Thời tiết nắng nóng là điều kiện thuận lợi để vi rút gây bệnh dại bùng phát ở vật nuôi và đe dọa sức khỏe, tính mạng con người. Trong 5 tháng đầu năm 2025, số người phải điều trị dự phòng bệnh dại trên địa bàn tỉnh tăng đáng kể.
Bác sĩ tuyên truyền, hướng dẫn người dân về cách phòng, chống bệnh dại.
Có mặt tại Đơn vị tiêm chủng (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Bình), số người đến tiêm phòng bệnh dại khá đông, hầu hết đến từ các huyện trong tỉnh. Đang ngồi chờ theo dõi sau khi vừa tiêm phòng dại xong, anh Quách Chi Luyện ở xã Gia Lâm (Nho Quan) cho biết, gia đình nuôi chó để kinh doanh, trong lúc bắt chó trong chuồng do sơ ý đã bị chó cắn vào cổ tay. Lo sợ cho tình trạng sức khỏe bản thân, sáng hôm sau anh Luyện đã xuống bệnh viện để tiêm phòng bệnh dại. Được các bác sĩ thăm khám và tư vấn, anh đã tiêm vắc xin phòng bệnh dại theo lộ trình điều trị là 3 mũi vào các thời gian khác nhau. Thời gian qua, tôi cũng nghe có người bị chó, mèo cắn nhưng chủ quan không đi tiêm phòng, đến khi mắc bệnh không cứu chữa được, tôi rất lo lắng. Thấy sự nguy hiểm của bệnh dại nên tôi chủ động đi tiêm phòng bệnh càng sớm càng tốt.
Còn đối với chị Phạm Thị Thảo ở xã Lưu Phương (Kim Sơn) được người nhà đưa lên bệnh viện trong tình trạng đa chấn thương do bị chó cắn. Với khuôn mặt mệt mỏi và đau đớn khi tối hôm trước, chị Thảo bị con chó đẻ nhà hàng xóm tấn công. Chị Thảo cho biết, như mọi khi, tối ngày 9/6 tôi đến nhà hàng xóm chơi, nghe tiếng người gọi, con chó từ trong nhà lao ra tấn công làm tôi bị ngã ngửa ra, thế là con chó lao vào cắn tới tấp vào chân, vào tay và người. Sau đó, tôi được người nhà đưa ra trạm y tế xã để sơ cứu ban đầu, rửa vết thương. Sáng ngày 10/6, tôi lên đơn vị tiêm chủng để tiêm phòng dại. Do vết thương quá sâu lại có nguy cơ nhiễm trùng, các bác sĩ đã tư vấn và tiêm vắc xin phòng dại, tiêm phòng uốn ván. Hiện tại, tôi vẫn còn ám ảnh với cảnh tượng con chó lao vào tấn công.
Không chỉ có anh Luyện, chị Thảo, nhiều nạn nhân đã từng bị chó cắn cho biết, việc họ bị chó cắn không chỉ gây ra những tổn thương về mặt thể chất mà còn để lại những ảnh hưởng về mặt tâm lý nghiêm trọng. Bởi hiện nay chưa có thuốc điều trị bệnh dại. Mỗi khi phát bệnh dại là dẫn tới tử vong.
Bác sĩ xử lý vết thương do chó cắn cho chị Phạm Thị Thảo ở xã Lưu Phương (Kim Sơn).
Theo thống kê của đơn vị tiêm chủng (Bệnh viện Đa khoa tỉnh), 5 tháng đầu năm, đơn vị đã tiêm hơn 600 liều vắc-xin phòng bệnh dại cho người bị chó, mèo nghi dại cắn, 238 lọ huyết thanh kháng dại…, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2024. Đây là con số đáng báo động cho việc tiêm phòng và nuôi nhốt chó, mèo. Bởi nhiều người vẫn còn tư tưởng chủ quan dẫn đến số người bị chó cắn vẫn còn rất cao trong cộng đồng.
Bác sĩ Lê Trần Cương, Phó Trưởng khoa cấp cứu (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) cho biết, trong thời gian gần đây, đặc biệt là thời tiết nắng nóng, số ca vào tiêm phòng dại do chó cắn tăng cao so với cuối năm, với các vết thương từ đơn giản đến phức tạp với đa vết thương. Đối với trường hợp bệnh nhân bị chó tấn công, chúng tôi sẽ đánh giá vết thương, từ đó phân loại vết thương để có phác đồ điều trị hợp lý. Bên cạnh đó, thời tiết nắng nóng làm cho động vật bản tính trở nên hung hăng hơn, dễ tấn công con người. Vì vậy, người dân không nên để các cháu bé nô đùa với chó, mèo ngoài đường. Đối với những trường hợp bị chó cắn cần phải đi tiêm phòng, tuyệt đối không nên chủ quan do các vết thương do động vật cào cắn, phải được sơ cứu và đến các cơ sở y tế để được tư vấn kịp thời.
Bệnh dại là bệnh gây ra bởi vi rút dại. Bệnh lây truyền từ động vật sang người thông qua tiếp xúc nước bọt với vết thương hở, các niêm mạc ở mắt, mũi. Do đó, nếu như không phát hiện, kiểm soát kịp thời thì bệnh dại rất dễ lây lan trong cộng đồng, khi phát hiện thì thường là quá muộn. Bệnh dịch nguy hiểm là vậy, song quá trình kiểm soát bệnh dại trên địa bàn tỉnh ta hiện còn rất nhiều khó khăn. Trước hết là do nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, khi bị chó mèo cắn không khai báo cho cơ quan y tế và thú y để được tư vấn, có biện pháp xử lý kịp thời, gây khó khăn cho công tác phát hiện sớm dịch.
Bên cạnh đó, công tác quản lý đàn chó, mèo ở một số địa phương còn lỏng lẻo, tình trạng chó, mèo nuôi thả rông không đeo rọ mõm còn rất nhiều. Người dân nuôi chó, mèo chưa quan tâm đến việc tiêm vắc-xin phòng bệnh dại cho đàn vật nuôi nên tỷ lệ tiêm phòng bệnh dại cho chó, mèo nuôi tại cộng đồng còn rất thấp, chưa đạt theo quy định.
Để kiểm soát tốt bệnh dại trong thời điểm hiện nay, rất cần sự chung tay, vào cuộc của cả cộng đồng. Chó, mèo nuôi cần phải tiêm vắc-xin phòng bệnh dại đầy đủ và tiêm nhắc lại hàng năm theo khuyến cáo của ngành thú y. Không thả rông chó, mèo; khi đưa chó ra đường phải đeo rọ mõm; không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo. Đặc biệt, khi bị chó, mèo cắn cần rửa ngay vết thương dưới vòi nước chảy với xà phòng liên tục 15 phút, hoặc rửa sạch với cồn 70%, không bóp, nặn vết cắn làm tổn thương vết thương lan rộng; nếu không có xà phòng có thể xối rửa vết thương bằng nước thông thường, không băng kín vết thương (không chữa bệnh dại bằng Đông y hay thuốc Nam). Sau đó đến cơ sở Y tế gần nhất để được khám, tư vấn, tiêm vắc-xin phòng dại và huyết thanh kháng dại kịp thời. Việc khám và điều trị dự phòng dại bằng tiêm vắc-xin và huyết thanh kháng dại phải được thực hiện càng sớm càng tốt.