Vụ đông 2014: Đẩy mạnh gieo trồng cây có giá trị kinh tế cao

Theo kế hoạch vụ đông năm 2013-2014, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng từ 15.000-16.000 ha cây đông các loại; trong đó: đậu tương 5.000 ha, ngô 3.000 ha, khoai tây 700 ha, lạc 300 ha, khoai sọ 200 ha, khoai lang 1.500 ha, bí xanh 200 ha, ớt 100 ha, rau các loại 5.000 ha. Đến thời điểm trung tuần tháng 12, các địa phương trong tỉnh đã trồng được 11.572,8 ha cây đông các loại; trong đó: đậu tương 2.158 ha, ngô 2.304 ha, lạc 227 ha, khoai lang 1.376 ha, bí xanh 400,5 ha, ớt 46,3 ha, khoai sọ 174,2 ha, khoai tây 585,3 ha, dưa chuột 43,5 ha, dưa bao tử 13,5 ha, cà chua 2,7 ha, trạch tả 143,5 ha, đậu tương rau xuất khẩu 58,3 ha, rau các loại 4038,8 ha. Như vậy so với kế hoạch, vụ đông năm nay khó có thể đạt được và là năm thứ 2 diện tích cây đông giảm. Hầu hết các loại cây trồng chính, chủ lực trước đây đều có xu hướng giảm, trong đó loại cây trồng giảm nhiều nhất so với vài năm gần đây là đậu tương; kế đến là ngô, khoai lang, khoai tây. Tuy nhiên, một số loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, có thể sản xuất hàng hóa lại có su hướng phát triển, như: bí xanh, lạc, dưa chuột, dưa bao tử, ngô ngọt... Nếu tính trên phạm vi từng đơn vị, thì diện tích cây đông ở các huyện, thành phố thị xã đều giảm so với vài năm gần đây mà nguyên nhân chính là do diện tích cây đậu tương giảm. Trong số các địa phương thì Yên Khánh, Yên Mô, Nho Quan vẫn là những đơn vị có diện tích cây đông lớn nhất tỉnh. Huyện Yên Khánh đã gieo trồng được 3.839,8 ha với 1.418,9 ha đậu tương, 611 ha ngô (có 76,6 ha ngô ngọt), 16 ha lạc, 146 ha khoai lang, 327,9 ha bí xanh, 326,4 ha khoai tây, 43,5 ha dưa chuột, 100 ha trạch tả, 438,3 ha đạu tương rau và 800 ha rau đậu. Yên Mô gieo trồng được 2.526,3 ha, trong đó có: 620 ha đậu tương, 659 ha ngô (có 106 ha ngô ngọt), 106 ha lạc, 265 ha khoai lang, 31 ha bí xanh, 101,6 ha khoai tây, 10 ha đậu tương rau, 733 ha rau đậu các loại. Huyện Nho Quan đã gieo trồng được 2.449,8 ha, trong đó có: 24 ha đậu tương, 683 ha ngô, 104 ha lạc, 687,9 ha khoai lang, 4,7 ha bí xanh, 46,3 ha ớt, 161,2 ha khoai sọ, 59,7 ha khoai tây, 3 ha trạch tả, 674,6 ha rau đậu các loại.

Theo ông Phạm Văn Trung, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh: Thời tiết, khí hậu trong vụ đông rất thất thường, mưa lớn đầu vụ, mưa dầm kéo dài khi thu hoạch đã ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ, kết quả và hiệu quả của vụ sản xuất. Điển hình như cây đậu tương vụ đông năm 2011-2012, đầu vụ cây sinh trưởng phát triển tốt, năng suất cao nhưng cuối vụ mưa ẩm kéo dài cả tháng đúng vào thời kỳ thu hoạch làm cho một khối lượng lớn sản phẩm không phơi sấy được nên bị mốc, hỏng đến già nửa. Vụ đông năm 2012-2013, do ảnh hưởng của bão số 8 với gió mạnh và mưa lớn đã làm cho gần 5.400 cây đông đã trồng bị ảnh hưởng, trong đó có 111 ha bị mất trắng (55 ha khoai tây, 46 ha ngô). Điều đó đã làm cho người nông dân nản lòng và kém mặn mà hơn với cây đông. Bước vào vụ đông năm nay, những khó khăn của vụ đông năm trước vẫn còn hiện hữu.

Những đợt mưa liên tiếp trong tháng 9 vừa qua, cùng với các cơn bão số 10, số 11 đã ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thu hoạch lúa mùa và tiến độ sản xuất vụ đông của các địa phương trong tỉnh. Ngoài yếu tố thời tiết, khí hậu kể trên thì hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tuy đã được tu sửa cải tạo qua các năm, nhưng vẫn chưa đồng bộ và hiệu quả tiêu úng chưa cao mỗi khi mưa lớn kéo dài. Cùng với đó là vấn đề thiếu hụt lực lượng lao động và giá vật tư, phân bón, giống đầu vào ở mức cao; giống đậu tương, khoai tây khan hiếm. Một bộ phận nông dân vẫn còn tư tưởng "Được thì ăn, mất cũng không sao" nên trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của nhà nước, gieo trồng không tuân thủ quy trình kỹ thuật, không chịu đầu tư, thâm canh. Cuối cùng là việc tổ chức thị trường, định hướng cho sản xuất của nông dân vẫn chưa thực hiện một cách bài bản; các cơ sở chế biến, bảo quản sản phẩm nông nghiệp còn ít, quy mô hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu bao tiêu sản phẩm, nhất là sản phẩm vụ đông dẫn đến hiệu quả còn thấp. Điệp khúc được mùa rớt giá vẫn thường xuyên diễn ra...

Ông Trần Ngọc Diệp, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Yên Khánh cho biết: Chủ trương chung của huyện là khuyến khích các địa phương phát triển loại cây trồng mới, cây có giá trị kinh tế cao, thời gian sinh trưởng ngắn. Do vậy mà vụ đông năm nay các xã Khánh Vân, Khánh Trung, Khánh Cường đã trồng được 43,8 ha đậu tương rau cung ứng cho Công ty cổ phần TPXK Đồng Giao; các xã Khánh Hải, Khánh Vân, Khánh Nhạc, Khánh Mậu, thị trấn Yên Ninh vẫn là những nơi trồng nhiều cây khoai tây; cây bí xanh được trồng nhiều ở các xã Khánh Hải, Khánh Cường, Khánh Thành; cây dưa chuột được trồng nhiều ở các xã Khánh Nhạc, Khánh Hồng, Khánh Thành... Đó chính là những loại cây trồng cho giá trị kinh tế cao, hiệu quả đã và đang được nhiều địa phương chú trọng đưa vào sản xuất trong vụ đông.

Đinh Chúc