Điển hình như việc một đơn vị doanh nghiệp du lịch có hành vi xây dựng công trình trái phép trên núi Cái Hạ, thuộc Quần thể danh thắng Tràng An ở xã Trường Yên, huyện Hoa Lư thời gian qua gây xôn xao dư luận. UBND tỉnh đã quyết định thành lập Đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh để tiến hành thanh tra những hoạt động xây dựng trái phép tại núi Cái Hạ và hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch của
doanh nghiệp.
Qua thanh tra cho thấy doanh nghiệp này không được Nhà nước giao, cho thuê, sử dụng mà đã thực hiện xây dựng công trình trái phép trên núi Cái Hạ làm cho diện tích đất, rừng đặc dụng, núi đá thuộc di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới bị xâm hại.
Đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra, lập biên bản vi phạm đối với việc xây dựng công trình trái phép trên núi Cái Hạ, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật trong việc quản lý hoạt động kinh doanh du lịch, hoạt động lữ hành và hướng dẫn viên tại doanh nghiệp này.
Cùng với đó, tăng cường phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND huyện Hoa Lư, UBND xã Ninh Hải, UBND thành phố Tam Điệp, UBND xã Yên Sơn tiến hành kiểm tra và xử lý vi phạm về trật tự xây dựng của Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại và Du lịch Doanh Sinh tại khu du lịch sinh thái Thung Nham; xử lý vi phạm xây dựng tại khu vực Thung Phú (thung Hang ốc) của DNTN Ngôi Sao tại địa bàn xã Yên Sơn, thành phố Tam Điệp.
Sở Du lịch đã thường xuyên chỉ đạo các phòng, đơn vị trực thuộc hướng dẫn, tăng cường kiểm tra, đôn đốc, theo dõi nắm bắt công tác chuẩn bị các điều kiện về cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị, phương tiện nhân lực, công tác ANTT, VSMT, VSATTP văn minh du lịch, hoạt động kinh doanh dịch vụ tại các khu, điểm du lịch để phục vụ khách du lịch tốt nhất trong dịp tết Nguyên Đán và mùa lễ hội năm 2018.
Cùng với đó, Sở Du lịch đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra thực hiện nhiều đợt kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân trong hoạt động kinh doanh nhà ở có phòng cho khách du lịch thuê (homestay) trên địa bàn tỉnh.
Tính đến hết ngày 25/7, đã thực hiện các cuộc thanh tra, kiểm tra đối với 43 tổ chức, cá nhân, trong đó thẩm định điều kiện hành nghề hướng dẫn viên, cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, cơ sở lưu trú homestay. Qua kiểm tra đã tiến hành lập biên bản vi phạm và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 17 cá nhân với tổng số tiền là 38 triệu đồng.
Đặc biệt, ngành du lịch phối hợp với các ngành chức năng, địa phương đẩy mạnh công tác quản lý môi trường, cảnh quan, bảo tồn và phát huy giá trị di sản Văn hóa, Thiên nhiên Thế giới Tràng An.
Xác định rõ ý nghĩa và tầm quan trọng của di sản kép đầu tiên của Đông Nam Á, Ban quản lý thuộc Sở Du lịch luôn chủ động phối hợp với chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành có liên quan theo dõi, nắm bắt tình hình việc đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường; tổ chức tuần tra, giám sát việc chấp hành các quy định của pháp luật về trật tự xây dựng, kinh doanh du lịch trong khu di sản; kịp thời phát hiện, lập biên bản các trường hợp sai phạm; kiến nghị với cơ quan chức năng xử lý vi phạm theo thẩm quyền quy định.
Cụ thể, trong gần 7 tháng qua, đã lập biên bản đối với 9 trường hợp xây dựng nhà ở và xây dựng cơ sở lưu trú không có giấy phép xây dựng; 14 trường hợp xây dựng trên đất không được phép xây dựng; 2 trường hợp xây dựng không đúng giấy phép xây dựng được cấp; 3 trường hợp xây dựng quá chiều cao quy định.
Ngành du lịch tích cực phối hợp với UBND các huyện, xã trong khu Di sản tiến hành rà soát, kiểm tra, xử lý về trật tự xây dựng và kinh doanh lưu trú du lịch của các tổ chức, cá nhân trong phạm vi Quần thể danh thắng Tràng An, tiến hành khảo sát thực địa, xác minh vị trí của các thửa đất cho 37 hộ gia đình trước khi cấp phép xây dựng nhà ở và 23 hộ gia đình trước khi đăng ký kinh doanh lưu trú hộ cá thể trên địa bàn Di sản, thỏa thuận để UBND huyện Hoa Lư cấp phép xây dựng theo thẩm quyền cho 21 trường hợp.
Cũng trong thời gian này, Sở Du lịch cũng đã gửi văn bản đề nghị UBND các huyện, thành phố và Công an tỉnh dừng cấp phép và thu hồi một số ngành nghề trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đủ điều kiện an ninh, trật tự, an toàn về phòng cháy, chữa cháy đã cấp cho các hộ kinh doanh Homestay trong vùng lõi Di sản. Đến nay, các đơn vị đã triển khai thực hiện nghiêm túc.
Trao đổi với đại diện lãnh đạo Sở Du lịch, chúng tôi được biết: Sở Du lịch sẽ tham mưu UBND tỉnh ban hành Quy chế quản lý homestay trên địa bàn tỉnh và Quy chế quản lý, bảo vệ Di sản Văn hóa và Thiên nhiên Thế giới Quần thể danh thắng Tràng An để phân rõ trách nhiệm của các sở, ngành và UBND các huyện, thành phố trong quản lý hoạt động xây dựng và kinh doanh homestay.
Bên cạnh đó, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn các cơ sở kinh doanh lưu trú tuân thủ các quy định của pháp luật. Thực hiện việc cắm mốc giới phân định vùng lõi và vùng đệm và lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết xây dựng của Quần thể danh thắng Tràng An theo Quyết định số 230/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Tiếp tục mở các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý, ngoại ngữ cho lao động làm việc tại các cơ sở kinh doanh homestay.
Cùng với đó, Sở tăng cường công tác kiểm tra ngăn chặn, xử lý kịp thời những vi phạm của cơ sở kinh doanh homestay trên địa bàn tỉnh.
Sở Du lịch cũng đề nghị UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh Quyết định số 230/QĐ-TTg theo hướng cho phép các hộ gia đình đang sinh sống trong vùng lõi của Di sản được cấp phép kinh doanh lưu trú du lịch tại nhà để tạo việc làm cho người dân, đồng thời góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của Di sản thế giới Tràng An.
Bài, ảnh: Nguyễn Minh