Tìm kiếm: xưa

Mỗi chuyến đi dài hơn mười ngày, rong ruổi cùng chiếc xe đạp đã cũ màu thời gian, vượt dốc đèo đến những xã vùng sâu, vùng xa trong huyện. Đó là hành trình của ông Nguyễn Ngọc Quán, thôn Sui, xã Văn Phương, huyện Nho Quan (Ninh Bình) đến từng gia đình đồng đội cũ, những cựu chiến sĩ Điện Biên để thăm hỏi tình hình sức khỏe và ôn lại những câu chuyện ở chiến trường xưa mỗi khi cả nước hân hoan kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ. Động lực để có những chuyến "hành quân" khi tuổi đã về già ấy là ngọn lửa ý chí của những ngày Điện Biên Phủ vẫn còn nguyên vẹn và thôi thúc bước chân của ông.

Ngày 17/4 (tức ngày 18-3 âm lịch), Lễ hội truyền thống Thánh Quý Minh Đại Vương đã được tổ chức tại đền Trần (đền Nội Lâm - một trong tứ trấn của Kinh đô Hoa Lư xưa) thuộc Khu du lịch tâm linh Tràng An- Bái Đính.

Tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, TP Huế đang diễn ra Triển lãm Mỹ thuật "Hội tụ các vùng kinh đô Việt Nam xưa và nay".

"Tiện đây ăn một miếng trầu/ Hỏi rằng quê quán ở đâu chăng là?/ Xưa kia ai biết ai đâu/Chỉ vì điếu thuốc, miếng trầu nên quen…" Chẳng biết tự bao giờ, quả cau, miếng trầu đã kết duyên trở thành biểu tượng cho tình yêu thủy chung, son sắt, hay là tượng trưng cho những mối tình thâm giao, tri kỷ.

Là một điển hình làm kinh tế giỏi của thôn Khánh Ninh, xã Yên Sơn (thị xã Tam Điệp), cựu chiến binh (CCB) Nguyễn Văn Cận đang sở hữu một cơ ngơi mà nhiều người mơ ước cùng với mô hình kinh tế tổng hợp, mỗi năm cho lợi nhuận hàng trăm triệu đồng. Không có hoa hồng trên con đường làm giàu của người chiến sỹ năm xưa, chỉ có những giọt mồ hôi cùng bước chân kiên cường, để giờ đây, hoa đã nở.

Nhân dịp kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, thực hiện chỉ đạo của Ban Biên tập nhóm phóng viên Báo Ninh Bình tổ chức chuyến hành trình lên miền Tây Bắc, đến với các địa danh đã đi vào lịch sử của cuộc kháng chiến thực dân Pháp như Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu; đến với Điện Biên Phủ - cái tên gắn với chiến công vang dội làm chấn động địa cầu... để thấy rõ hơn tầm vóc, ý nghĩa chiến thắng của cha anh năm xưa và chứng kiến sự đổi thay của miền Tây Bắc hôm nay.

Một ngày đầu xuân, chúng tôi tới thăm gia đình cụ Phạm Văn Chấp (thị trấn Nho Quan). Dường như không khí lạnh bên ngoài đã bị xua tan trong ngôi nhà cấp 4 còn thơm nồng mùi vữa. Ở tuổi xưa nay hiếm, khi nhắc đến ngôi nhà vừa được xây mới, ánh mắt cụ Chấp hiện rõ niềm vui khôn tả.

