Căn cứ vào những tài liệu và sự kiện lịch sử có ý nghĩa chính trị to lớn trên, năm 2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) đã quyết định lấy ngày 1-8 hàng năm làm ngày truyền thống công tác Tư tưởng - văn hóa của Đảng. Năm 2007, sau khi Ban Tư tưởng-Văn hóa Trung ương và Ban Khoa giáo Trung ương hợp nhất thành Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa X) quyết định lấy ngày 1-8 hàng năm làm ngày truyền thống ngành Tuyên giáo của Đảng. 85 năm qua, hoạt động của công tác tuyên giáo nói chung và công tác tư tưởng nói riêng đã có nhiều đóng góp quan trọng vào thành tựu cách mạng của Đảng và của dân tộc. Tuy mỗi giai đoạn, công tác tuyên giáo có những tên gọi, cơ cấu tổ chức khác nhau và đội ngũ cán bộ có những thay đổi, nhưng chức năng tham mưu chiến lược cho Đảng trong lĩnh vực tư tưởng luôn thống nhất và xuyên suốt, truyền thống vẻ vang của ngành luôn được giữ gìn và phát huy.
Từ khi tái lập tỉnh Ninh Bình đến nay, mặc dù điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn nhưng đội ngũ cán bộ tuyên giáo toàn tỉnh nói chung và đội ngũ cán bộ, chuyên viên Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy nói riêng đã có bước trưởng thành cả về số lượng và chất lượng, không ngừng nỗ lực phấn đấu vươn lên, làm tốt công tác tham mưu cho Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các cấp ủy đảng trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động công tác tuyên giáo, tạo sự thống nhất từ nhận thức đến hành động trong toàn Đảng bộ và sự đồng thuận trong nhân dân. Thông qua các hoạt động của công tác tuyên giáo đã khơi dậy tinh thần tự giác, năng động, sáng tạo, cổ vũ phong trào thi đua yêu nước, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi trên tất cả các lĩnh vực, củng cố vững chắc lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Nhiệm kỳ 2010-2015, toàn ngành đã tích cực, chủ động tham mưu, hướng dẫn tổ chức quán triệt, sơ kết, tổng kết có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, của tỉnh. Việc quán triệt, học tập có những bước đổi mới, đã tập trung làm rõ những quan điểm, nội dung cơ bản, điểm mới của nghị quyết, liên hệ sát với thực tiễn, phù hợp với từng đối tượng. Đặc biệt, hội nghị học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, học tập Nghị quyết Hội nghị Trung ương 7, 8 (khóa XI) dành cho cán bộ chủ chốt của tỉnh được truyền hình trực tiếp trên sóng Đài PT-TH Ninh Bình để tất cả các huyện, thành ủy, đảng ủy trực thuộc tổ chức cho cán bộ chủ chốt cấp huyện, đông đảo cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân tham gia học tập. Đây là hình thức tổ chức học tập mới, đã phát huy hiệu quả thiết thực về chất lượng thông tin, sự bình đẳng về cơ hội tiếp nhận thông tin giữa các đối tượng, đảm bảo cho việc triển khai ở phạm vi rộng, trong thời gian ngắn, tiết kiệm được thời gian, kinh phí. Qua học tập, quán triệt nghị quyết, chỉ thị, cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân nhận thức sâu sắc, thống nhất cao về ý chí và hành động, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, đẩy nhanh quá trình đưa các chủ trương, đường lối của Đảng vào thực tiễn cuộc sống.
Công tác tuyên truyền miệng và hoạt động của đội ngũ báo cáo viên tiếp tục được duy trì nền nếp, từng bước nâng cao chất lượng thông tin, giải đáp, định hướng tư tưởng cho cán bộ, đảng viên. Hiện nay, toàn tỉnh có 1.559 báo cáo viên các cấp: trong đó có 5 báo cáo viên Trung ương; 50 báo cáo viên cấp tỉnh; 390 báo cáo viên cấp huyện và tương đương; 1.114 báo cáo viên cấp xã, phường, thị trấn và tương đương. Đội ngũ báo cáo viên thường xuyên được kiện toàn, đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, nhiệt tình, tâm huyết, không ngừng nỗ lực phấn đấu, bám sát các nhiệm vụ chính trị của tỉnh, của đất nước, phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ được giao, thực sự là lực lượng nòng cốt, xung kích trên lĩnh vực tuyên truyền miệng. Đặc biệt, trước những vụ việc quan trọng, phức tạp như: việc phân giới cắm mốc trên đất liền giữa Việt Nam với các nước láng giềng; các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động; tình hình diễn biến phức tạp trên Biển Đông; tình hình bất ổn chính trị trên thế giới..., đội ngũ báo cáo viên đã tổ chức các đợt tuyên truyền sâu rộng đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Qua công tác tuyên truyền, làm cho cán bộ, đảng viên hiểu rõ bản chất sự việc, chủ trương và giải pháp xử lý của Đảng và Nhà nước ta, từ đó củng cố lòng tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, không mắc mưu các thế lực thù địch. Có thể khẳng định rằng, với nội dung, phương pháp tuyên truyền có sự đổi mới, công tác tuyên truyền miệng đã được nâng lên một bước, nâng cao tính hấp dẫn, tính thuyết phục, định hướng tư tưởng, góp phần củng cố niềm tin, tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong nhân dân, tạo cơ sở để tiếp tục giữ vững ổn định chính trị trong toàn Đảng bộ.
