản xuất, kinh doanh đơn điệu, chậm khắc phục khó khăn; chưa chủ động xây dựng kế hoạch, phương hướng hoạt động sản xuất, kinh doanh; năng lực quản lý và trình độ, năng lực của cán bộ HTX còn hạn chế; một số sản phẩm có thế mạnh của tỉnh như thêu ren, chế biến cói chưa xây dựng được thương hiệu, năng lực xúc tiến thương mại thấp, khả năng cạnh tranh chưa cao, thị trường tiêu thụ còn hạn hẹp.
Để tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển kinh tế tập thể, nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX, Sở Công Thương đã đưa ra các nhóm nhiệm vụ.
Trong đó, nhiệm vụ quan trọng nhất là cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm tạo sự chuyển biến trong nhận thức của các ngành, các cấp về vị trí, vai trò của HTX trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; thống nhất các giải pháp cụ thể để tạo điều kiện cho kinh tế tập thể tiếp tục phát triển gắn với thực hiện mục tiêu Chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững, góp phần hoàn thành mục tiêu kinh tế - xã hội của tỉnh đã đề ra.
Cùng với đó, đẩy mạnh hỗ trợ từ các nguồn kinh phí khuyến công, xúc tiến thương mại, xây dựng nông thôn mới... để giúp các HTX trong công tác đào tạo nghề nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đổi mới công nghệ, thiết kế mẫu sản phẩm, xử lý ô nhiễm môi trường, tiết kiệm năng lượng, xây dựng thương hiệu, quảng bá giới thiệu sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ.
Đồng thời các cơ quan quản lý nhà nước cũng như HTX cần giúp người dân hiểu rõ sự cần thiết khi tham gia vào tổ chức HTX trong thời kỳ kinh tế thị trường có nhiều biến động, giúp kinh tế hộ gia đình được cải thiện, tạo động lực thúc đẩy kinh tế nông thôn trên địa bàn tỉnh ngày một phát triển ổn định hơn.
Nguyễn Thơm