Trồng đinh lăng theo tiêu chuẩn GACP - thị trường rộng, hiệu quả cao

Dự án hướng tới mục tiêu đưa các tiến bộ KHCN vào từng công đoạn của quá trình sản xuất từ nhân giống đến trồng trọt, thu hái, sơ chế biến cây thuốc đinh lăng lá nhỏ, đảm bảo đúng theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (GACP-WHO). Qua đó, góp phần tăng thu nhập cho người dân địa phương và tạo ra các sản phẩm dược liệu sạch phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.

GACP được viết đầy đủ là "Good Agricultural and Collection Practices", nghĩa là "Thực hành tốt trồng trọt và thu hái", bao gồm hai nội dung chính: Thực hành tốt trồng cây thuốc (GAP) và thực hành tốt thu hái cây thuốc (GCP). GACP có vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra nguồn nguyên liệu làm thuốc đạt các tiêu chuẩn. 

Mỗi quy trình có nhiều công đoạn, mỗi công đoạn lại có những tiêu chuẩn riêng cho từng loài cây thuốc cụ thể. Nó phụ thuộc vào môi trường tự nhiên, điều kiện sinh thái, nguồn giống, đất trồng, biện pháp canh tác, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hái, vận chuyển, xử lý sau thu hoạch đến cách đóng gói và bảo quản dược liệu trong kho. 

Thêm vào đó, để đạt tiêu chuẩn GACP-WHO, cơ sở vật chất phải phù hợp điều kiện tự nhiên và đối tượng trồng trọt, thu hái như: nhà làm việc, nơi phơi sấy, kho chứa, công cụ sản xuất, mặt bằng làm nơi sơ chế, phòng thực nghiệm với các thiết bị đo đạc và kiểm tra chất lượng sản phẩm.

Ông Vũ Văn Tâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH dược liệu Vũ Gia - đơn vị chủ trì thực hiện dự án cho biết: Để đảm bảo những yêu cầu khắt khe của GACP, chúng tôi đã khảo sát, lựa chọn được một vùng canh tác rộng khoảng 30 ha thuộc thôn 4, xã Gia Lâm, huyện Nho Quan, nơi đây có lịch sử canh tác thuần túy, chưa từng sử dụng các loại hóa chất BVTV hay thuốc trừ cỏ, tách biệt với các nguồn ô nhiễm, chất lượng đất, nước đều đảm bảo an toàn. 

Triển khai xây dựng cơ sở hạ tầng (bao gồm cả hệ thống cấp và thoát nước, vườn ươm, nhà lưới) từ tháng 10/2016, hiện, đơn vị đã tiếp nhận và xây dựng thành công các quy trình công nghệ về sản xuất giống, trồng, thu hoạch và chế biến cây đinh lăng lá nhỏ để có năng suất và hàm lượng hoạt chất đảm bảo theo yêu cầu (tổng số: 3 quy trình, trong đó 1 quy trình sản xuất giống, 1 quy trình trồng thâm canh thương phẩm, 1 quy trình thu hoạch và sơ chế bảo quản dược liệu). Xây dựng được vườn đinh lăng giống gốc 1,5ha theo tiêu chuẩn GACP. Năm 2019, Công ty tiếp tục xây dựng mô hình trồng thâm canh đảm bảo năng suất và hàm lượng hoạt chất để phát triển vùng nguyên liệu phục vụ sản xuất và chế biến dược liệu với diện tích 30ha, năng suất 10 tấn tươi/ha (tương đương khoảng 2,0 tấn khô/ha).

Hai năm tiếp theo trồng tiếp 20 ha (trong đó 5 ha tại Công ty và 15 ha tại các hộ dân trong khu vực xã Gia Lâm và khu vực lân cận của huyện Nho Quan). Đồng thời, xây dựng cơ sở sơ chế, nhà xưởng chế biến theo tiêu chuẩn GACP và hoàn thiện quy trình thu hoạch, sấy khô và bảo quản nguyên liệu dược liệu.

Hiện nay, nhu cầu dược liệu đinh lăng ngày càng tăng, diện tích đinh lăng trồng ở Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu của ngành dược. Chính vì vậy trồng đinh lăng phục vụ sản xuất dược liệu ngày càng được người dân quan tâm do lợi nhuận cao so với các cây trồng khác. 

Hiện thị trường tiêu thụ đinh lăng rất rộng mở. Thời điểm hiện tại, giá của cành và lá đinh lăng dao động từ 20.000 - 22.000 đồng/kg tươi. Củ đinh lăng có giá cao hơn tùy thuộc vào năm tuổi của cây, cây từ 3-5 tuổi giá 80.000 - 100.000 đồng/kg; cây lâu năm có thể lên tới 1 triệu đồng/kg. 

Được biết, Công ty TNHH dược liệu Vũ Gia cam kết thu mua hết sản lượng đinh lăng theo hợp đồng ký kết ngay từ đầu vụ sản xuất với giá mua đảm bảo lợi ích cho người nông dân với mức giá bằng hoặc cao hơn giá thị trường. Đồng thời, đơn vị còn phối hợp với các công ty khác như: Công ty cổ phần Traphaco, Công ty cổ phần Sao Thái Dương, Công ty cổ phần Mediplantex; Công ty TNHH Nam Dược… để cung cấp các sản phẩm dược liệu ra thị trường.

Như vậy, dự án "ứng dụng khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất giống và dược liệu đinh lăng lá nhỏ tại tỉnh Ninh Bình" thành công sẽ mở ra cơ hội mới cho người dân vùng núi huyện Nho Quan và các địa phương khác trong tỉnh phát triển kinh tế và làm giàu. Đồng thời cũng góp phần vào công tác xây dựng quy hoạch và phát triển vùng trồng dược liệu toàn tỉnh, cung cấp các loại nguyên liệu dược liệu đạt tiêu chuẩn cho các đơn vị sản xuất chế biến thuốc trong và ngoài nước.

Hà Phương