Theo Quyết định 1614/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các tiêu chí trong tiếp cận đo lường nghèo đa chiều bao gồm: tiêu chí thu nhập và tiêu chí mức độ thiếu hụt các dịch vụ cơ bản. Trong giai đoạn 2016-2020, Thủ tướng Chính phủ đã thống nhất chuẩn nghèo về thu nhập (còn gọi là chuẩn nghèo chính sách) đối với khu vực nông thôn là 700.000 đồng/người/tháng và khu vực thành thị là 900.000 đồng/người/tháng. Tiêu chí mức độ thiếu hụt tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản được xác định 5 chiều, mỗi chiều có 2 chỉ số, các chỉ số đo lường mức độ thiếu hụt bao gồm về giáo dục (trình độ giáo dục của người lớn, tình trạng đi học của trẻ em), về y tế (tiếp cận các dịch vụ y tế, bảo hiểm y tế), về nhà ở (chất lượng nhà ở, diện tích nhà ở bình quân đầu người), về nước sạch và vệ sinh (nguồn nước sinh hoạt, loại hố xí/nhà tiêu) và về tiếp cận thông tin (sử dụng dịch vụ viễn thông, tài sản phục vụ tiếp cận thông tin). Ngưỡng thiếu hụt đa chiều là mức độ thiếu hụt mà nếu hộ gia đình thiếu nhiều hơn mức độ này thì bị coi là thiếu hụt tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản. Qua tiến hành điều tra, rà soát thông qua các phiếu, bảng điểm theo quy định, ngưỡng thiếu hụt đối với mỗi hộ gia đình là thiếu từ 1/3 tổng điểm thiếu hụt trở lên. Theo lãnh đạo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, việc chuyển đổi phương pháp tiếp cận đo lường nghèo theo hướng đa chiều sẽ tạo điều kiện để nhận dạng đối tượng nghèo chính xác, cụ thể hơn, đáp ứng đa dạng hơn các nhu cầu tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của đối tượng thụ hưởng, đồng thời có giải pháp hỗ trợ phù hợp hơn nhu cầu của hộ nghèo, cận nghèo. Thông qua phương pháp này, chúng ta sẽ đánh giá được mức độ thay đổi các nhu cầu dịch vụ xã hội cơ bản của người dân tại từng địa phương. Đặc biệt, các cơ quan quản lý sẽ nhận thấy rõ hơn các khu vực có mức độ thiếu hụt cao, làm cơ sở xây dựng các chính sách cụ thể để từng bước giảm dần mức độ thiếu hụt giữa các vùng, nhóm dân cư. Việc xác định mức độ thiếu hụt thông qua phương pháp này sẽ góp phần tăng tính hiệu quả của chính sách hỗ trợ, hạn chế tình trạng trông chờ, ỷ lại của đối tượng thụ hưởng, đồng thời là cơ sở để các sở, ban, ngành trong tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các giải pháp, chính sách, lộ trình để cải thiện, nâng cao thu nhập và khả năng tiếp cận của người dân về các dịch vụ xã hội cơ bản theo lĩnh vực, địa bàn, bảo đảm sử dụng nguồn lực dành cho giảm nghèo hợp lý, tập trung và hiệu quả hơn. Cụ thể, đối với nhóm nghèo cùng cực (vừa thiếu hụt thu nhập, vừa thiếu hụt đa chiều) sẽ ưu tiên cả các chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình và thành viên để cải thiện khả năng tiếp cận các dịch vụ cơ bản và nâng cao mức thu nhập. Với nhóm hộ nghèo về thu nhập nhưng không thiếu hụt đa chiều, giải pháp tác động là hỗ trợ trực tiếp, tập trung tạo các điều kiện sinh kế, tạo việc làm, tăng thu nhập thông qua các chính sách hỗ trợ… Đối với hộ không nghèo về thu nhập nhưng thiếu hụt đa chiều sẽ được hỗ trợ cải thiện khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản...
Việc tổng điều tra lần này là cơ sở quan trọng để đánh giá, đồng thời đưa ra những chính sách hỗ trợ giảm nghèo cho cả giai đoạn 2016-2020. Đồng chí Lê Văn Dung, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban chỉ đạo tổng điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo của tỉnh cho biết, khi thực hiện phương pháp tiếp cận nghèo đa chiều sẽ làm thay đổi tỷ lệ giảm nghèo ở tỉnh ta trong giai đoạn tới. Ước đến cuối năm 2015, qua điều tra, rà soát theo chuẩn cũ giai đoạn 2011-2015, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh còn 3,5%, nếu chuyển đổi phương pháp mới này trong giai đoạn 2016-2020, tỷ lệ giảm nghèo sẽ tăng lên so với chuẩn cũ. Tuy nhiên, việc tiên lượng trước sự thay đổi tỷ lệ này có ý nghĩa làm cơ sở để Trung ương bố trí ngân sách và có giải pháp, chính sách hỗ trợ phù hợp trong chương trình mục tiêu giảm nghèo bền vững chứ không phải là "chỉ tiêu" để tạo áp lực cho các địa phương. Bởi vậy, Ban chỉ đạo tổng điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo của tỉnh đã tập trung chỉ đạo các địa phương phải làm thật nghiêm túc, trách nhiệm, chính xác và hiệu quả.
Đến thời điểm hiện tại, Ban chỉ đạo tổng điều tra rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo tỉnh đã xây dựng phương án triển khai thực hiện tổng điều tra, rà soát xác định hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh. Công tác tập huấn nghiệp vụ cho lãnh đạo, chuyên viên Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội, Phòng Thống kê của các địa phương trong tỉnh và các điều tra viên cũng đang được tỉnh và các địa phương khẩn trương thực hiện. Theo đó, phạm vi điều tra được tiến hành tại 145/145 xã, phường, thị trấn trong tỉnh đối với tất cả số hộ gia đình đang sinh sống trên địa bàn tỉnh từ 6 tháng trở lên (tính đến thời điểm tổ chức điều tra, không phân biệt đã đăng ký hay chưa đăng ký hộ khẩu thường trú). Phương pháp điều tra sẽ kết hợp các phương pháp như đăng ký của người dân, nhận dạng và phân loại nhanh, ước lượng thu nhập, phương pháp chuyên gia, phương pháp đánh giá có sự tham gia của người dân. Thời điểm điều tra bắt đầu từ ngày 8-12 đến ngày 20-12-2015.
Đào Hằng