Tăng cường quản lý, giám sát hoạt động giết mổ gia súc, gia cầm

Theo thống kê từ ngành chức năng, hiện trên địa bàn tỉnh có gần 1.500 cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm, nhưng mới chỉ có khoảng vài chục cơ sở đủ điều kiện vệ sinh thú y, được cấp giấy chứng nhận của cơ quan quản lý Nhà nước. Còn lại hầu hết là các lò mổ quy mô nhỏ, cơ sở, điểm giết mổ động vật tự phát trong các chợ truyền thống, trong khu dân cư và các cơ sở kinh doanh thịt tươi sống...

Còn khá nhiều hộ dân giết mổ gia súc, gia cầm bằng những cách đơn giản, mất vệ sinh, như để trên nền gạch, láng xi măng, dụng cụ chế biến không được đánh rửa sạch sẽ, để lưu cữu, hoen gỉ, nước và rác thải xả xuống cống, rãnh, gây ô nhiễm môi trường sống.

Chị Kiều Thị Hoa, thôn Đông Hạ, xã Ninh Phúc (thành phố Ninh Bình) có trên 10 năm làm nghề giết mổ lợn. Mỗi ngày, tùy vào các đơn hàng ký kết, gia đình chị mổ từ 4-6 con lợn, xuất bán cho các tiểu thương tại chợ và cung cấp cho một số nhà hàng, trường học trên địa bàn thành phố Ninh Bình. 

Chị Hoa cho biết, cơ sở giết mổ lợn của gia đình đã được cấp giấy chứng nhận đảm bảo các điều kiện vệ sinh thú y. Nền nhà, nơi giết mổ được đánh rửa thường xuyên, xả nước sạch, không để ruồi nhặng. Chất thải từ nội tạng được thu gom, bỏ gọn trong các túi đựng, bể chứa để xử lý theo quy định. Tuy nhiên, thực tế nơi giết mổ vẫn ở gần khu dân cư nên không tránh khỏi vẫn còn có mùi hôi trong quá trình bắt, nhốt và giết mổ tại nhà. Vấn đề vệ sinh môi trường chưa được kiểm soát hoàn toàn nên về lâu dài, gia đình mong muốn có nơi giết mổ tập trung, được xây dựng quy mô, sạch sẽ, thuận tiện cho các hộ làm nghề.

Thực tế hiện nay, hầu hết các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm đều tự phát, làm tại gia đình hoặc nơi kinh doanh, buôn bán và trong các khu dân cư, từ đó đối mặt với tình trạng ô nhiễm môi trường do nước thải, rác thải và cả ô nhiễm không khí do khói bụi, mùi thui, đốt các loại thịt dê, trâu, bò, chó... Cùng với đó là thực phẩm sau giết mổ không được bảo quản, để nơi khô thoáng, có tấm che đậy, dẫn đến nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

Anh Lê Văn Thắng, chủ cơ sở giết mổ dê thôn 6, xã Gia Trấn (huyện Gia Viễn) cho biết: Mỗi ngày gia đình thường thịt từ 3-5 con dê, xuất bán thịt thương phẩm cho các nhà hàng, quán ăn và người tiêu dùng. Việc giết mổ và thui dê được thực hiện tại gia đình cũng đang có những bất cập nhưng do quy mô nhỏ lẻ nên gia đình cố gắng khắc phục bằng cách nâng cao ý thức trong việc bảo quản thực phẩm sạch sẽ, có che đậy tránh ruồi, nhặng, khi không bán hết để trong tủ lạnh, thu gom rác thải để xử lý theo quy định.

"Trong quá trình giết mổ, tôi thu gom rác thải rắn cho vào túi để người thu gom rác của thôn vận chuyển đi xử lý. Nước thải được xả xuống cống chung của thôn, cũng không có mùi hôi thối gì. Hơn nữa, do nhà rộng nên nơi giết mổ được làm tập trung tại một góc sân nên cũng đảm bảo được vệ sinh môi trường,... Trong quá trình làm nghề, tôi luôn cố gắng để đảm bảo an toàn cao nhất cho sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng" - anh Thắng nói.

Ông Vũ Văn Thảo, Phó Chủ tịch UBND xã Gia Trấn (huyện Gia Viễn) cho biết: Toàn xã Gia Trấn hiện có gần 20 cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ, trong đó có gần chục hộ giết mổ và kinh doanh thịt dê bám mặt đường quốc lộ 1A. Trong số đó, một số gia đình giết mổ thịt dê thương phẩm có quy mô từ vài con đến gần chục con/ngày, trong dịp lễ, Tết, ngày nghỉ sẽ nhiều hơn. Thời gian qua, chính quyền địa phương, ngành chức năng cũng đã tăng cường các hoạt động kiểm tra, tuyên truyền, nhắc nhở người dân nâng cao ý thức trách nhiệm trong quá trình giết mổ gia súc, gia cầm tại khu dân cư.

Tuy nhiên, theo ông Thảo, việc quản lý các hộ giết mổ động vật trên địa bàn xã vẫn đang gặp khó khăn. Ban Chỉ đạo liên ngành về ATTP xã và các đơn vị liên quan không có thẩm quyền và chức năng cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh thú y, đảm bảo an toàn thực phẩm trong giết mổ, kinh doanh, chế biến thực phẩm. Cùng với đó cũng không có thẩm quyền xử phạt các vi phạm lớn về ATTP, vệ sinh môi trường. Do đó, nhiệm vụ của BCĐ xã thường là kiểm tra, tuyên truyền, nhắc nhở và yêu cầu các hộ ký cam kết thực hiện các quy định về Luật An toàn thực phẩm.

Hiện nay, do trên địa bàn tỉnh chưa xây dựng được các khu giết mổ tập trung nên hoạt động giết mổ động vật trong khu dân cư vẫn diễn ra và thường không đủ các điều kiện vệ sinh thú y. Thực tế đó đòi hỏi ngành chức năng cần tích cực và kiên quyết hơn nữa, chủ động kiểm tra, xử phạt nghiêm các cơ sở giết mổ không đủ điều kiện. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, yêu cầu các hộ hoạt động giết mổ ký cam kết thực hiện theo quy định, từ đó sẽ góp phần đảm bảo vệ sinh môi trường, đảm bảo an toàn thực phẩm...

Bài, ảnh: Huy Hoàng