PV: Đồng chí cho biết kết quả nổi bật trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM của huyện Gia Viễn những năm qua?
Đ/c Nguyễn Anh Tuấn: Tính đến tháng 5/2019, tổng số vốn đầu tư cho chương trình xây dựng NTM của huyện Gia Viễn là gần 5.000 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước đầu tư 25,26%, nhân dân đóng góp (tiền mặt, công trình, hiến đất, ngày công lao động, đầu tư phát triển sản xuất…) chiếm 50,47%, còn lại là các nguồn huy động xã hội hóa.
Toàn huyện đã có 16/20 xã đạt chuẩn NTM; hoàn thành 5/9 tiêu chí huyện nông thôn mới gồm: thủy lợi, điện, sản xuất, an ninh trật tự xã hội, chỉ đạo XD NTM; đã nhựa hóa, bê tông hóa làm mới được 1.731 tuyến đường với chiều dài 219,3 km; nâng cấp 913 tuyến đường với chiều dài 125,2km; kiên cố hóa được 52 tuyến kênh mương với chiều dài trên 95 km đáp ứng yêu cầu tưới, tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp và phòng chống thiên tai.
Xây mới và sửa chữa, nâng cấp được 158 nhà văn hóa thôn, xóm, với kinh phí bình quân từ 400 - 900 triệu đồng/1 nhà; 13 sân thể thao xã làm mới và xây mới 16 Nhà văn hóa trung tâm xã.
Đến hết năm 2018, có 16/20 nhà văn hóa xã và khu thể thao; 184/193 thôn, xóm có nhà văn hóa; tỷ lệ nhà ở dân cư đạt chuẩn chiếm 96,2%, trên địa bàn huyện không còn nhà tạm, nhà dột nát. Hệ thống điện sinh hoạt nông thôn được đầu tư, cải tạo nâng cấp đảm bảo phục vụ sản xuất, kinh doanh và dân sinh với 100% số hộ dân trong huyện được sử dụng điện; 19/20 xã trên địa bàn huyện đã sử dụng nước sạch tập trung.
Toàn huyện có 62 trường THCS, Tiểu học và trường Mầm non, trong đó có 54/62 trường mầm non, tiểu học và Trung học cơ sở đạt chuẩn quốc gia.
PV: Trong quá trình thực hiện xây dựng NTM, huyện đã gặp những khó khăn gì, thưa đồng chí?
Đ/c Nguyễn Anh Tuấn: Xây dựng nông thôn mới là một chương trình lớn, với mục tiêu đề ra là rất cao; đặc điểm, điều kiện kinh tế - xã hội ở các đơn vị chênh lệch nhau lớn, một số văn bản hướng dẫn ban hành chậm, thiếu đồng bộ, chính vì vậy bên cạnh những kết quả nổi bật đã đạt được thì quá trình thực hiện xây dựng NTM vẫn còn một số tồn tại, hạn chế và khó khăn: Tiến độ xây dựng NTM ở một số địa phương còn chậm so với mục tiêu đặt ra, phong trào không đồng đều giữa các thôn, xóm và giữa các xã.
Một số địa phương đã được công nhận đạt chuẩn NTM chưa quan tâm chỉ đạo nâng cao chất lượng các tiêu chí, chất lượng thực hiện một số tiêu chí NTM chưa cao, chưa thật sự bền vững, nhất là nhóm tiêu chí về phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập.
Nguồn lực đầu tư cho phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội còn khó khăn, nhất là việc huy động các nguồn lực để thực hiện các giải pháp tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Nguồn kinh phí đầu tư để xây dựng cơ sở hạ tầng NTM rất lớn, trong khi đó nguồn hỗ trợ ngân sách theo quy định còn hạn chế, địa phương còn gặp nhiều khó khăn về nguồn thu. Ngoài ra chế độ thông tin báo cáo của cơ sở còn chậm, chất lượng báo cáo thấp ảnh hưởng đến sự lãnh đạo, chỉ đạo trong việc tổ chức thực hiện.
PV: Như vậy, khơi dậy sức dân trong xây dựng NTM có vai trò quan trọng đến sự thành công của thực hiện chương trình, vậy ở Gia Viễn đã và đang làm gì để thực hiện điều này?
Đ/c Nguyễn Anh Tuấn: Gia Viễn luôn xác định "sức dân" chính là nguồn lực quan trọng, tất yếu trong xây dựng NTM, đồng thời khẳng định vai trò chủ thể của nhân dân trong quá trình triển khai, thực hiện. Thực hiện phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", Nhà nước hỗ trợ, nhân dân đóng góp cùng quan điểm phát huy nội lực là chính, không trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ từ ngân sách cấp trên.
