Cần sớm giải quyết vướng mắc trong giải phóng mặt bằng dự án xây dựng tuyến đường Bái Đính- Ba Sao đoạn qua Gia Viễn

Theo báo cáo của UBND huyện Gia Viễn, đến nay Hội đồng GPMB dự án xây dựng tuyến đường Bái Đính (Ninh Bình) - Ba Sao(Hà Nam) đoạn qua địa phận Ninh Bình đã tổ chức kiểm đếm và chi trả tiền bồi thường GPMB xong phần diện tích đất nông nghiệp tại các xã và thị trấn Me đồng thời tiến hành bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công triển khai dự án theo kế hoạch đã đề ra. Tuy nhiên, thủ tục giao đất đến nay vẫn chưa hoàn thiện.

Huyện đã lập hồ sơ đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường xem xét, thẩm định để trình UBND tỉnh ban hành quyết định giao diện tích đất nông nghiệp đã GPMB cho chủ đầu tư tổ chức thi công, thực hiện dự án. Tuy nhiên, Sở Tài nguyên và Môi trường chưa tiếp nhận hồ sơ xin giao đất vì hồ sơ xin giao đất chưa có trích đo vị trí giao đất gắn tọa độ VN-2000.

 Hiện nay, hồ sơ xin giao đất Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh đang lưu giữ. Vì vậy huyện đề nghị Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh hoàn thiện mặt bằng, trích đo vị trí giao đất có gắn tọa độ VN-2000 để nộp hồ sơ giao đất về Sở Tài nguyên và Môi trường.

Đối với diện tích đất nhà ở và vật kiến trúc trên đất, đây là diện tích gặp nhiều khó khăn nhất trong công tác GPMB đến thời điểm hiện tại. Tính đến ngày 30/9, huyện đã chi trả đền bù GPMB đối với diện tích đất ở phải thu hồi để thực hiện dự án cho tổng 44/323 hộ gia đình, cá nhân. Trong đó: Gia Vượng 8/9 hộ; Gia Tiến 14/15 hộ; Gia Hòa 16/22 hộ; thị trấn Me 8/22 hộ; Gia Phương 0/181 hộ; Gia Thắng 0/74 hộ. 

Nguyên nhân của việc chậm chễ này là do hồ sơ pháp lý diện tích đất ở của một số hộ gia đình, cá nhân ở một số xã không rõ ràng. Cụ thể, tuyến đường Tiến Yết đoạn đi qua xã Gia Phương đã được nâng cấp sửa chữa nhiều lần nên việc xác định tim đường trước đây khi giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân rất khó; việc sử dụng đất của các hộ gia đình, cá nhân là không đồng nhất với hồ sơ địa chính. Do vậy, việc xác định diện tích thu hồi, xử lý phần diện tích sai lệch theo tim đường và công trình xây dựng của các hộ gia đình, cá nhân phức tạp, gặp khó khăn. 

Bên cạnh đó, hồ sơ giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân dọc tuyến xã Gia Phương không thể hiện tim đường cụ thể, các giấy tờ lưu trữ có liên quan (biên bản giao đất, sơ đồ ...) không đồng nhất về kích thước đường. Mặt khác, các hộ sử dụng đất cũng không xác định được vị trí đất của mình so với đường. Do vậy rất khó khăn trong việc xác định tim đường, vị trí giao đất cho các hộ để tiến hành kiểm đếm diện tích và xác định phần tài sản nằm trong hay nằm ngoài hành lang đường. 

Bên cạnh đó hiện nay một số hộ gia đình, cá nhân chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng các thửa đất ở có liên quan đến việc thu hồi đất, GPMB nên đẩy giá thị trường lên trên mức bình thường gây khó khăn trong công tác GPMB

Tại xã Gia Thắng, đối tượng, chủ dụng đất trên hồ sơ, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các thửa đất nằm trong khu vực thu hồi so với thực tế sử dụng đất là không đồng nhất. Điển hình có những hộ tại xã Gia Thắng danh sách giao đất, giấy chứng nhận QSD đất ở mang tên một người sử dụng nhưng thực tế chủ sử dụng đất lại không phải là người có tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... 