Tục xin chữ, cho chữ - Người Việt Nam từ thời xa xưa đã có tục xin chữ và cho chữ vào những ngày Tết đến, Xuân sang. Cùng với việc khai bút đầu năm, tục xin chữ và cho chữ trở thành nét đẹp văn hóa người Việt, thể hiện sự trọng chữ nghĩa, tri thức và cũng là mong muốn xin được con chữ may mắn, cầu một năm Phúc - Lộc - Thọ - Khang…

Ẩn khuất sau phố phường đông vui nhộn nhịp, sau những ngôi nhà cao tầng, ta bắt gặp một khoảng không trầm lắng, ở đó có những giếng làng. Trong hành trình từ làng lên phố, nhiều thứ đã thay đổi, những nếp nhà lá, nhà ngói đã thay bằng nhà xây cao tầng, nghề nông cũng không còn, tên làng nay đổi thành tên phố…, duy chỉ có giếng làng là vẫn còn nguyên tên gọi mà sự hiện hữu của nó luôn gợi trong mỗi người nhớ về một thời đã xa

Không biết đất tạo ra duyên hay duyên tự tìm đến đất mà xưa nay Bạc Liêu luôn là miền đất "dập dìu tài tử". Sống lạc quan, yêu đời như tài tử, sáng tác một cách tài tử, ca đờn cũng tài tử rồi cái tính cũng hào phóng đến rất ư là… tài tử! Thế rồi, tinh hoa văn hóa cũng tỏa ra từ cái chất tài tử ấy…

Trở từ chiến trường ác liệt, những người lính kiên cường năm xưa tiếp tục làm chủ "mặt trận" thời bình, phát huy truyền thống "Bộ đội Cụ Hồ" đóng góp vào sự phát triển của quê hương, đất nước. Nhân kỷ niệm 24 năm ngày thành lập Hội CCB Việt Nam (6/12/1989- 6/12/2013), phóng viên Báo Ninh Bình đã có cuộc trao đổi với đồng chí Đỗ Hồng Thái, Chủ tịch Hội CCB Kim Sơn. Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn:

Nằm ở khu vực trung tâm kinh thành Hoa Lư xưa, xã Trường Yên có lịch sử cách đây hàng nghìn năm, vì vậy, những ngôi làng cổ ở đây tích tụ trong mình biết bao những trầm tích về văn hóa, lịch sử và kiến trúc. Với những lý do khác nhau, những giá trị ấy đến nay đã bị mai một ít nhiều.

Gần đây, nhiều trang báo mạng đưa tin: Nhà Ai Cập học Salima Ikram tại Đại học quốc tế Hoa Kỳ (thủ đô Cairo) mới đây đã công bố công trình nghiên cứu dài hơi của mình về chuyện ăn uống của các vị vua chúa thời xưa ở đất nước này. Dựa vào các văn tự cổ, hình vẽ, truyền thuyết…, vị tiến sĩ này đi đến một kết luận: Từ hơn 2000 năm trước công nguyên, rau diếp đã được các bậc tiền bối sử dụng như là một vị thuốc tăng cường sinh lý. Cùng với xà lách, chúng thậm chí còn được phong là hiện thân của vị thần tình dục và sinh sản, theo tín ngưỡng vào thời điểm ấy.

Do tính chất địa lý và quá trình hình thành khu hành chính Tam Điệp, đã thành nơi giao lưu văn hóa giữa các miền, nơi hộ tụ dân cư của hàng trăm huyện thị, 40 tỉnh thành trong cả nước.

Ninh Bình là một vùng quê có truyền thống hiếu học. Ngay từ thời xưa các bậc cha mẹ, ông bà dù trong gia đình còn nhiều khó khăn về kinh tế nhưng đã cố gắng cho con đến trường xin thầy "kiếm dăm ba chữ" để con em mình được đi học. Chính nhờ truyền thống ấy màngay từ khi có tổ chức Hội Khuyến học các cấp (năm 2000), phong trào thi đua xây dựng gia đình, dòng họ hiếu học, cộng đồng khuyến học được phát động và phát triển năm sau cao hơn năm trước.

Ninh Bình xưa đã nổi tiếng với nhiều nghề truyền thống như đan cói ở Kim Sơn, chế tác đá mỹ nghệ ở Ninh Vân, nghề thêu Ninh Hải (Hoa Lư), nghề khâu nón ở Gia Thịnh (Gia Viễn)... Trong quá trình bảo tồn và phát triển làng nghề, làm sao để các làng không chỉ giữ được nghề mà còn phát triển hơn nữa? Đó vẫn là những câu hỏi đặt ra cho các cấp, ngành chức năng và chính những người lao động.

