Ông Nguyễn Xuân Huy, HTX nông nghiệp Hồng Thắng, xã Yên Mạc (Yên Mô) không ngờ vụ đông năm nay gia đình lại có được một khoản thu nhập khá như thế. Ngoài bình quân gần 1 triệu đồng cho mỗi sào ngô ngọt thì hiện nay nhà ông vẫn còn 3 sào đậu tương lười với ước tính bình quân năng suất từ 45-50 kg/sào và 2 sào khoai tây đã trồng được gần 2 tháng. Với quan niệm, vụ đông là vụ sản xuất chính trong năm, thu nhập từ cây vụ đông đã thực sự giúp gia đình ông có thêm đồng ra đồng vào. Theo nhẩm tính của ông Huy, chỉ riêng với mấy sào cây vụ đông trong gần 3 tháng qua đã có thu nhập cả chục triệu đồng.
Chủ nhiệm HTX nông nghiệp Hồng Thắng Phạm Duy Long cho biết: Vụ đông 2012 Hồng Thắng triển khai gieo trồng trên 60 ha cây vụ đông, trong đó có 10 ha ngô ngọt và 10 ha đậu tương rau theo hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với Công ty cổ phần TPXK Đồng Giao. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của cơn bão số 8 đã làm nhiều diện tích cây trồng bị ảnh hưởng, đặc biệt là cây ngô. Ngay sau bão, HTX đã hướng dẫn nông dân vun gốc, dựng lại diện tích ngô bị ngã đổ, tháo kiệt nước và tiếp tục chăm sóc. Đồng thời dùng các chế phẩm bón qua lá nên nhiều hộ đã khôi phục lại phần lớn diện tích cây vụ đông. Đến nay, bà con đã thu hoạch xong toàn bộ diện tích ngô ngọt, năng suất ước đạt 3,5 tạ/sào. Với giá bán 3.600 đồng/kg, 1 sào ngô ngọt bà con thu lãi 1,2 triệu đồng. Về đậu tương rau, tuy là năm đầu đưa vào gieo trồng nhưng kết quả cũng rất khả quan, với năng suất bình quân 150 kg/sào, giá bán 6.000 đồng/kg, một sào đậu tương rau cho lãi gấp 1,5 lần trồng đậu tương lười.
Rời xã Yên Mạc, chúng tôi đến thị trấn Yên Ninh (huyện Yên Khánh) - một vùng chuyên canh rau nổi tiếng. Không còn dấu vết đổ ngã của ngô và những luống rau màu dập nát khi cơn bão số 8 đi qua hồi cuối tháng 10-2012. Màu xanh của cây vụ đông đã trở lại, trải dài trên khắp cánh đồng... Vụ đông này sau những khó khăn ban đầu, nhận thấy điều kiện thời tiết có sự chuyển biến theo hướng thuận lợi, thị trấn đã chỉ đạo các đội sản xuất đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân rà soát và phân loại quỹ đất để tổ chức quy hoạch các vùng sản xuất cây đông hàng hóa, đồng thời đề ra những chính sách hỗ trợ tích cực. Nhờ vậy năm nay thị trấn vẫn duy trì khoảng 20 ha chuyên canh rau. Một số diện tích đã bước vào thu hoạch. Bà con nông dân ở đây rất phấn khởi bởi giá rau năm nay cao hơn so với năm ngoái, bắp cải 6-7 nghìn đồng/cái, súp lơ 5-7 nghìn đồng/cái, đậu cô ve 15 nghìn đồng/kg, cà rốt 10 nghìn đồng/kg, bí xanh 10 nghìn đồng/kg... Chỉ với vài ba sào rau, nhiều hộ có thu nhập chục triệu đồng. Hiện nay, bà con nông dân đang tích cực gieo trồng, chăm sóc diện tích rau cải, súp lơ, đậu phục vụ Tết Nguyên đán sắp tới.
Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp & PTNT, vụ đông năm nay, các địa phương trong tỉnh triển khai trong điều kiện nhiều khó khăn. Thời vụ chậm 5-7 ngày so với trung bình nhiều năm. Đầu vụ thiếu giống đậu tương, khoai tây. Đặc biệt, cơn bão số 8 cuối tháng 10-2012 đã gây thiệt hại cho hàng trăm ha cây vụ đông đã trồng trong toàn tỉnh. Trong khi đó, các loại cây cho hiệu quả cao như đậu tương, dưa chuột, bí xanh, ngô, cà chua đều đã hết thời vụ gieo trồng... Tuy nhiên, ngành Nông nghiệp cũng như các địa phương đã chủ động trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mở rộng diện tích các cây rau đậu, đồng thời đẩy mạnh sản xuất các cây trồng theo hình thức ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Nhờ vậy, toàn tỉnh đã gieo trồng được gần 14.000 ha cây vụ đông các loại, trong đó đậu tương trên 2.800 ha, ngô 2.700 ha, khoai lang gần 1.600 ha, rau đậu trên 4.400 ha....
Nét mới trong sản xuất vụ đông 2012 là nhiều địa phương đã xây dựng cánh đồng mẫu lớn trồng cây vụ đông trên đất 2 lúa. Những cánh đồng đậu tương đông rộng 5-10 ha của các xã Yên Thái, Yên Lâm, Yên Hòa (Yên Mô)... đã mở ra triển vọng có thể phủ kín những diện tích vụ đông bằng cây đậu tương với mục tiêu vừa cải tạo đất, vừa tăng thu nhập cho người nông dân. Đặc biệt sau nhiều năm thí điểm trồng khoai tây đông với phương thức làm đất tối thiểu cho hiệu quả cao, an toàn và trồng được trên bất kỳ loại đất nào kể cả đất thịt nặng đã được UBND tỉnh khuyến khích mở rộng. Hiện tại, các mô hình trồng khoai tây theo phương pháp này đều sinh trưởng, phát triển tốt. Được biết, một số cây vụ đông đang cho thu hoạch đều đạt năng suất khá. Ngô đạt năng suất bình quân 7-8 tạ/sào. Riêng đậu tương, những diện tích trồng sớm đúng theo lịch chỉ đạo của tỉnh thì năng suất từ 50-55 kg/sào...
Hiện nay, trên đồng ruộng còn hơn 1.000 ha cây khoai tây và 4.000 ha rau đậu các loại chưa thu hoạch. Do ảnh hưởng của thời tiết làm một số diện tích bị nhiễm các loại nấm như thối cây, héo xanh, chết yểu, ngành Nông nghiệp đang hướng dẫn bà con tập trung chăm sóc, phòng trừ, phấn đấu đưa vụ đông 2012 đạt được những kết quả cao nhất, tạo được niềm phấn khởi, niềm tin cho nông dân trong sản xuất vụ đông những năm tới.
Hà Phương