Bên cạnh chú trọng tới công tác tuyên truyền miệng và hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh ngày càng nhận thức sâu hơn về vai trò công tác nắm bắt, định hướng tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Nhiều cấp ủy, chính quyền đã tổ chức đối thoại với nhân dân, trao đổi thông tin, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bức xúc của nhân dân. Với 532 cộng tác viên dư luận xã hội ở cả ba cấp, nhiều sự kiện chính trị lớn; những vấn đề bức xúc, băn khoăn liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội, ô nhiễm môi trường, an toàn giao thông, thực hiện chế độ, chính sách; chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh… đã được tập trung theo dõi, nắm bắt, phản ánh, tạo ra kênh thông tin quan trọng, là một trong những căn cứ để các cấp ủy, chính quyền xem xét và giải quyết những vụ việc phức tạp có hiệu quả.
Việc tổ chức học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được triển khai toàn diện, đồng bộ theo tám nội dung của Chỉ thị 03-CT/T.Ư ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị, việc học tập chuyên đề theo chủ đề xuyên suốt toàn khóa cũng như hàng năm được thực hiện nghiêm túc, có sự đổi mới về phương thức triển khai, được dư luận cán bộ, đảng viên, nhân dân đồng tình và đánh giá cao. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy tổ chức lớp nghiên cứu, học tập chuyên đề năm 2013, 2014 cho cán bộ chủ chốt cấp tỉnh; đồng thời truyền hình trực tiếp trên sóng Đài Phát thanh và Truyền hình Ninh Bình để cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh cùng tham gia học tập. Qua đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, ở các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị ngày càng xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm thiết thực, hiệu quả; nhiều tấm gương tập thể, cá nhân tiêu biểu, điển hình trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác.
Bên cạnh đó, các ngành, các đơn vị trong khối tuyên giáo đã tập trung chỉ đạo và đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nhân các sự kiện chính trị trọng đại, các ngày lễ lớn. Chú trọng tới công tác giáo dục, học tập lý luận chính trị, nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh tại Trường Chính trị tỉnh, Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện, các cấp học, bậc học, các tổ chức đảng, các cơ quan, đơn vị, góp phần nâng cao nhận thức, củng cố vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng và toàn xã hội. Các ngành trong khối khoa giáo tích cực tham mưu, triển khai các chỉ thị, nghị quyết trên lĩnh vực khoa giáo, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của các lĩnh vực khoa giáo. Việc nghiên cứu lịch sử đảng bộ địa phương, xuất bản các tài liệu tuyên truyền được thực hiện thường xuyên với chất lượng ngày một nâng cao. Công tác văn hóa - văn nghệ, báo chí - xuất bản được quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển của địa phương.
Thực tiễn 85 năm qua đã khẳng định, công tác tuyên giáo góp phần quan trọng, to lớn vào những thắng lợi vẻ vang của Đảng và dân tộc. Trong những năm tới, tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; thời cơ, lợi thế trong phát triển đối với đất nước và quê hương Ninh Bình là rất lớn, nhưng khó khăn, thách thức vẫn còn nhiều. Bối cảnh đó, đặt ra cho chúng ta nhiệm vụ rất nặng nề; để tiếp tục phấn đấu xứng đáng với truyền thống vẻ vang của ngành, thực hiện có hiệu quả công tác tuyên giáo, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, trước mắt ngành cần tập trung vào một số nhiệm vụ sau:
Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp để nâng cao chất lượng học tập, quán triệt, sơ kết, tổng kết các nghị quyết, chỉ thị làm cho chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thấm sâu vào nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhanh chóng đưa nghị quyết, chỉ thị của Đảng vào cuộc sống. Trọng tâm là tập trung quán triệt, triển khai, thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2015 - 2020, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.
Đổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức công tác tư tưởng; nâng cao hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, công tác tuyên truyền miệng. Tăng cường tiếp xúc, đối thoại trực tiếp, chủ động nắm bắt tâm tư, tình cảm, dự báo diễn biến tư tưởng của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân để có giải pháp định hướng kịp thời. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác báo chí, xuất bản, văn hóa - văn nghệ.
Đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm củng cố vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Củng cố, kiện toàn tổ chức, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảm bảo đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo của tỉnh đủ trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, có kinh nghiệm công tác trên nhiều lĩnh vực khác nhau để đảm bảo có tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng, nói và viết có sức thuyết phục cao.
Công tác Tuyên giáo là một mặt trận hết sức quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Ôn lại chặng đường 85 năm truyền thống công tác Tuyên giáo của Đảng, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức ngành Tuyên giáo toàn tỉnh cần tăng cường đoàn kết, nỗ lực phấn đấu, đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xứng đáng với sự tin cậy của Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần xây dựng tỉnh Ninh Bình ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Nguyễn Mạnh Trường
Phó trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy