Phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa

Đồng chí Phạm Trọng Nguyên, Trưởng phòng Nông nghiệp &PTNT huyện nhớ lại: Khi tái lập huyện, nông nghiệp, nông thôn huyện Yên Mô gặp rất nhiều khó khăn, hệ thống thủy lợi lạc hậu, xuống cấp nghiêm trọng, sản xuất vụ mùa bấp bênh, chăn nuôi-thủy sản kém phát triển. Trước tình trạng đó, các cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở đã đề ra nhiều chủ trương, giải pháp nhằm đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng tăng năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm. Đáng chú ý là Chỉ thị 09 của Ban Thường vụ Huyện ủy về lãnh đạo công tác dồn điền, đổi thửa gắn với chỉnh trang đồng ruộng và Nghị quyết số 06 (năm 2016) về phát triển sản xuất nông nghiệp toàn diện theo hướng sản xuất hàng hóa giai đoạn 2016-2020; cùng với những cơ chế, chính sách hỗ trợ về xây dựng cơ sở hạ tầng nông nghiệp, nông thôn, chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả kết hợp nuôi thủy sản hoặc ao nổi… là đòn bẩy thúc đẩy sản xuất nông nghiệp của huyện phát triển.

Trên cơ sở định hướng của huyện, được sự quan tâm, giúp đỡ của Trung ương, của tỉnh, Đảng bộ và nhân dân Yên Mô đã huy động tối đa mọi nguồn lực, phát huy lợi thế so sánh, phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa, đảm bảo an toàn thực phẩm. Hệ thống thủy lợi được nâng cấp, cải tạo đảm bảo chủ động tưới tiêu và phòng, chống thiên tai, nhất là hạ tầng kỹ thuật các vùng sản xuất hàng hóa tập trung được quan tâm đầu tư. Năm 2014, huyện đã hoàn thành công tác dồn điền, đổi thửa gắn với chỉnh trang đồng ruộng, mỗi hộ chỉ còn 1,9 thửa, trong đó 35,4% số hộ chỉ còn 1 thửa ruộng. Nhân dân đã tự nguyện hiến, góp 183,8 ha đất nông nghiệp và đóng góp 37.687 triệu đồng để chỉnh trang, nâng cấp cải tạo 1.042 tuyến giao thông, 1.333 tuyến kênh nội đồng, tạo điều kiện thuận lợi đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp và hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung.

Cùng với đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền trong huyện đã quan tâm, khuyến khích và tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tham gia tích tụ ruộng đất để đầu tư phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa, quy mô lớn. Các hộ có vốn, kinh nghiệm, trình độ tổ chức quản lý đã thuê thêm đất ngân sách xã, thuê hoặc chuyển nhượng đất 313 của các hộ khác để sản xuất nông nghiệp hàng hóa. Đến nay, Yên Mô đã có 738 hộ tích tụ được gần 1.000 ha đất nông nghiệp để sản xuất lúa-cá, trồng cây ăn quả kết hợp nuôi thủy sản, xây dựng ao nổi, làm trang trại, gia trại. Giá trị sản xuất, kinh doanh của các mô hình tích tụ ruộng đất mang lại cao, bình quân từ 300-350 triệu đồng/ha. Điển hình như hộ ông Tống Viết Lư ở xã Mai Sơn đã chuyển nhượng, thuê 7 ha để sản xuất rau, quả VietGap; hộ ông Vũ Đức Thiện ở xã Yên Thành đã xây dựng "ao nổi" thâm canh thủy sản hàng hóa với kinh phí đầu tư 12 tỷ đồng; hộ ông Nguyễn Văn Nhanh ở xã Yên Đồng xây dựng trang trại nuôi 2.000 con thỏ Newzealand và nuôi dê, nuôi cá trắm đen cho doanh thu hàng tỷ đồng/năm…

Để phát triển nông nghiệp hàng hóa bền vững, Yên Mô cũng đã tăng cường tuyên truyền, vận động và hỗ trợ xây dựng các mô hình sản xuất hàng hóa tập trung, ứng dụng công nghệ cao, theo hướng sạch, an toàn. Huyện đã đầu tư 9 tỷ đồng xây dựng hạ tầng kỹ thuật vùng sản xuất rau cần, rau rút hàng hóa với quy mô 70 ha ở xã Yên Hòa, được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận, truy xuất mã số, mã vạch xuất xứ hàng hóa; xây dựng hệ thống tưới tự động vùng sản xuất rau an toàn Phúc Lại, Yên Từ với diện tích 47 ha với kinh phí 6 tỷ đồng; xây dựng vùng sản xuất rau, quả VietGap ở xã Mai Sơn, Khánh Dương chuyên sản xuất rau sạch, hành, hẹ Hàn Quốc, ngải cứu, ớt xuất khẩu có quy mô 40 ha bằng hệ thống tưới phun sương... Hàng năm huyện có trên 500 ha cây trồng được liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp, có trên 70% diện tích được gieo cấy bằng các giống lúa chất lượng cao, lúa đặc sản, đảm bảo vững chắc an ninh lương thực và giành một lượng lớn nông sản làm hàng hóa. Giá trị thu nhập bình quân 1 ha canh tác năm 2019 ước đạt 127,5 triệu đồng/năm, tăng gần 6 lần so với năm 1994.

Chăn nuôi, thủy sản chuyển dịch mạnh từ phương thức tận dụng sang hướng công nghiệp, trang trại, gia trại, đảm bảo an toàn sinh học. Toàn huyện hiện nay có 27 trang trại chăn nuôi, tổng hợp có thu nhập trên 1 tỷ đồng/năm, phần lớn các trang trại đều xây dựng khép kín, có hệ thống làm mát, xử lý chất thải và có 301 gia trại có doanh thu hàng năm trên 500 triệu đồng. Công tác chuyển đổi ruộng trũng cấy lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản kết hợp cấy lúa, trồng cây ăn quả kết hợp nuôi thủy sản và "ao nổi" được các xã tích cực triển khai. Đến nay, toàn huyện đã chuyển đổi được 724 ha ruộng trũng sang thực hiện các mô hình canh tác mới, cho giá trị thu nhập cao hơn cấy lúa từ 3-5 lần, điển hình như xã Yên Đồng đã chuyển đổi 203 ha đất trồng lúa kém hiệu quả sang sản xuất cá-lúa, trồng cây ăn quả kết hợp nuôi thủy sản, ao nổi cho giá trị thu nhập cao hơn trồng lúa 3-4 lần; các xã Yên Từ, Yên Thành, Yên Thái…đã chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng chuối tây Thái Lan kết hợp nuôi cá với quy mô 90 ha, cho thu hoạch từ 350-400 triệu đồng/ha/năm; mô hình nuôi cá chạch sụn ở Yên Hòa có quy mô 9 ha cho giá trị thu hoạch 1 tỷ đồng/ha/năm.

Nông nghiệp phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa đã giúp các địa phương có thêm điều kiện để hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Diện mạo quê hương khởi sắc từng ngày, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được cải thiện và nâng cao, tạo tiền đề vững chắc để huyện Yên Mô phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2021.

Thùy Phương