Dấu ấn trong bối cảnh khó khăn
8 tháng đầu năm, ngành Công Thương tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch phát triển xuất khẩu tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2021-2025 và Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030 với mục tiêu củng cố, mở rộng và đa dạng hoá thị trường xuất khẩu. Với sự nỗ lực từ phía cơ quan nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp, tổng kim ngạch xuất khẩu tháng 8 năm 2025 toàn tỉnh đạt 2.516,2 triệu USD, tăng 64,55%; lũy kế 8 tháng đạt 16.331,5 triệu USD, tăng 59,7% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là kết quả quan trọng góp phần vào hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng 2 con số của toàn tỉnh.
Điều đáng ghi nhận là các doanh nghiệp đã chủ động vượt qua khó khăn khi Hoa Kỳ áp mức thuế đối ứng 20% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, bởi đây là thị trường chiếm khoảng 22% kim ngạch xuất khẩu của tỉnh, với hơn 200 doanh nghiệp tham gia. Tác động thấy rõ nhất là sự sụt giảm đơn hàng, có doanh nghiệp giảm tới 30% so với kế hoạch ban đầu. Ông Hà Thế Khoa, Phó trưởng Phòng Xuất nhập khẩu Công ty TNHH Hương phẩm West Coast (Khu công nghiệp Phúc Sơn) cho biết: “Chúng tôi buộc phải tìm giải pháp mới, từ việc chủ động nguồn nguyên liệu trong nước để giảm chi phí nhập khẩu, cho đến tìm kiếm thêm khách hàng ở các thị trường ngoài Mỹ. Đây là cách để duy trì việc làm ổn định cho khoảng 1.000 công nhân”.
Trong bức tranh chung, nhiều doanh nghiệp đã nhanh chóng cơ cấu lại sản xuất, đa dạng hóa thị trường và chú trọng nâng cao năng suất. Theo ông Đào Minh Đức, đại diện Công ty TNHH Same Vina (CCN Cầu Yên), đơn vị đã triển khai hàng loạt giải pháp như tái cấu trúc dây chuyền, đầu tư công nghệ, tham gia các hội chợ quốc tế, đồng thời mở rộng thị trường xuất khẩu sang EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, ASEAN... “Điều quan trọng là không để phụ thuộc vào một thị trường duy nhất, qua đó giảm thiểu rủi ro trước những biến động về chính sách thương mại toàn cầu”, ông Đức chia sẻ.
Ở góc độ quản lý nhà nước, Sở Công Thương Ninh Bình đã tham mưu UBND tỉnh phân cấp thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), đồng thời triển khai đào tạo nhân lực, hỗ trợ doanh nghiệp trong công tác chứng nhận và tự chứng nhận xuất xứ.
Trong tháng 7 và tháng 8, ngay sau khi sáp nhập tỉnh, Sở Công Thương đã tiếp nhận và cấp trên 1.200 bộ C/O đi khắp các thị trường trên thế giới. Một số mặt hàng có giá trị xuất khẩu lớn là: Camera và linh kiện; giày dép, quần áo các loại; phụ tùng ô tô; linh kiện điện tử... Điều đó cho thấy những nỗ lực trong việc đẩy mạnh các hoạt động xuất nhập khẩu của tỉnh trong bối cảnh thị trường thế giới có nhiều biến động, nhất là từ ngày 1/8/2025, Hoa Kỳ áp thuế đối ứng với Việt Nam là 20%.
Là cơ quan quản lý nhà nước lĩnh vực xuất khẩu, Sở Công Thương cũng đã trình UBND tỉnh dự thảo Quyết định phân cấp thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá và chấp thuận bằng văn bản cho thương nhân tự chứng nhận xuất xứ hàng hoá xuất khẩu. Đây được xem là bước đi kịp thời, tạo điều kiện để doanh nghiệp chủ động hơn trong hoạt động xuất khẩu.
Một điểm sáng khác là nỗ lực cải cách hành chính của Hải quan Ninh Bình. 100% thủ tục đã được số hóa, xử lý trên môi trường điện tử, rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí cho doanh nghiệp. Nhiều đơn vị đánh giá cao sự đồng hành này, coi đây là yếu tố then chốt giúp duy trì đà tăng trưởng trong giai đoạn khó khăn.
