Xác định khâu đột phá chiến lược
Trong quá trình xây dựng dự thảo Báo cáo Chính trị, Tiểu ban Văn kiện đã đưa ra nhiều phương án chọn các khâu đột phá. Góp ý cho nội dung này, các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh ủy cho rằng, tất cả các lĩnh vực đều phải quan tâm phát triển đồng bộ. Tuy nhiên, để tránh dàn trải, không bị phân tán nguồn lực đầu tư, cần xác định chính xác những nhiệm vụ và lĩnh vực đột phá sát với tình hình phát triển thực tế của tỉnh. Đặc biệt, những khâu đột phá nhiệm kỳ tới phải có sự tiếp nối tinh thần phát triển được xác định trong nhiệm kỳ trước nhưng đồng thời phải có tính định hướng lớn trong chiến lược phát triển của tỉnh trong trung hạn và dài hạn.
Với quan điểm chỉ đạo đó, 3 khâu đột phá được xác định trong Báo cáo Chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII là: Xây dựng chính quyền điện tử; thực hiện chuyển đổi số. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Tập trung đầu tư phát triển hạ tầng đồng bộ, hiệu quả, chất lượng; nhất là hạ tầng du lịch.
So với các khâu đột phá của nhiệm kỳ trước, các khâu đột phá tại nhiệm kỳ này có điểm mới đáng lưu ý, mang tính chiến lược với khát vọng và quyết tâm xây dựng Ninh Bình phát triển nhanh, mạnh, bền vững, phù hợp với xu thế thời đại, khai thác được nguồn lực nội sinh và ngoại sinh, đánh thức những tiềm năng sẵn có.
Nếu như ở nhiệm kỳ trước, các khâu đột phá được xác định là: "Phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ; Nâng cao chất lượng, hiệu quả du lịch, dịch vụ. Ban hành cơ chế quản lý; cải cách hành chính; thu hút đầu tư. Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thu hút tài năng" thì ở nhiệm kỳ này, tính kế thừa được thể hiện rõ nét ở vấn đề nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển hạ tầng đồng bộ với những điểm mới hơn, tập trung hơn, sát với thực tiễn hơn. Nét mới mang tính nổi bật, chiến lược trong các khâu đột phá tại Báo cáo Chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII là lần đầu tiên đưa vào nội dung "Xây dựng chính quyền điện tử; thực hiện chuyển đổi số" và để ở vị trí đầu tiên, quan trọng nhất.
Đồng chí Phạm Quang Ngọc, TVTU, Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Việc xác định được lĩnh vực để tạo ra đột phá, tạo sự chuyển biến rõ nét, kích thích các lĩnh vực khác phát triển có ý nghĩa quan trọng. Có thể không cần nhiều nhưng đã chọn lĩnh vực nào là phải thực hiện cho được. Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã thảo luận, thống nhất trên cơ sở những thuận lợi, khó khăn và tiềm năng của tỉnh cũng như những vấn đề còn nhiều bất cập trong thực tiễn; xin ý kiến lãnh đạo Trung ương, các chuyên gia đầu ngành để đi đến thống nhất chọn "xây dựng chính quyền điện tử; thực hiện chuyển đổi số" là khâu đột phá đầu tiên, quan trọng nhất; đồng thời với đó là xác định các chương trình trọng tâm phù hợp để hiện thực hóa khâu đột phá.
Thực tiễn trong nhiệm kỳ qua, tỉnh ta đã phát triển công nghệ thông tin - truyền thông hiện đại, đồng bộ, kết nối liên thông các hệ thống thông tin, hạ tầng cơ sở dữ liệu của tỉnh, doanh nghiệp; chia sẻ dữ liệu số, bảo vệ dữ liệu cá nhân, định danh và xác thực điện tử cho cá nhân, tổ chức phục vụ cho đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng chính quyền điện tử. Xây dựng mạng lưới chia sẻ, phối hợp, hỗ trợ giám sát, bảo đảm an toàn, an ninh thông tin trên không gian mạng; phát triển đô thị thông minh theo hướng bền vững phục vụ người dân, xã hội.
