Tìm kiếm: ký ức

Trong ký ức của nhiều người về bóng đá Ninh Bình, bên cạnh những cái tên như Phúc Am, Khánh Ninh còn có một đội bóng khác cũng nổi danh không kém đó là Quảng Lạc (Nho Quan). Vậy điều gì đã khiến một đội bóng nhỏ bé tại một xã miền núi lại tạo nên ấn tượng khó quên trong lòng bao lớp người như vậy ? Để trả lời câu hỏi này, với tấm lòng của người yêu bóng đá và trân trọng quá khứ, tôi đã tìm gặp và ghi lại lời tâm sự của những cầu thủ, những nhân chứng sống của đội bóng Quảng Lạc thuở nào.

Cách đây 70 năm, trong không khí vô cùng phấn khởi, với tinh thần dân tộc dâng cao chưa từng có sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, toàn thể nhân dân Việt Nam từ miền xuôi đến miền ngược, từ miền Bắc đến miền Nam, từ nông thôn đến thành thị, không phân biệt già, trẻ, gái trai đã nô nức đi bỏ phiếu, lựa chọn người đại diện cho mình vào Quốc hội - cơ quan quyền lực cao nhất của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên ngày 6-1-1946 đã trở thành một dấu mốc không thể nào quên trong ký ức những người từng tham gia bầu cử.

Trong ký ức về cuộc đời làm báo của mình, hình ảnh về một vùng quê nghèo, luôn bị thiên tai rình rập khiến cho đời sống ngư­ời dân vô cùng gian truân, vất vả luôn ám ảnh tôi. Có lẽ vì thế, lâu lâu tôi lại muốn về thăm xem nơi ấy giờ đã đổi thay thế nào.

Cuộc sống hiện đại, người dân đã được sử dụng các nguồn nước sinh hoạt như nước máy, nước sạch. Song, hình ảnh về những chiếc giếng đất không chỉ đong đầy trong ký ức mà vẫn còn hiện hữu ở nhiều nơi, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và trở thành nét đẹp, nét duyên ở mỗi miền quê. Góp phần lưu giữ mảnh "hồn quê" ấy chính là sự âm thầm, bền bỉ của những người thợ đào giếng, mặc cho công việc này cực nhọc, hiểm nguy…

Xã Khánh Phú (Yên Khánh) từ lâu vốn là vùng đất của văn vật. Nhiều trò chơi dân gian và các môn thể thao cổ truyền được người dân yêu thích và lưu giữ. Một trong số đó là môn vật cổ điển. Theo các bậc cao niên hàng năm, cứ vào ngày mồng 4 tháng Giêng (âm lịch) thì người dân làng Yên Vệ lại ra đình xem tế lễ và khi kết thúc phần lễ bao giờ cũng là phần hội khá lý thú mà nhiều người chờ đợi: Khai diễn hội vật làng Yên Vệ. Hội vật làng Yên Vệ có lịch sử lâu đời hàng trăm năm, đã in sâu vào tâm thức của người dân trong làng.

Bảy năm bị địch bắt tù đày ở nhà tù Côn Đảo với ông Trương Công Trứ, xóm 5, xã Gia Vượng (huyện Gia Viễn) là những ký ức không thể nào quên. Những trận đòn roi, tra tấn dã man của quân thù khiến xương máu của ông và biết bao đồng chí, đồng đội nhuộm thắm hòn đảo này. Và nay, khi đất nước đã hòa bình thì con trai ông - thiếu úy Trương Quý Ngọc lại lên đường nhận nhiệm vụ tại Trường Sa.

Đã từ lâu thả diều trở thành một trò chơi truyền thống được nhiều người yêu thích, gắn liền với những ký ức tuổi thơ của biết bao nhiêu thế hệ trẻ em vùng nông thôn. Tuy nhiên, ngày nay cùng với sự phát triển của xã hội, những nhà máy, xí nghiệp, dịch vụ đua nhau mọc lên đã làm giảm đi đáng kể không gian thoáng đãng không chỉ ở các thành phố lớn mà còn ở cả những vùng nông thôn. Trò chơi thả diều cũng vì thế mà dần mai một, nhường chỗ cho những trò chơi hiện đại như Game online, Facebook…

Hiện, Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh đang nuôi dưỡng 38 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Mỗi cháu ở đây đều gắn với một câu chuyện buồn trong ký ức tuổi thơ. Song, những nỗi buồn ấy đang dần được xoa dịu bằng tình yêu thương, bằng sự cảm thông, chia sẻ… để các cháu thêm tin yêu vào cuộc sống.

