Thạch Bình: Nguy cơ mất mùa cao do hạn hán

Ngay từ đầu vụ mùa, thiếu nước, người dân thôn Lải (xã Thạch Bình, huyện Nho Quan) đã phải vất vả lắm mới gieo cấy hết diện tích trong khung thời vụ cho phép. Tưởng rằng, sau đó "trời sẽ chiều lòng người" đem mưa đến, nhưng càng mong càng nắng. Cây lúa mới gieo, rễ chưa phát triển được lại thoi thóp trong khô hạn. Thậm chí ở một số cánh đồng, chúng tôi quan sát thấy mặt ruộng nứt nẻ, khô khốc, cây lúa trong tình trạng… đã chết trắng.

Chị Vũ Thị Hương, một nông dân trong thôn cho biết: vụ mùa năm nay, gia đình gieo cấy hơn 1 mẫu lúa, trong đó có 7 sào đã chết trắng, không thể cứu được, 3 sào còn lại lúa còn xanh nhưng cũng đã khô chân ruộng, nguy cơ hạn cao. 

Còn bác Hùynh Văn Hải, cùng thôn Lải cũng chia sẻ: Trước nguy cơ có thể mất trắng vụ mùa, người dân chúng tôi đã tranh thủ nguồn nước ngọt khiêm tốn còn sót lại trên các ao, kênh, rạch, tích cực bơm nước ngày, đêm với hy vọng cứu lúa được phần nào hay phần đó. Tuy nhiên nếu một tuần nữa trời vẫn không mưa cũng không thể cầm cự được.

Theo bà Đinh Thị Luyện, trưởng thôn Lải: việc tưới tiêu cho toàn bộ diện tích cây trồng của thôn phụ thuộc vào 2 nguồn chính là hồ Thác La và đập Ngựa Lồng. Tuy nhiên, hồ Thác La từ năm 2018 đến nay thực hiện hoạt động nạo vét, sửa chữa, nâng cấp nên không có khả năng tích nước. Do đó 2 năm nay sản xuất của bà con trong thôn gặp rất nhiều khó khăn, năng suất các loại cây trồng bị giảm sút nghiêm trọng, đặc biệt là ở vụ mùa này. Hiện, trong 80 mẫu lúa của thôn, có tới 50 mẫu bị khô hạn, trong đó có gần 40 mẫu gần như đã chết, không thể khôi phục được. 

Vụ mùa 2020 này, xã Thạch Bình có kế hoạch gieo trồng 592,5 ha cây trồng các loại, trong đó diện tích lúa là 512,4 ha. Trong quá trình chỉ đạo sản xuất, nhận thấy thời tiết có xu hướng nắng hạn, thiếu nước nên xã đã chỉ đạo chuyển đổi một số diện tích cấy lúa sang trồng các cây màu khác như lạc, rau đậu, bí xanh, ớt và cỏ chăn nuôi. Tuy nhiên, số diện tích chuyển đổi này không nhiều, chỉ vài ha, còn lại vẫn phải cấy lúa.

Trao đổi với ông Đào Văn Thuận, Giám đốc HTX Thạch Bình được biết: trên địa bàn xã Thạch Bình hiện có 7 hồ, đập thủy lợi thì có tới 3 hồ đang trong quá trình nâng cấp, sửa chữa. Điều này khiến cho việc lấy nước hầu như không thể thực hiện được, cộng với thời tiết nắng nóng kéo dài những ngày qua đã làm cho khoảng 200 ha lúa của xã bị khô hạn nghiêm trọng, trong đó có 30 ha lúa đã bị chết hoàn toàn. 

Hiện, xã đang phối hợp với lực lượng thủy nông huy động toàn bộ nhân lực, vật lực để chống hạn, khi nguồn nước không đủ để vận hành qua cống thì sử dụng máy bơm dầu để bơm luân chuyển, cố gắng "cầm cự" dưỡng ẩm cho những diện tích lúa còn lại. 

Ông Thuận cho biết thêm: theo đánh giá của chúng tôi, đối với diện tích lúa đang bị khô hạn hiện nay, do thời gian thiếu nước kéo dài, nên nếu có được bổ sung nguồn nước, thì năng suất cuối vụ dự kiến cũng sẽ giảm khoảng 30-50% năng suất. 

Do đó, nhân dân xã Thạch Bình rất mong mỏi, đề nghị các đơn vị chức năng, nhà thầu đảm nhiệm việc nạo vét các hồ thủy lợi trên địa bàn đẩy nhanh tiến độ thi công, đồng thời đảm bảo về mặt kỹ thuật để sớm đưa vào khai thác sử dụng, giảm thiểu ảnh hưởng của thiên tai, hạn hán đến sản xuất của bà con.

                                                                                    Nguyễn Lựu- Minh Đường