Công tác cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong các cơ quan Đảng và chính quyền được quan tâm chỉ đạo; Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành quy định về gửi nhận văn bản điện tử trên mạng thông tin diện rộng của Đảng và trên mạng Internet. Vận hành có hiệu quả song song hai hệ thống: Mạng diện rộng của các cơ quan Đảng (MegaWan) và hệ thống quản lý văn bản và điều hành VNPT- iOffice (trên Internet), tích hợp chữ ký số chuyên dùng theo đúng quy định. Các văn bản điện tử được gửi, nhận trên môi trường Internet/Wan/Lan được đưa vào vận hành, đã từng bước đưa Ninh Bình cùng với các địa phương khác tham gia đầy đủ vào trục liên thông văn bản quốc gia và xây dựng Chính phủ điện tử.
Thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính trong cơ quan nhà nước các cấp, đã đơn giản hóa 229 thủ tục hành chính; kiểm soát chặt chẽ việc ban hành và công bố công khai các thủ tục hành chính; đưa vào hoạt động Trung tâm Phục vụ hành chính công của tỉnh để giải quyết các thủ tục cho các tổ chức, cá nhân được thuận lợi và nhanh gọn hơn. Chính vì thế, chỉ số cải cách hành chính, chỉ số hiệu quả quản trị hành chính và hành chính công được nâng lên. Chỉ số cải cách hành chính từ năm 2015 đến nay của tỉnh luôn nằm trong nhóm 15 tỉnh, thành phố dẫn đầu cả nước.
Tuy nhiên, thực tiễn quá trình xây dựng chính quyền điện tử cũng đã cho thấy nhiều bất cập, tạo nên điểm "nghẽn" trong phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh, đó là: Thực hiện liên thông giữa các cấp hành chính còn gặp khó khăn, nhất là giữa cơ quan hành chính nhà nước với cơ quan ngành dọc đóng trên địa bàn. Một số lĩnh vực có khối lượng công việc, hồ sơ nhiều, liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực (đầu tư, đất đai, khoáng sản, đấu giá...) mất nhiều thời gian cho khâu tiếp nhận, hướng dẫn thủ tục, do đó tiến độ xử lý chậm.
Bên cạnh đó, phần lớn người dân và doanh nghiệp chưa có thói quen giao dịch trực tuyến nên thường giao dịch trực tiếp tại các cơ quan nhà nước, một số ứng dụng còn khó sử dụng đối với người dân, tổ chức và doanh nghiệp. Nhận thức của các cấp ủy, các ngành, các doanh nghiệp về vai trò của khoa học, công nghệ chưa đầy đủ, chưa toàn diện; khoa học công nghệ chưa thực sự là động lực và nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội.
Xây dựng chính quyền điện tử được tỉnh ta chọn là khâu đột phá quan trọng đầu tiên trong nhiệm kỳ tới nhằm thực hiện chủ trương của Đảng, Chính phủ trong việc phát triển và ứng dụng CNTT, cải cách hành chính; đồng thời thể hiện ý chí, quyết tâm chính trị của tỉnh trong việc tiến tới nền hành chính minh bạch, hiệu quả, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư, phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Quang Ngọc nhấn mạnh: "Thước đo hiệu quả hoạt động của chính quyền điện tử chính là sự hài lòng của người dân đối với các cơ quan nhà nước. Mục tiêu là công dân được thụ hưởng thái độ và văn hóa phục vụ chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức; quy trình giải quyết thủ tục, hồ sơ được giám sát bằng công nghệ thông tin, vừa hiệu quả vừa bảo đảm tính công khai, minh bạch trong các hoạt động của cơ quan nhà nước, hạn chế sự phiền hà, nhũng nhiễu cho công dân. Chính vì thế mà cần xây dựng chính quyền điện tử phải đi đôi với thực hiện chuyển đổi số".
