Sản xuất vụ đông trên địa bàn huyện đã phát triển cả về chiều sâu lẫn chiều rộng: Không chỉ ở các xã có truyền thống như Yên Phong, Yên Lâm, Yên Mạc mà còn phát triển mạnh mẽ ở các xã vùng chiêm trũng, như Yên Đồng, Yên Thái, Khánh Thượng; không chỉ ở loại cây trồng truyền thống như đậu tương, khoai lang, ngô mà còn chú trọng đến các loại cây trồng cho giá trị cao như ngô ngọt, bí xanh, lạc đông... Nếu như trước đây vụ đông trên địa bàn huyện chủ yếu tập trung trên vùng đất màu, lúa màu thì đến nay đã được quan tâm mở rộng xuống đất 2 lúa. Bà Phạm Thị Đàm, Trưởng phòng nông nghiệp huyện cho biết: Toàn huyện có 8.060 ha đất nông nghiệp, trong đó có 6.500 ha đất cấy 2 vụ lúa, có khoảng 900 ha đất màu, lúa màu và 700 ha nuôi trồng thủy sản. Diện tích cây đông bình quân hàng năm đạt 3.750,7 ha với tốc độ tăng trưởng đạt 13,11% /năm. Diện tích cây đậu tương trong 5 năm đạt 7.593,3 ha (bình quân mỗi năm trồng 1.518,7 ha), chiếm 40,4% tổng diện tích cây đông gieo trồng được với sản lượng thu được khoảng 8.466,8 tấn, giá trị 92,6 tỷ đồng, chiếm 24,8% giá trị thu hoạch của cả vụ. Diện tích cây ngô trong 5 năm đạt 3.378,8 ha với sản lượng ước đạt khoảng 16.681 tấn. Huyện đã tích cực phối hơp với Viện nghiên cứu ngô Trung ương, Công ty Bioseed Việt Nam, Công ty cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao... tổ chức sản xuất ngô giống F1, ngô ngọt, áp dụng biện pháp thâm canh tăng năng suất ở một số xã trong huyện. Trong 5 năm qua đã gieo trồng được 372,5 ha ngô giống F1 và 459,3 ha ngô ngọt, góp phần chuyển dịch cơ cấu cây trồng, nâng cao thu nhập cho người nông dân. Để chủ động giống cho vụ lạc xuân, huyện đã chỉ đạo một số xã tổ chức sản xuất lạc đông có che phủ nilon và trong 5 năm đã trồng được 434,8 ha với năng suất đạt 21,9 tạ/ha, bán giống cho giá trị cao đạt 37,8 triệu đồng/ha (cao hơn giá trị thu hoạch bình quân đối với các loại cây trồng khác khoảng 18,2 triệu đồng). Bên cạnh các loại cây trồng chủ lực trên, huyện cũng đã chỉ đạo các xã, HTX đa dạng hóa các loại cây trồng vụ đông, thực hiện tốt việc thâm canh, tăng năng suất cây đông và mở rộng diện tích cây khoai tây, khoai lang, rau màu các loại phục vụ nội tiêu và phát triển chăn nuôi với việc trung bình mỗi năm gieo trồng được khoảng 273 ha khoai tây và 376 ha khoai lang.
Điểm đáng chú ý của huyện Yên Mô là với diện tích đất màu và lúa màu chỉ có khoảng 900 ha, do vậy để phát triển vụ đông hiệu quả, huyện đã chỉ đạo mở rộng sản xuất vụ đông trên đất 2 lúa. Tổng diện tích cây vụ đông trên đất 2 lúa trong 5 năm qua của huyện đạt 12.647,6 ha, chiếm 67,4% diện tích cây đông đã trồng. Để đảm bảo cho sản xuất vụ đông trên đất 2 lúa có hiệu quả, ăn chắc, bên cạnh chính sách hỗ trợ của tỉnh, huyện có chính sách hỗ trợ lần đầu cho các xã để nạo vét kênh mương nội đồng, nâng cấp bờ vùng, bờ thửa, xây dựng trạm bơm vô ống... với mức 500.000 đồng/ha. Đến nay đã hỗ trợ xây dựng được 42 trạm bơm vô ống cho các xã với tổng kinh phí 2,6 tỷ đồng, đảm bảo chủ động tưới tiêu cho diện tích cây đông trên đất 2 lúa. Trong 5 năm qua, toàn huyện đã huy động được 223,2 tỷ đồng phục vụ cho phát triển vụ đông; trong đó vốn hỗ trợ của tỉnh là 25,01 tỷ đồng chiếm 11,2%, vốn của huyện hỗ trợ 4,414 tỷ đồng, chiếm 2%, vốn nhân dân tự bỏ 193,8 tỷ đồng, chiếm 86,8% tổng nguồn vốn đầu tư cho sản xuất. Tổng giá trị sản xuất vụ đông sau 5 năm đạt 372,88 tỷ đồng, bình quân đạt 74,5 tỷ đồng/năm. Giá trị thu hoạch bình quân đạt 19,6 triệu đồng/ha/năm, đóng góp 10,5% giá trị thu nhập/ha canh tác đất nông nghiệp của huyện (năm 2011, giá trị thu nhập/ha canh tác đất nông nghiệp của huyện đạt 95,3 triệu đồng/ha), góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, giải quyết việc làm cho người lao động.
Cũng theo bà Trưởng phòng Nông nghiệp & PTNT huyện thì có được kết quả trên là do sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt từ huyện xuống đến cơ sở, với sự phân công, trách nhiệm cụ thể, rõ ràng cho từng cơ quan, ban, ngành, cá nhân. Huyện chủ động bố trí thời vụ hợp lý ngay từ vụ đông xuân đến vụ mùa; rà soát lựa chọn cây trồng hợp lý, có giá trị kinh tế cao, tiêu thụ thuận lợi, phù hợp với điều kiện từng vùng. Công tác thông tin tuyên truyền được đẩy mạnh, thực hiện tốt mối liên kết "4 nhà" từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.
Đinh Chúc