Truy xuất nguồn gốc sản phẩm để tăng sức cạnh tranh
Việc xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa đang ngày càng được doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất quan tâm thực hiện. Việc làm này đóng vai trò quan trọng, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp, ngăn chặn tình trạng gian lận thương mại trong kinh doanh.
Chủ thể thực hiện tốt quy trình
Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi cao về sự minh bạch thông tin đối với sản phẩm hàng hóa, dịch vụ thì việc truy xuất nguồn gốc thông qua gắn mã vạch, mã QR Code được xem là giải pháp hiệu quả, giúp người tiêu dùng yên tâm sử dụng. Theo đó, Thông tư số 02 ngày 28/3/2024 của Bộ Khoa học và Công nghệ đã quy định cụ thể, các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh thực hiện truy xuất nguồn gốc hàng hóa phi nông nghiệp phải bảo đảm tối thiểu 10 thông tin: Tên, hình ảnh sản phẩm, hàng hóa; tên, địa chỉ đơn vị sản xuất, kinh doanh; các công đoạn sản xuất; thương hiệu, nhãn hiệu, mã ký hiệu, số sê-ri sản phẩm (nếu có); các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật được áp dụng… Còn các sản phẩm thuộc lĩnh vực nông nghiệp phải áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc theo Thông tư số 17 ngày 20/12/2021 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường).
Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc truy xuất nguồn gốc và bám sát các quy định của pháp luật hiện hành, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất trên địa bàn tỉnh đã chú trọng đăng ký, tạo lập mã vạch, mã QR Code để minh bạch thông tin với người tiêu dùng, giúp người tiêu dùng nắm bắt đầy đủ thông tin về thời gian, địa điểm, các công đoạn sản xuất cũng như lợi ích, công dụng của sản phẩm…
Trong đó, Hợp tác xã Nông sản sạch Bảo An (thị trấn Vĩnh Trụ, Lý Nhân) là một trong số nhiều đơn vị đã và đang thực hiện tốt việc dán tem QR Code để truy xuất nguồn gốc các sản phẩm nông sản sạch. Mỗi năm, ngoài trực tiếp sản xuất, hợp tác xã còn thu mua hàng chục tấn sản phẩm rau, củ, quả các loại từ các hợp tác xã, hộ sản xuất trong khu vực. Hợp tác xã có hợp đồng ký kết với bên cung cấp, trong đó yêu cầu toàn bộ nguyên liệu không còn tồn dư chất bảo vệ thực vật, bảo đảm chất lượng theo yêu cầu. Ông Trần Ngọc Hiếu, Giám đốc Hợp tác xã cho biết: Xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hợp tác xã thực hiện tốt việc ghi chép các hoạt động mua bán thông qua hệ thống bảng biểu, sổ sách theo quy định, hướng dẫn của Sở Nông nghiệp và Môi trường. Toàn bộ sản phẩm của hợp tác xã đều có đầy đủ mã số, mã vạch, tem truy xuất nguồn gốc trên bao bì.
Tương tự, Công ty TNHH Morice Noodles Việt Nam (thành phố Phủ Lý) cũng là một trong những doanh nghiệp tiên phong gắn tem truy xuất nguồn gốc đối với các sản phẩm bún, phở, miến, bánh tráng… chùm ngây. Đây là những sản phẩm đã được tỉnh công nhận là sản phẩm OCOP. Theo bà Kiều Thị Chinh, Phó Giám đốc Công ty TNHH Morice Noodles Việt Nam, thời gian qua, công ty chú trọng thiết kế logo, bao bì, đăng ký mã vạch, mã QR Code, đóng gói sản phẩm theo tiêu chuẩn. Qua đó, giúp người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc, xem thông tin hướng dẫn sử dụng, bảo quản, hàm lượng dinh dưỡng... của sản phẩm. Việc thực hiện quy trình truy xuất nguồn gốc sản phẩm góp phần tạo dựng vị thế, tăng sức cạnh tranh cho các sản phẩm trên thị trường. Ngày càng được người tiêu dùng tin tưởng sử dụng nên các sản phẩm của công ty đã có mặt trên kệ hàng của các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện ích và nhà hàng tại nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước, đồng thời được đăng bán trên các sàn thương mại điện tử lớn.
Tích cực hỗ trợ xây dựng hệ thống
Thời gian qua, việc tư vấn, hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm hàng hoá, nhất là nông sản luôn được các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh quan tâm triển khai, thực hiện. Qua đó, không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh mà còn giúp nâng cao giá trị cho sản phẩm hàng hóa, nhất là sản phẩm OCOP, nông sản sạch, an toàn của tỉnh, tạo niềm tin đối với người tiêu dùng.
Thực hiện Kế hoạch của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện Quyết định số 1322/QĐ-TTg ngày 31/08/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021-2030, những năm qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã triển khai nhiều giải pháp, trong đó chú trọng hướng dẫn, hỗ trợ các cơ sở, doanh nghiệp áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa thông qua website, tem truy xuất nguồn gốc dán trực tiếp trên từng sản phẩm. Đến nay, sở đã hỗ trợ 275.000 tem nhãn truy xuất nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm cho các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh; hỗ trợ hơn 100 cơ sở, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh nông sản trên với hơn 500 sản phẩm an toàn được đưa lên hệ thống truy xuất nguồn gốc nông, lâm, thủy sản, thực phẩm (http://hna.check.net.vn).
Theo ông Nguyễn Hải Đăng, Trưởng phòng Phát triển nông thôn, Sở Nông nghiệp và Môi trường, để hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc sản phẩm, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tích cực hướng dẫn, hỗ trợ các chủ thể chuẩn hóa quy trình sản xuất, minh bạch thông tin, mã hóa, dán tem QR Code truy xuất nguồn gốc, thúc đẩy tiêu thụ, nâng cao giá trị sản phẩm, uy tín doanh nghiệp, phục vụ hội nhập quốc tế. Bên cạnh đó, sở cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn nhằm nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích, hiệu quả truy xuất nguồn gốc. Qua đó giúp doanh nghiệp, hợp tác xã nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ.
Trong xu hướng tiêu dùng hiện nay, bên cạnh yêu cầu ngày càng cao về chất lượng hàng hóa, người tiêu dùng còn có nhu cầu nắm bắt những thông tin liên quan đến nguyên liệu sản xuất, quá trình sản xuất, đóng gói, vận chuyển, hàm lượng dinh dưỡng, hạn sử dụng, đặc biệt là những mặt hàng thực phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe. Do vậy, việc truy xuất nguồn gốc dần trở thành tiêu chuẩn bắt buộc.
Trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Kế hoạch của UBND tỉnh về việc triển khai thực hiện Quyết định số 1322/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021-2030. Trong đó, chú trọng phổ biến, nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã về tầm quan trọng của truy xuất nguồn gốc hàng nông sản; đẩy mạnh hỗ trợ, tư vấn để các tổ chức, cá nhân xây dựng chuỗi sản xuất cung ứng sản phẩm an toàn có ứng dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc; khai thác, sử dụng hiệu quả hệ thống truy xuất nguồn gốc nông lâm thủy sản thực phẩm tỉnh Hà Nam…