Nhiều hộ gia đình có diện tích đất ở thu hồi trên 100 m2, mặc dù theo quy định diện tích còn lại sau thu hồi đủ điều kiện để ở nên không thuộc diện được bồi thường bằng đất. Tuy nhiên các gia đình đề nghị được xem xét giao đất có thu tiền sử dụng đất tại khu tái định cư để đảm bảo chỗ ở cho cả gia đình vì diện tích còn lại chật hẹp, không thể ở đông người.

Bên cạnh đó, trong quá trình khảo sát, thiết kế lập dự án đơn vị tư vấn chưa đề cập đến việc di chuyển, hoàn trả hệ thống kênh mương tưới tiêu của các xã, thị trấn bị thu hồi nên khó khăn trong quá trình thực hiện dự án.

Ngoài ra, đoạn tuyến đi qua diện tích đất quốc phòng đến nay chưa thực hiện kiểm đếm tài sản trên đất, lập hồ sơ thu hồi đất được do việc thu hồi đất quốc phòng để thực hiện dự án phải có ý kiến nhất trí của Bộ Quốc phòng. Mặc dù ngay từ ngày 17/10/2018, UBND huyện đã có văn bản số 821/UBND-TNMT về việc rà soát, xác định diện tích đất quốc phòng, diện tích đường ĐT 477B, diện tích đất suối đoạn đi qua đất quốc phòng trong phạm vi thực hiện dự án gửi Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Ninh Bình và Ban Quản lý dự án ĐTXD công trình giao thông tỉnh; đến ngày 02/01/2019 UBND huyện đã phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, Ban Quản lý dự án kiểm tra, rà soát khu vực thu hồi đất. Nhưng đến nay vẫn chưa có Văn bản nhất trí việc thu hồi đất của Bộ Quốc phòng.

Đoạn tuyến đi qua diện tích rừng đặc dụng do Ban quản lý rừng đặc dụng Hoa Lư-Vân Long quản lý (khoảng 1,6 ha) chưa tiến hành lập hồ sơ thu hồi đất được do chưa có văn bản chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất rừng đặc dụng sang mục đích khác để thực hiện dự án của Chính phủ.

Trước những khó khăn trên, UBND huyện Gia Viễn đã đề nghị UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường trình Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phép chuyển mục đích diện tích đất rừng đặc dụng trong phạm vi dự án để thu hồi đất, GPMB thực hiện dự án. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh báo cáo, xin ý kiến Bộ Quốc phòng về việc chuyển mục đích sử dụng diện tích đất quốc phòng phải thu hồi để thực hiện dự án tại xã Gia Hòa.

Để đẩy nhanh tiến độ GPMB bàn giao đất sạch cho nhà thầu thi công, UBND huyện đã tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của huyện, UBND cấp xã tích cực rà soát, xác minh để có căn cứ xem xét, đưa ra phương án bồi thường GPMB đảm bảo quyền, lợi ích của người sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Các cơ quan liên quan tiến hành làm việc với các hộ gia đình, cá nhân có vướng mắc để thống nhất phương án giải quyết; Yêu cầu UBND xã Gia Thắng thanh lý dứt điểm hợp đồng với 02 hộ gia đình, cá nhân; tuyên truyền, vận đông để 02 hộ gia đình, cá nhân đang thầu khoán hiểu, thực hiện đúng quy định pháp luật về đất đai.

Về công tác kiểm đếm tài sản, vật kiến trúc, Sở Xây dựng đã tiến hành kiểm tra các trường hợp vướng mắc về kiểm đếm tài sản, vật kiến trúc ảnh hưởng của dự án và đã thống nhất phương án xử lý tại hội nghị, Hội đồng GPMB đang phối hợp với các phòng chuyên môn của huyện và UBND các xã, thị trấn tiến hành rà soát, kiểm đếm theo phương án thống nhất. 

Nguyễn Thơm - Minh Đường