Thông qua hàng loạt các giải pháp thiết thực, phù hợp như: hỗ trợ vốn, chuyển giao KHKT, dạy nghề, xuất khẩu lao động, đầu tư cơ sở hạ tầng..., trong đó, việc quan tâm hỗ trợ các hộ nghèo, gia đình chính sách có "nơi ăn, chốn ở" khang trang để yên tâm làm kinh tế, ổn định cuộc sống được Thường trực Tỉnh ủy đặc biệt quan tâm, giao cho HĐND tỉnh xây dựng đề án, phương thức thực hiện đảm bảo công bằng, dân chủ, khách quan, đúng đối tượng.
Trong những năm qua, một trong những chủ trương, chính sách quan trọng của tỉnh được triển khai mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác giảm nghèo là việc "xóa nhà tranh tre, vách đất". Đến hết năm 2007 đã có 2.261 hộ nghèo trong tỉnh được hỗ trợ về nhà ở. Cùng với việc hỗ trợ về nhà ở, việc thực hiện các chính sách ưu đãi, hỗ trợ khác của Nhà nước và của tỉnh cho hộ nghèo, địa phương nghèo như: Tăng cường các nguồn lực để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất, đời sống, giải quyết việc làm… đã tạo điều kiện cho nhiều hộ nghèo chủ động vươn lên thoát nghèo, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo, nâng cao đời sống nhân dân.
Tuy nhiên, thời gian qua, do ảnh hưởng của thiên tai, lũ lụt, nhà ở của các hộ nghèo tiếp tục bị hư hỏng, xuống cấp nên số hộ có khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều. Tính đến tháng 6/2008, toàn tỉnh còn 1.120 hộ có khó khăn về nhà ở cần được hỗ trợ để xây mới, cải tạo, sửa chữa. Trong đó, huyện có khó khăn về nhà ở nhiều nhất là Nho Quan với 327 hộ, chiếm tỷ lệ 29,2% tổng số hộ nghèo và hộ chính sách có khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh. Đứng thứ hai là huyện Kim Sơn với 237 hộ, Gia Viễn 136 hộ…
Riêng 23 xã nghèo trọng điểm của tỉnh, số hộ có khó khăn về nhà ở là 249 hộ, chiếm 22,2% tổng số hộ có khó khăn về nhà ở trên địa bàn toàn tỉnh. Khó khăn về nhà ở của các hộ thuộc diện hộ nghèo, hộ gia đình chính sách rất đa dạng: Hộ thì chưa có nhà ở, hộ có nhà mái tranh, vách đất, hộ thì nhà ở đã hỏng nặng, dột nát, xuống cấp nghiêm trọng… Để xây dựng đề án về việc hỗ trợ xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa nhà dột nát trên địa bàn tỉnh theo tinh thần Nghị quyết 10-NQ/TU ngày 15/10/2007 của Tỉnh ủy và sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy đạt hiệu quả cao, ngay từ đầu năm 2008 Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức các đoàn công tác tiến hành khảo sát tình hình nhà ở của hộ nghèo, gia đình chính sách.
Trên cơ sở đánh giá đúng hiện trạng hộ nghèo và hộ chính sách có khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đề xuất phương án hỗ trợ xây mới, cải tạo, sửa chữa nhằm tạo điều kiện cho các hộ nghèo có khó khăn về nhà ở ổn định cuộc sống, có điều kiện vươn lên thoát nghèo thông qua Tờ trình, Đề án về việc ban hành Nghị quyết về hỗ trợ xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa nhà dột nát trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2008- 2009 trình tại kỳ họp. Nội dung của tờ trình, đề án nhận được sự quan tâm của nhiều đại biểu HĐND tỉnh và đại biểu về dự kỳ họp.
Đại biểu Bùi Thị Liễu (Nho Quan) bày tỏ quan điểm: Đối với huyện miền núi Nho Quan có tỷ lệ hộ nghèo và hộ có nhà ở dột nát còn cao thì Nghị quyết được ban hành có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần hỗ trợ hộ nghèo nói riêng, huyện Nho Quan nói chung trong công cuộc giảm nghèo theo tinh thần Nghị quyết 10-NQ/TU của Tỉnh ủy một cách toàn diện nhất.
Nghị quyết về hỗ trợ xây dựng mới, cải tạo, sửa chữa nhà dột nát trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2008- 2009 đã được HĐND tỉnh thông qua tại kỳ họp thứ 9. Theo tinh thần, đối tượng, điều kiện hỗ trợ, chính sách hỗ trợ được xây dựng cụ thể. Trong đó, đối với những hộ chưa có đất ở, thực hiện chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất cho đối tượng hộ nghèo và hộ chính sách theo quy định của pháp luật.
Đối với hộ chưa có nhà ở, nhà tranh tre, vách đất, vách tre nứa, nhà hư hỏng nặng, dột nát, xuống cấp nghiêm trọng phải xây dựng lại, hỗ trợ tiền vật liệu để xây dựng mới với mức 25 triệu đồng/nhà. Đối với những nhà mái tranh, nhà tranh tre, nhà hư hỏng, dột nát, xuống cấp nhưng chưa tới mức phải xây dựng mới, hỗ trợ tiền vật liệu để cải tạo, sửa chữa với mức 12,5 triệu đồng/nhà. Việc hỗ trợ xây mới, sửa chữa, cải tạo nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ chính sách còn được sự chia sẻ trách nhiệm của các cấp chính quyền theo tỷ lệ phân chia nguồn kinh phí hỗ trợ.
Việc HĐND tỉnh khóa XII, kỳ họp thứ 9 thông qua Nghị quyết này sẽ góp phần cùng cấp ủy, chính quyền các cấp thực hiện thắng lợi Nghị quyết 10-NQ/TU ngày 15/10/2007 của Tỉnh ủy về "Tăng cường lãnh đạo công tác giảm nghèo đến năm 2010" và Nghị quyết số 36/NQ-HĐND ngày 20/12/2007 của HĐND tỉnh về việc phê duyệt Đề án về công tác giảm nghèo đến năm 2010.
Phan Hiếu