Sinh ra và lớn lên ở làng Hiếu Thiện, xã Khánh Thiện (huyện Yên Khánh), vốn là chiến khu kháng chiến xưa, cũng như lớp trẻ quê hương thời đó, năm 1970 Đặng Ngọc Toàn đã viết đơn tình nguyện gia nhập quân đội, vượt Trường Sơn vào Nam đánh Mỹ. Sau ngày thống nhất đất nước, do sức khỏe giảm sút, hoàn cảnh gia đình lại khó khăn, tháng 5-1976, anh Đặng Ngọc Toàn được cấp trên cho ra quân, xếp hạng thương binh 4/4.

Người Việt Nam từ thời xa xưa đã có tục xin chữ và cho chữ vào những ngày Tết đến, Xuân sang. Cùng với việc khai bút đầu năm, tục xin chữ và cho chữ trở thành nét đẹp văn hóa người Việt thể hiện sự trọng chữ nghĩa, tri thức và cũng là mong muốn xin được con chữ may mắn, cầu một năm Phúc - Lộc - Thọ - Khang…

Tết Nguyên đán bây giờ không còn nhiều thủ tục, nghi lễ như xưa. Một phần do những thay đổi của xã hội hiện đại, một phần do ảnh hưởng bởi những cái mới, giản tiện hơn… Tưởng chừng sẽ dần mất đi những hình ảnh gắn liền với ngày Tết cổ truyền của dân tộc: muối dưa hành, gói bánh chưng, bó giò… Vài năm gần đây, nhiều gia đình đã tổ chức ăn Tết theo xu hướng truyền thống khá đầm ấm và ý nghĩa…

Cũng lâu lắm rồi, có dễ đến chục năm có lẻ, mình không còn cái cảm giác được đi chợ nhà quê để được cảm thấm "tiếng của nắng mưa đồng làng". Mình mượn mấy chữ này của nhà thơ Bình Nguyên, bởi mỗi khi mình đứng trước một không gian nào xưa cũ, một cảm giác xưa cũ, mình lại thấy mấy chữ ấy vọng về thăm thẳm trong tim…

Đến thăm dòng họ Trần Phúc, xóm 6, xã Tân Thành (Kim Sơn), bác Trần Văn Đán, Trưởng dòng học Trần Phúc cho biết: Họ Trần Phúc từ xa xưa đã coi trọng việc học.

Đền thờ Công chúa Phất Kim thuộc Khu di tích lịch sử Cố đô Hoa Lư. Đền nằm trong kinh thành Hoa Lư xưa, cách đền thờ Vua Lê Đại Hành 150 m về phía Bắc. Vị trí xây đền chính là nền cung Vọng Nguyệt - nơi ở của Công chúa Phất Kim ngày xưa.

Trong dòng cảm xúc trào dâng những ngày tháng Tám, chúng tôi có dịp thăm lại chiến khu Quỳnh Lưu (Nho Quan), gặp lại những con người đã sống, chiến đấu vì hai chữ "Độc lập, tự do", để cảm nhận sự vươn mình mạnh mẽ của một vùng quê giàu truyền thống cách mạng.

Là những người lính trở về từ chiến trường, những CCB xã Khánh Hội (Yên Khánh) luôn đoàn kết, tích cực học tập, lao động, vươn lên xóa đói giảm nghèo, làm giàu chính đáng, viết tiếp những trang sử vẻ vang của người lính Cụ Hồ năm xưa.

Về xã Phú Long (Nho Quan), chúng tôi tìm đến thăm gia đình cụ Nguyễn Văn Khắc (Thôn 1), một lão thành cách mạng. Bên ấm trà thơm nồng, cụ kể lại những câu chuyện kháng chiến năm xưa.