Chuyển đổi số là quá trình số hóa các hoạt động, dữ liệu thông tin trong mọi mặt của đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội trên môi trường mạng. Quá trình này giúp tiếp cận thông tin nhiều hơn, rút ngắn về khoảng cách, thu hẹp về không gian, tiết kiệm về thời gian trong việc thực hiện các giao dịch. Đây là xu thế tất yếu, diễn ra nhanh chóng, phổ biến ở các tỉnh, thành phố trên cả nước, đặc biệt trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay và Ninh Bình không được đứng ngoài cuộc, phải bắt nhịp đủ nhanh và mạnh. Chuyển đổi số được đánh giá là yếu tố hàng đầu thúc đẩy tăng trưởng, phát triển nền kinh tế số cũng như hướng tới phát triển chính quyền điện tử, Chính phủ điện tử một cách bền vững nhất.
Tại tỉnh ta, quá trình chuyển đổi số diễn ra từ khi UBND tỉnh quyết định triển khai xây dựng chính quyền điện tử và đô thị thông minh trên cơ sở đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ và ứng dụng CNTT, coi đây vừa là nền tảng quan trọng, vừa là nguồn lực thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển nhanh, mạnh, bền vững.
Đồng chí Đinh Công Toản, Giám đốc Sở Nội vụ khi tham gia vào Báo cáo Chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII đã khẳng định: Để hoàn thiện chính quyền điện tử, tiến tới chính quyền số trước năm 2025, cần xây dựng chương trình nâng cao nhận thức, đào tạo kỹ năng về chuyển đổi số, phát triển chính quyền số cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong cơ quan Nhà nước. Chìa khóa quyết định chuyển đổi số cho các cơ quan, tổ chức không phải là công nghệ mà chính là yếu tố con người, mô hình, quy trình, sử dụng các nền tảng.
Cùng với đó là các giải pháp đưa vào vận hành chính thức các hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt cho dịch vụ công trực tiếp và trực tuyến; xây dựng các hệ thống chứng thực điện tử theo Nghị định 45/NĐ-CP ngày 8/4/2020 của Chính phủ về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.
Song song đó là chuẩn hóa, điện tử hóa quy trình nghiệp vụ xử lý hồ sơ trên môi trường mạng; phát triển hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc của HĐND, UBND cấp tỉnh, cấp huyện; xây dựng hệ thống thông tin báo cáo của địa phương có kết nối, tích hợp với hệ thống thông tin, báo cáo của Chính phủ; thực hiện số hóa hồ sơ, lưu trữ hồ sơ công việc điện tử của cơ quan Nhà nước; áp dụng các công nghệ mới nhất về truyền thông xã hội phân tích dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo…
Hiện thực hóa kỳ vọng, vững tin trên con đường mới
Quan điểm, định hướng, mục tiêu trong chiến lược phát triển của tỉnh đã được thể hiện rõ nét trong Báo cáo Chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII. Tuy nhiên bài toán đặt ra là làm sao có thể hiện thực hóa những kỳ vọng ấy vì chủ trương thì rất đúng và trúng nhưng thực tiễn thì cũng vô cùng phong phú với những chuyển động, biến đổi không ngừng, khó khăn, thách thức là không ít.
Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã nhận định: Sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng bộ, sự đồng thuận trong nhân dân, sự ổn định về chính trị tiếp tục là tiền đề, là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của tỉnh những năm tiếp theo mặc dù dự báo tình hình thế giới, khu vực và trong nước tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường. Hạnh phúc và sự hài lòng của nhân dân là mục tiêu cao nhất của Đảng. Trên tinh thần đó, Đảng bộ tỉnh càng phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, xứng đáng với niềm tin, kỳ vọng của nhân dân; biến thách thức thành cơ hội; khơi dậy niềm tự hào, tạo sức mạnh mới, quyết tâm mới, hướng tới những thành công mới.
Điểm mới của nhiệm kỳ này là cùng với quá trình xây dựng Báo cáo Chính trị, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, đồng thời xây dựng Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết để trình Đại hội thảo luận cho ý kiến, nhằm phát huy tối đa trí tuệ, tâm huyết, sự đồng thuận trong quá trình đưa Nghị quyết vào cuộc sống. Do vậy, Tỉnh ủy sẽ ban hành Chương trình công tác ngay sau Đại hội, khắc phục căn bản độ trễ quá trình đưa Nghị quyết vào cuộc sống. Theo Chương trình hành động sẽ thành lập các Ban Chỉ đạo gồm các đồng chí lãnh đạo của tỉnh để triển khai thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thông qua các kế hoạch, chương trình chuyên đề cụ thể, phân công cho các cơ quan, đơn vị phụ trách và phối hợp trong tổ chức thực hiện.