"9 năm làm một Điện Biên, nên vành hoa đỏ, nên thiên sử vàng" - 61 năm đã trôi qua, những người lính Điện Biên năm xưa đã vào cái tuổi xưa nay hiếm. Về cuộc sống đời thường, dẫu còn những khó khăn, sức khỏe cũng suy giảm dần, song ký ức hào hùng về một chiến thắng lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu vẫn không thể phai mờ trong tâm trí họ. Và họ vẫn luôn phát huy truyền thống tốt đẹp "người lính Cụ Hồ", là tấm gương sáng cho thế hệ trẻ noi theo.

Với tôi, tháng Tư luôn đem đến những xúc cảm thật mạnh mẽ, vui, phấn chấn, tự hào và một chút gì đó lắng đọng.

Trong không khí phấn khởi, tự hào của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân hướng tới kỷ niệm 40 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 - 30-4-2015), chúng tôi có dịp gặp gỡ và trò chuyện một số cựu chiến binh (CCB), những người đã không tiếc tuổi xuân và xương máu góp phần cùng dân tộc làm nên chiến thắng huyền thoại, cách đây 40 năm, đưa đất nước bước sang kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập tự do, cả nước cùng đi lên xây dựng CNXH. Dù thời gian có làm mờ đi dấu vết chiến tranh thì những trận đánh, những kỷ niệm vào sinh - ra tử cùng đồng đội vẫn mãi mãi không phai nhòa trong ký ức mỗi người lính…

40 năm đất nước thống nhất, biết bao câu chuyện, kỷ niệm thời chiến song hành cùng người lính, trở thành ký ức không thể phai mờ và cũng không bao giờ nói hết được. Cuộc gặp mặt nhân kỷ niệm 40 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước của Hội CCB tỉnh vừa diễn ra trong những ngày cuối tháng 4 lịch sử là dịp để các thế hệ CCB cùng nhau ôn lại truyền thống đấu tranh kiên cường, bất khuất của Đảng ta, nhân dân ta và các lực lượng vũ trang nhân dân; để cảm nhận đầy đủ ý nghĩa và cái giá của thắng lợi; từ đó củng cố niềm tin, khơi dậy niềm vinh dự, tự hào để nuôi dưỡng và phát huy tinh thần 30/4, động viên các thế hệ CCB tiếp tục phát huy bản chất, truyền thống Bộ đội cụ Hồ, tiếp tục đóng góp công sức, trí tuệ xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Quê tôi là một làng nhỏ ven sông thuộc huyện Yên Mô. Cũng như bao vùng quê khác, những ngày sau Tết ất Mùi 1975 nhịp sống lại trở lại bình thường đối với một làng chỉ chuyên sản xuất nông nghiệp, trẻ nhỏ đến trường, người lớn ra đồng chăm bón lúa và trồng lạc, trồng khoai theo kế hoạch sản xuất của Hợp tác xã. Trong cái bình lặng ấy mấy ai biết rằng, quê tôi cũng sắp được đón nhận những tin làm rung động cả đất trời.

Chiến tranh đã lùi xa 40 năm, đối với mỗi người con đất Việt thì ký ức về chiến thắng 30-4-1975 vẫn còn vẹn nguyên, mãi mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử nước nhà. Thật không dễ để phác họa lại một hành trình đầy gian khó và những hy sinh to lớn, song vô cùng vẻ vang, chói lọi của anh Bộ đội Cụ Hồ-những chiến sỹ anh hùng của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng. Chính những câu chuyện, những hồi ức của các CCB trong những trận chiến là minh chứng sống động, chân thực nhất về những ngày đã qua, để thế hệ hôm nay và mai sau mãi mãi ghi nhớ, tri ân.

Trong không khí rạo rực đón xuân ất Mùi, chúng tôi có dịp gặp gỡ và trò chuyện với ông Lại Hùng Phi (ảnh), một trong số ít người may mắn từng được gặp Bác Hồ khi Người về thăm thị trấn Phát Diệm (Kim Sơn). Đã gần 70 năm trôi qua, nhưng ký ức về vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc vẫn còn vẹn nguyên trong tâm khảm của ông. Lần gặp gỡ hiếm hoi và duy nhất ấy đã trở thành kỷ niệm thiêng liêng để mỗi khi nhắc đến đều khiến ông bồi hồi, xúc động.