Quyết tâm hoàn thành mục tiêu cả năm
Năm 2025, Ninh Bình đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 22,75 tỷ USD. Theo đồng chí Nguyễn Thanh Bình, Phó Giám đốc Sở Công Thương, mục tiêu này tuy cao nhưng hoàn toàn có thể đạt và vượt kế hoạch đề ra bởi dư địa tăng trưởng lĩnh vực này vẫn còn nhiều. Ninh Bình hiện sở hữu nhiều lợi thế sau khi mở rộng địa giới hành chính: Diện tích gần 4.000km2, dân số khoảng 4,4 triệu người, bờ biển dài 92km và hệ thống giao thông đa dạng cả đường bộ, đường sắt, đường thủy. Bên cạnh đó, hạ tầng công nghiệp tương đối đồng bộ, lực lượng lao động dồi dào và thủ tục hành chính ngày càng thông thoáng. Đây chính là “dư địa mới” để xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng.
Song đi kèm với đó là không ít thách thức như từ ngày 1/8/2025 Mỹ đã áp thuế 20% đối với hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam làm giảm lợi thế cạnh tranh so với các nước bị áp thuế thấp hơn (Indonesia, Thái Lan, Philippines), gây nguy cơ sụt giảm đơn hàng dẫn đến phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng và tìm kiếm thị trường mới, có nguy cơ làm suy giảm doanh thu, thậm chí phải thu hẹp sản xuất, đang tạo áp lực rất lớn lên doanh nghiệp.
Đồng chí Nguyễn Thanh Bình cho biết thêm: Để đạt và vượt kế hoạch xuất khẩu, ngành Công Thương đã đề ra nhiều giải pháp đồng bộ. Trước hết, sau khi được UBND tỉnh phân cấp thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O), Sở sẽ triển khai đào tạo nhân lực và trang bị cơ sở vật chất cần thiết để tổ chức thực hiện hiệu quả. Song song với đó, cơ quan chuyên môn duy trì việc cung cấp, cập nhật thường xuyên, chi tiết các quy định về chính sách thuế, xuất xứ hàng hóa, giúp doanh nghiệp có đủ thông tin để chủ động trong kế hoạch sản xuất, xuất khẩu.
Bên cạnh đó, Sở Công Thương sẽ đẩy mạnh xây dựng và thực thi các chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, tăng cường hoạt động kết nối cung cầu, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường, đồng thời khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết. Ngành cũng kiến nghị xây dựng các chính sách ưu đãi về thuế, phí cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu, tạo thêm dư địa để doanh nghiệp duy trì sức cạnh tranh.
Ngoài ra, Sở cũng kiến nghị Chính phủ tiếp tục có các chính sách ưu đãi về thuế, phí cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu; mở rộng mạng lưới Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để hỗ trợ kết nối giao thương. Đây là những giải pháp nhằm giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ, đồng thời mở đường cho hàng hóa Ninh Bình chinh phục các thị trường tiềm năng khác.
Đối với doanh nghiệp, mục tiêu trước mắt là giữ vững việc làm, ổn định thu nhập cho người lao động. Như chia sẻ của anh Nguyễn Thành Luân (Công ty TNHH Hương phẩm West Coast): “Thu nhập và công việc ổn định khiến anh em công nhân yên tâm gắn bó, từ đó góp phần giữ nhịp sản xuất và bảo đảm nguồn hàng xuất khẩu”.
Những tín hiệu tích cực này cho thấy, dù còn nhiều thử thách, song với quyết tâm của chính quyền, sự năng động của doanh nghiệp cùng lợi thế về vị trí địa lý và hạ tầng, Ninh Bình có cơ sở để tin tưởng sẽ hoàn thành mục tiêu xuất khẩu 22,75 tỷ USD trong năm 2025. Đây không chỉ là kết quả của một năm phấn đấu, mà còn tạo tiền đề quan trọng cho những bước phát triển bền vững trong những năm tới.