Để những mục tiêu, những nội dung mới trong Báo cáo Chính trị đi vào thực tiễn cuộc sống, cần triển khai những giải pháp đồng bộ, khoa học, vừa có tính trước mắt, vừa có tính lâu dài, vừa kiên trì, vừa cấp bách như trong Báo cáo Chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII đã đề ra 6 chương trình trọng tâm: Tạo chuyển biến mạnh mẽ, rõ nét trong xây dựng Đảng, phát huy vai trò tiền phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong thực thi công vụ, nhiệm vụ, nhất là người đứng đầu. Tập trung cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính; nâng cao năng lực cạnh tranh.
Thu hút các dự án công nghệ cao, công nghệ sạch, phát triển bền vững, có số thu ngân sách lớn, các nhà đầu tư chiến lược phát triển du lịch; hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ, đô thị hiện đại; phát triển kinh tế vùng ven biển Kim Sơn; bảo vệ môi trường sinh thái. Đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ; nâng cao năng suất lao động.
Phát huy giá trị lịch sử, văn hóa cố đô Hoa Lư; phát triển toàn diện văn hóa xã hội; coi trọng văn hóa cơ sở, xây dựng nếp sống văn minh; bảo tồn phát huy giá trị di sản. Tăng cường quốc phòng, an ninh; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh khu vực biển, biên giới biển của tỉnh.
Để kỳ vọng không chỉ trên lý thuyết, ngay sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII, cần chú trọng việc tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội, Chương trình hành động đến các cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ, để thật sự "thấm" và "ngấm" vào trong nhận thức và trở thành hành động thực tiễn đưa Nghị quyết vào cuộc sống ngay từ những tháng đầu, năm đầu của nhiệm kỳ. Điểm mấu chốt có tính quan trọng là phải thể chế hóa, cụ thể hóa quan điểm, chủ trương, đường lối thành các chương trình hành động sát hợp với thực tiễn, phù hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị.
Đây là nội dung quan trọng, đòi hỏi các cấp ủy đảng phải có sự vận dụng sáng tạo, đưa ra những giải pháp có tính khả thi và đảm bảo sức sống trong thực tiễn. Các cấp ủy đảng phân công cán bộ có đủ phẩm chất đạo đức, năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ phụ trách chương trình, kế hoạch, đề án. Phải giao cho những đồng chí trong ban thường vụ, trong cấp ủy phụ trách từng chương trình, dự án, phân công trách nhiệm rõ ràng.
Cùng với đó cần phải tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh ủy thông qua công tác kiểm tra, giám sát đảm bảo nghị quyết của Đảng được thực hiện đúng trong cuộc sống, kịp thời phát hiện và uốn nắm nhận thức sai trái, lệch lạc; kịp thời ban hành điều chỉnh, bổ sung những chủ trương, chính sách mới phù hợp với thực tiễn. Xa hơn, phải coi trọng hơn nữa khâu sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm trong quá trình thực hiện Nghị quyết, để điều chỉnh, bổ sung trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành.
Tiếng nói của cuộc sống luôn mách bảo mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý nhận biết cái mới, bổ sung, điều chỉnh, khắc phục cái cũ, sai lầm. Muốn nghe được tiếng nói ấy lại phải lắng nghe từ nhân dân, dựa vào nhân dân, chống mọi biểu hiện quan liêu, cơ hội. Đây là kết quả của lý luận gắn với thực tiễn, nói đi đôi với làm từ hiện thực sinh động của việc đưa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI vào cuộc sống suốt 5 năm qua.
Với thế và lực đang lên, trước thời cơ và vận hội mới, Đảng bộ, quân và dân Ninh Bình phát huy truyền thống lịch sử, cách mạng vẻ vang và thành tựu quan trọng đạt được, tiếp tục đoàn kết, nêu cao tinh thần trách nhiệm, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, tiềm năng, thế mạnh; khắc phục khó khăn, thách thức, xây dựng Ninh Bình ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Minh Đức - Quỳnh Thu