Cây đinh lăng lá nhỏ, hiệu quả kinh tế cao

Đinh lăng là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, phù hợp với nhiều loại đất khác nhau. Cây giống được nhân bằng biện pháp giâm cành, không phức tạp như chiết và ghép nên người dân có thể tự làm khi trồng bổ sung, hay mở rộng diện tích.

Tuy nhiên dự án: "ứng dụng khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất giống và dược liệu đinh lăng lá nhỏ tại tỉnh Ninh Bình". Hướng tới mục tiêu đưa các tiến bộ KHCN vào từng công đoạn của quá trình sản xuất từ nhân giống đến trồng trọt, thu hái, sơ chế cây đinh lăng lá nhỏ, đảm bảo theo yêu cầu của tiêu chuẩn GACP - WHO (Tổ chức Y tế thế giới).

Tiêu chuẩn bao gồm hai nội dung chính: Thực hành tốt trồng cây thuốc (GAP) và thực hành tốt thu hái cây thuốc (GCP). Tuân thủ GACP có vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra nguồn nguyên liệu làm thuốc đạt các tiêu chuẩn. Mỗi quy trình có nhiều công đoạn, mỗi công đoạn lại có những tiêu chuẩn riêng cho từng loài cây thuốc cụ thể.

Nó phụ thuộc vào môi trường tự nhiên, điều kiện sinh thái, nguồn giống, đất trồng, biện pháp canh tác, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hái, vận chuyển, xử lý sau thu hoạch đến cách đóng gói và bảo quản dược liệu trong kho.

Anh Phạm Tiến Duật, Thạc sỹ chuyên ngành cây trồng, Chủ nhiệm Dự án cho biết: Để đảm bảo những yêu cầu khắt khe của GACP, chúng tôi đã khảo sát, lựa chọn được một vùng canh tác rộng khoảng 30 ha thuộc thung Cổ Ngựa, thôn 4, xã Gia Lâm (Nho Quan), nơi đây có lịch sử canh tác thuần túy, chưa từng sử dụng các loại hóa chất BVTV hay thuốc trừ cỏ, tách biệt với các nguồn ô nhiễm, chất lượng đất, nước đều đảm bảo an toàn.

Triển khai dự án trên vùng thổ nhưỡng phù hợp điều kiện tự nhiên và đối tượng trồng trọt, thu hái như: nhà làm việc, nơi phơi sấy, kho chứa, công cụ sản xuất, mặt bằng làm nơi sơ chế, phòng thực nghiệm với các thiết bị đo đạc và kiểm tra chất lượng sản phẩm. Với quy trình này, cơ sở sẽ tạo ra các sản phẩm dược liệu sạch phục vụ ngành y - dược, đồng thời tạo việc làm, thu nhập cho người dân địa phương.

Đến nay, tại thung Cổ Ngựa, Công ty TNHH dược liệu Vũ Gia - đơn vị chủ trì thực hiện dự án đã đầu tư xây dựng cơ sở vật chất đạt tiêu chuẩn GACP-WHO. Từ tháng 10/2016, Công ty đã xây dựng cơ sở hạ tầng khá quy mô, khép kín. Bao gồm hệ thống cấp và thoát nước, vườn ươm, nhà lưới đạt tiêu chuẩn Nhật Bản.

Theo đó, chương trình phải qua các bước, trong đó, gồm: quy trình sản xuất giống, quy trình trồng thâm canh thương phẩm, quy trình thu hoạch và sơ chế bảo quản dược liệu. Xây dựng được vườn đinh lăng giống gốc 1,5 ha theo tiêu chuẩn GACP.

Hiện nay, đơn vị đã tiếp nhận và xây dựng thành công các quy trình công nghệ về sản xuất nhân giống đinh lăng lá nhỏ (giống gốc). Xây dựng mô hình trồng thâm canh, xuống giống trồng 270 nghìn bầu cây.

Từ đầu năm 2019 đến hết năm 2020, Công ty tiếp tục nhân và xuất bán 450 nghìn bầu cây giống phát triển vùng nguyên liệu phục vụ sản xuất và chế biến dược liệu với diện tích 30ha. Công ty phấn đấu đảm bảo năng suất 10 tấn cây tươi/ha (tương đương khoảng 2 tấn khô/ha), giữ ổn định hoạt chất theo yêu cầu dược liệu.

Ông Vũ Văn Tâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH dược liệu Vũ Gia chia sẻ: Hai năm tiếp theo, Công ty trồng tiếp 20 ha (trong đó 5 ha tại Công ty và 15 ha tại các hộ dân tại xã Gia Lâm và khu vực lân cận của huyện Nho Quan).

Đồng thời, xây dựng hoàn chỉnh cơ sở sơ chế, nhà xưởng chế biến theo tiêu chuẩn GACP và hoàn thiện quy trình thu hoạch, sấy khô và bảo quản nguyên liệu dược liệu. Hiện nay, thị trường tiêu thụ đinh lăng rất rộng mở.

Thời điểm hiện tại, giá của cành và lá đinh lăng dao động từ 20 - 22 nghìn đồng/kg tươi. Củ đinh lăng có giá cao hơn tùy thuộc vào năm tuổi của cây, cây từ 3-5 tuổi giá 80 - 100 nghìn đồng/kg. Những cây trồng lâu năm có thể lên tới 1 triệu đồng/kg.

Công ty TNHH dược liệu Vũ Gia cam kết thu mua hết sản lượng đinh lăng theo hợp đồng ký kết ngay từ đầu vụ sản xuất với giá mua đảm bảo lợi ích cho người nông dân với mức giá bằng hoặc cao hơn giá thị trường. Đồng thời, đơn vị còn phối hợp với các công ty dược phẩm trong nước để cung cấp các sản phẩm dược liệu ra thị trường.

Dự án "ứng dụng khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất giống và dược liệu đinh lăng lá nhỏ tại tỉnh Ninh Bình" thành công sẽ mở ra cơ hội mới cho người dân vùng núi huyện Nho Quan và các địa phương khác trong tỉnh phát triển kinh tế nông nghiệp, tiến lên làm giàu ở ngay địa phương.

Đồng thời cũng góp phần vào công tác xây dựng quy hoạch và phát triển vùng trồng dược liệu toàn tỉnh, cung cấp các loại nguyên liệu dược liệu đạt tiêu chuẩn cho các đơn vị sản xuất, chế biến thuốc trong và tiến tới xuất khẩu.

Bài, ảnh: Nguyễn Minh