Những ngày cuối tháng 11, trong mỗi người đều đong đầy ký ức về một thuở đã xa- thuở cắp sách tới trường. Và trong khoảng thời gian này, với nỗi nhớ khắc khoải ấy chúng tôi đã gặp họ-những thầy, cô giáo đã có hàng chục năm gắn bó với học trò yêu dấu để được lắng nghe những sẻ chia về chuyện nghề, chuyện đời…

Cách đây 60 năm, sáng sớm ngày 10/10/1954, từ năm cửa ô, bộ đội Việt Nam đã "Trùng trùng quân đi như sóng/ Lớp lớp đoàn quân tiến về" để giải phóng và tiếp quản Thủ đô Hà Nội. 60 năm đã qua đi, nhưng ký ức hào hùng của những ngày tháng 10 năm 1954 vẫn còn vang vọng mãi.

Chiến tranh đã đi qua gần nửa thế kỷ nhưng ký ức của một thời đạn bom khói lửa vẫn còn mãi trong tâm trí những người đã một thời vào sinh ra tử. Trở về sau chiến tranh, ông Lê Xuân Điền, cựu chiến binh sống tại xã Sơn Hà (Nho Quan) mang trong mình thương tật 75% với đôi mắt bị mù khiến cuộc sống gặp rất nhiều khó khăn, nhưng thật may mắn ông vẫn luôn có người bạn đời bên cạnh động viên chia sẻ khiến ông có niềm tin vào cuộc sống và vượt qua bệnh tật.

Trở lại Quỳnh Lưu (Nho Quan) vào dịp kỷ niệm Quốc khánh 2-9. Vùng đất chiến khu xưa trong những ngày này rợp cờ đỏ sao vàng. Trò chuyện với các vị lão thành cách mạng ở làng Quỳnh vô tình tôi đã làm sống lại trong các cụ ký ức của cao trào kháng Nhật 69 năm về trước.

Không khó để chúng tôi tìm đến nhà ông Bùi Quang Hiển ở thôn Trung Trữ, xã Ninh Giang (Hoa Lư) bởi đây là lão thành cách mạng duy nhất hiện còn sống trên địa bàn xã. Những câu chuyện mà ông Hiển kể về cách mạng tháng Tám, về ngày khởi nghĩa giành chính quyền năm 1945 của người dân địa phương đôi lúc bị ngắt quãng bởi sự xúc động, bởi niềm tự hào lại trào dâng trong những ngày thu lịch sử…

Đại tá Nguyễn Đức An ở phố Phúc Thịnh, phường Phúc Thành (thành phố Ninh Bình) năm nay đã 86 tuổi nhưng ký ức hào hùng của một thời tuổi trẻ xông pha lửa đạn trên chiến trường Điện Biên vẫn còn vẹn nguyên.

Nhân kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, chiều 6/5, tại Nhà văn hóa trung tâm huyện, Huyện đoàn Nho Quan phối hợp với Hội CCB huyện, Phòng giáo dục và đào tạo huyện tổ chức chương trình giao lưu "Ký ức Điện Biên" với các CCB từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ và các em học sinh, các ĐVTN trên địa bàn huyện.

Những năm 1970, ông Bùi Tất Thông, quê ở xã Trường Yên (huyện Hoa Lư) đang là y sĩ của Cục Quân y được cử vào chiến trường B2 làm nhiệm vụ cứu chữa thương, bệnh binh ở các đơn vị chiến đấu, góp phần làm nên đại thắng mùa xuân 1975. Trong ký ức của người cựu chiến binh này, những thời khắc lịch sử đó vẫn còn vẹn nguyên.

Tháng 4, thành phố Điện Biên cháy lên sắc đỏ nồng nàn, kiêu hãnh của hoa phượng vĩ. Từ khắp mọi miền Tổ quốc, những người con đất Việt lại tìm về với Điện Biên, như tìm về một miền ký ức - nơi dòng sông Nậm Rốm chảy giữa lòng thung, chảy qua năm tháng chiến tranh, chảy vào thiên sử vàng để chiêm, mùa tưới mát cánh đồng Mường Thanh.

"Tiện đây ăn một miếng trầu/ Hỏi rằng quê quán ở đâu chăng là?/ Xưa kia ai biết ai đâu/Chỉ vì điếu thuốc, miếng trầu nên quen…" Chẳng biết tự bao giờ, quả cau, miếng trầu đã kết duyên trở thành biểu tượng cho tình yêu thủy chung, son sắt, hay là tượng trưng cho những mối tình thâm giao, tri kỷ.