Huyện Gia Viễn đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng dân cư về mục đích, ý nghĩa và lợi ích của chương trình xây dựng NTM tạo sự đồng thuận, nhất trí cao của nhân dân trong việc góp công, góp sức thực hiện các tiêu chí NTM.
Cùng với đó, địa phương khai thác triệt để nguồn vốn tại chỗ; nhân rộng các mô hình kinh tế, phấn đấu nâng cao mức sống, giảm tỷ lệ hộ nghèo; chỉnh trang nhà ở; làm đường giao thông nông thôn; vệ sinh đường làng, ngõ xóm xanh - sạch - đẹp; tích cực thu gom, xử lý rác thải... vừa tạo khí thế phấn khởi cho nhân dân, vừa nuôi dưỡng sức dân, khơi dậy và phát huy tốt vai trò chủ thể của nhân dân - nhân tố quyết định thành công của chương trình. ủy ban MTTQ huyện và các đoàn thể của huyện đã vận động nhân dân giúp nhau phát triển kinh tế; huy động các nguồn lực để xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn; bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh trật tự…
Thông qua tuyên truyền, vận động, nhân dân đã tự nguyện hiến đất để làm đường, các công trình dân sinh, quyên góp tiền mặt cũng như góp sức lao động thực hiện các công trình xây dựng; tổng nguồn vốn nhân dân đóng góp (tiền mặt, công trình, hiến đất, ngày công lao động, đầu tư phát triển sản xuất,…) là 2.497 tỷ đồng (chiếm 50,47% tổng nguồn vốn đã huy động được).
Không chỉ phát huy nội lực trong xây dựng nông thôn mới, huyện Gia Viễn luôn xác định để sớm hoàn thành chương trình cần thực hiện mục tiêu nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân, lấy đó làm nền tảng để thực hiện các tiêu chí cơ bản khác. "Sức dân" đã tạo nên nội lực và sức bật cho địa phương kịp thời tháo gỡ khó khăn và các phong trào thi đua có sự lan tỏa mạnh mẽ…
PV: Để tiếp tục thực hiện thắng lợi Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM trên địa bàn huyện, thời gian tới cần triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ chủ yếu nào, thưa đồng chí?
Đ/c Nguyễn Anh Tuấn: Để tiếp tục thực hiện thắng lợi Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, thời gian tới huyện tích cực triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm, phấn đấu đến cuối năm 2019, huyện hoàn thành 9 tiêu chí huyện nông thôn mới.
Đối với 16 xã đã đạt chuẩn nông thôn mới: Chỉ đạo tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng các tiêu chí; tiếp tục triển khai đề án, phương án xây dựng xã, thôn, xóm (khu dân cư) NTM mới kiểu mẫu, đặc biệt xã Gia Vân phấn đấu đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu trong năm 2019, toàn huyện có từ 2 - 3 thôn, xóm đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu; thống kê nợ xây dựng cơ bản còn tồn đọng đến hết năm 2018, xây dựng kế hoạch trả nợ, đến hết năm 2019 các xã cơ bản không còn nợ đọng xây dựng cơ bản.
Đối với 4 xã (Gia Phương, Gia Thắng, Gia Minh, Liên Sơn) đăng ký đạt chuẩn NTM năm 2019: Rà soát, đánh giá lại các tiêu chí, tập trung xây dựng các công trình thiết yếu, tránh đầu tư dàn trải, lãng phí, gây nợ đọng xây dựng cơ bản; đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình xây dựng cơ sở hạ tầng đảm bảo chất lượng; hoàn thành hồ sơ 20 tiêu chí trình thẩm định (trước tháng 9/2019).
Đối với thị trấn Me: Tập trung phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nếp sống văn hóa đô thị; thực hiện tốt quy chế quản lý đô thị, hoàn thành việc đặt tên đường phố, số nhà... tạo diện mạo đô thị mới với quy mô và kết cấu hạ tầng đáp ứng là trung tâm kinh tế - văn hóa - chính trị của huyện. Tiếp tục đầu tư nâng cấp, chỉnh trang các khu dân cư, hệ thống giao thông, vỉa hè, điện chiếu sáng đảm bảo đạt tiêu chuẩn đô thị văn minh, "sáng- xanh - sạch - đẹp".
PV: Xin cảm ơn đồng chí!
Minh Đường (thực hiện)