Trong thời gian qua, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã và đang được các cấp, các ngành, các địa phương trong Tỉnh triển khai tích cực, theo lộ trình và bước đi cụ thể: Ban chỉ đạo cấp tỉnh, huyện và ban quản cấp xã đã được thành lập; Các xã đã tiến hành điều tra khảo sát thực trạng nông nghiệp, nông thôn của mình và đang xúc tiến lập quy hoạch chung cùng đề án xây dựng NTM; 7 huyện, thị đã chọn 25 xã làm trước (Giai đoạn 2011-2015)…Tổng hợp chung tình hình của các xã cho thấy: còn có quá nhiều khó khăn, thậm chí bất cập khi triển khai thực hiện xây dựng NTM. Trong số 120 xã của Tỉnh xây dựng NTM chỉ có 1 xã (Khánh Phú-Yên Khánh) đạt và cơ bản đạt 15 tiêu chí (TC) so với bộ TC của Chính phủ ban hành (19 TC); 1 xã - 14 TC (Ninh Vân _Hoa Lư); 6 xã- 13 TC; 12 xã-12TC; 10 xã-11 TC; 13 xã -10 TC; 25 xã- 9 TC; 17 xã- 8 TC; 11xã- 7 TC; 12 xã- 6 TC; 6 xã -5 TC; 5 xã- 4 TC;1xã- 3 TC. Điều đáng quan tâm là các nội dung quan trọng trong xây dựng NTM: Quy hoạch, phát triển kết cấu hạ tầng; Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa; Phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người nông dân…thì hầu hết các xã còn khó khăn, bất cập, thậm trí lúng túng và các tiêu chí ở nội dung đó đạt thấp so với bộ tiêu chí của Trung ương.
Tạo mối liên kết chặt chẽ giữa "4 nhà" (Nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông) sẽ đem lại hiệu quả cao cho sản xuất nông nghiệp, góp phần tích cực vào Chương trình xây dựng NTM của Tỉnh, nhất là việc thực hiện nội dung: chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người nông dân.
Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh có 61 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc có nhiều doanh nghiệp, ngành nghề kinh doanh, hoạt động kinh doanh liên quan trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp, vùng nông thôn và người nông dân: Công CPXK NSTP Đồng Giao; Công ty CP Phân Lân Ninh Bình; Công ty giống bò thịt, sữa Yên Phú; Công ty KTCTTL tỉnh: Công ty TNHH Điện lực Ninh Bình; Chi nhánh Ngân hàng NN&PTNT tỉnh... Trong những năm qua các doanh nghiệp này đã cùng các cơ quan chuyên môn tích cực đưa các giống cây, con mới có giá trị kinh tế cao vào đồng ruộng; Tích cực chuyển giao, ứng dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất nông nghiệp, cũng như triển khai tích cực các dịch vụ, phục vụ cho sản xuất nông nghiệp của các địa phương trong tỉnh.
Ông Đinh Cao Khuê, Giám đốc công ty CPTPXK Đồng Giao cho biết: Ngoài diện tích sản xuất nông nghiệp, công ty hiện có 4 dây chuyền chế biến rau quả, đồ hộp với tổng công suất tới gần 25.000 tấn sản phẩm/năm. Sản phẩm của công ty chủ yếu dùng cho xuất khẩu và một phần tiêu thụ trong nước. Nhu cầu về nguyên liệu cho chế biến là rất lớn và chủng loại cũng rất phong phú. Hiện công ty cũng đã có vùng nguyên liệu tại các huyện Yên Mô, Yên Khánh và một số tỉnh bạn, nhưng vần chưa đủ và vẫn cần tiếp tục có sự hợp tác với các nhà nông, nhất là việc sản xuất các loại cây trồng: ngô ngọt, ngô bao tử, dưa chuột, ớt Hàn Quốc trong thời gian tới. Một số cơ chế, chính sách cụ thể: Cây ngô ngọt, công ty cho vay hạt giống không tính lãi, thanh toán đối trừ sau thu hoạchvới giá mua tại bờ ruộng là 3.600 đồng/kg (Cả quản lý phí 200 đồng/kg). Cây ớt Hàn Quốc, công ty cấp miễn phí hạt giống, hỗ trợ chuyển đổi từ trồng cây khác sang trồng ớt 1.000.000 đồng/ha (Có biên bản nghiệm thu); Thu mua tại ruộng theo giá 4.700 đồng/kg ( Cả quản lý phí 200 đồng/kg).
Ông Phạm Mạnh Ninh, Giám đốc công ty CP Phân Lân Ninh Bình cũng cho biết: Là một doanh nghiệp sản xuất phân bón đóng trên địa bàn tỉnh, trong các năm qua công ty đã phối kết hợp với các đơn vị chuyên môn, các hội, đoàn thể đưa sản phẩm phân bón của mình đến các nhà nông, với các hình thức khác nhau: trả bằng tiền mặt, chuyển khoản, chậm trả…Chủng loại phân bón cũng rất đa dạng: Phân lân nung chảy, NPK cho lúa (NPK bón lót, NPK bón thúc), NPK cho cây màu, cho cây ăn quả…với giá cả phù hợp. Đến nay NPK Ninh Bình đã dược nông dân Ninh Bình tín nhiệm và đưa vào sử dụng ngày càng nhiều cho kết quả và hiệu quả cao. Thông qua các tổ chức hội, đoàn thể công ty luôn tạo điều kiện thuận lợi cho người nông dân, cung cấp đầy đủ và kịp thời, đúng chủng loại, có cơ chế chậm trả… để phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho mình…
Các doanh nghiệp khác: Công ty KTCTTL, đảm bảo đủ, kịp thời nước cho sản xuất nông nghiệp nói chung và sự sinh trưởng phát triển của cây trồng nói riêng. Ngành điện đảm bảo đủ điện cho sản xuất nông nghiệp; Nhất là khi chống úng, chống hạn cho cây trồng. Chi nhánh Ngân hàng NN&PTNT, đảm bảo đủ và kịp thời vốn cho nhu cầu của nhân dân, nhất là khi mở rộng sản xuất, triển khai mô hình cây con có giá trị kinh tế cao…
Tạo mối liên kết "4 nhà" cũng chính là thúc đẩy hoạt động nghiên cứu đầu tư vào nông nghiệp nông thôn, thiết kế, xây dựng kết cấu hạ tầng, tạo ra các giống mới, con nuôi đạt chất lượng cao, chế biến tiêu thụ sản phẩm cho nông dân… góp phần vào việc đẩy nhanh tiến độ Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Ninh Bình.
Đinh Chúc