Ngày 22/12/1944, theo Chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân được thành lập. Ngay sau khi thành lập, ngày 24/12/1944, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân với 34 chiến sỹ, vũ khí thô sơ đã ra quân trận đầu thắng lợi tiêu diệt đồn Khai Phắt thuộc Tổng Kim Mã, Châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Tiếp sau đó ngày 26/12/1944 diệt đồn Nà Ngần. Đây là 2 trận đánh đầu tiên thể hiện sự gan dạ, mưu trí, dũng cảm, mở đầu truyền thống quyết chiến, quyết thắng của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam anh hùng. Trải qua những năm tháng khó khăn, gian khổ ác liệt, QĐND Việt Nam dưới sự lãnh đạo, dìu dắt của Đảng, Bác Hồ, sự đùm bọc, nuôi dưỡng của nhân dân đã cùng toàn dân đánh thắng thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, thống nhất non sông về một mối, chung tay góp sức xây dựng Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Cùng với sự lớn mạnh của QĐND Việt Nam, lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh Ninh Bình đã trưởng thành lớn mạnh. Từ 2 Trung đội du kích thoát ly ở chiến khu Quỳnh Lưu, tỉnh đã xây dựng thành một Chi đội giải phóng quân, đồng thời xây dựng, phát triển mạnh mẽ lực lượng bán vũ trang trên các địa bàn của tỉnh. Ngày 1/4/1947, Tỉnh đội dân quân Ninh Bình (nay là Bộ CHQS tỉnh) được thành lập, tiếp sau đó là các huyện, thị đội (nay là Ban CHQS huyện, thành phố) được thành lập đánh dấu sự chỉ huy thống nhất LLVT trong toàn tỉnh. Trải qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, tới nay LLVT tỉnh đã phát triển không ngừng với lực lượng hùng hậu gồm bộ đội thường trực, dân quân tự vệ và lực lượng dự bị động viên. Trong suốt chiều dài lịch sử của quá trình ra đời, xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, LLVT tỉnh đã phát huy cao độ phẩm chất anh hùng cách mạng, ý chí quyết chiến, quyết thắng, cùng Đảng bộ và nhân dân toàn tỉnh lập nên những chiến công vang dội, góp phần tô thắm thêm trang sử vàng chói lọi của dân tộc Việt Nam anh hùng. Trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh nào, LLVT tỉnh luôn khẳng định rõ bản chất cách mạng, giữ vững và phát huy phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ", xây đắp nên truyền thống "Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, kiên cường, quyết thắng".
Phát huy truyền thống anh hùng của QĐND Việt Nam, trong những năm qua Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ". Hàng năm, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị xây dựng kế hoạch, cụ thể hóa nội dung, biện pháp thực hiện Cuộc vận động sát với đặc điểm, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, gắn với thực hiện Chỉ thị 03, Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII) về công tác xây dựng Đảng, góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, phấn đấu xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, xuất sắc, đồng thời tạo được khí thế thi đua sôi nổi, động lực, ý chí quyết tâm cao cho cán bộ, đảng viên, quần chúng trong quá trình thực hiện, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng là lực lượng chiến đấu, lực lượng chính trị trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Đặc biệt, cán bộ, chiến sĩ luôn nêu cao ý thức phục vụ nhân dân, giữ gìn, phát huy hình ảnh "Bộ đội Cụ Hồ", giữ mối liên hệ chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng.
Bên cạnh đó, các cơ quan, đơn vị đã triển khai nhiều mô hình, phong trào thể hiện tình đoàn kết, tương thân, tương ái như: "Nhà đồng đội", "Nhà nghĩa tình đồng đội", quỹ "Ngôi nhà 100 đồng" của đoàn thanh niên, qua đó tăng cường mối đoàn kết gắn bó đồng chí, đồng đội, phát huy phẩm chất cao đẹp "Bộ đội Cụ Hồ". Đặc biệt, LLVT tỉnh luôn đi đầu trong việc giúp nhân dân phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, cháy nổ, cháy rừng, được coi là nhiệm vụ chiến đấu của LLVT tỉnh trong thời bình. Qua hoạt động công tác dân vận, công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn đã củng cố mối đoàn kết quân - dân, góp phần tạo sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân trong triển khai thực hiện các chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương; làm cho hình ảnh, phẩm chất tốt đẹp của Bộ đội Cụ Hồ tiếp tục tỏa sáng trong lòng nhân dân.
Cuộc vận động đã góp phần nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của LLVT tỉnh. Các đơn vị tổ chức tốt các cuộc diễn tập khu vực phòng thủ huyện, diễn tập chiến thuật của đơn vị chủ lực, diễn tập chiến đấu phòng thủ ở các xã, phường, thị trấn; diễn tập ứng phó cháy rừng, phòng chống lũ lụt và tìm kiếm cứu nạn... Kết quả huấn luyện hàng năm đều đạt 95% quân số, tỷ lệ khá, giỏi trên 75%; luyện tập chỉ huy - cơ quan, diễn tập phòng thủ cho các huyện, thành phố đều đạt kết quả khá; các cơ sở dân quân tự vệ được tổ chức huấn luyện chặt chẽ, đúng kế hoạch... Ngoài ra, Cuộc vận động còn gắn kết chặt chẽ với phong trào thi đua "Ngành Hậu cần quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy" tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong toàn lực lượng.
Các cơ quan, đơn vị duy trì tốt nề nếp, chế độ công tác kỹ thuật, nâng cao chất lượng bảo quản, quản lý và sử dụng vũ khí trang bị kỹ thuật, không để mất mát, hư hỏng, xuống cấp do thiếu trách nhiệm. Nhiều tập thể, cá nhân đã có những sáng kiến mới, hiệu quả được áp dụng vào thực tiễn huấn luyện như: "Thiết bị hỗ trợ kiểm tra đường ngắm khi tập bắn súng ngắn K54"; "áo phao "Thằng Gù" ứng dụng trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn; "Máy ẩn hiện mục tiêu" kết hợp bộ điều khiển thiết bị bắn súng; "Bộ điều khiển mục tiêu ẩn hiện ban ngày và ban đêm" gắn với mô hình, sa bàn để phục vụ trong huấn luyện bắn súng, các sáng kiến đã khắc phục được khó khăn, hạn chế tại đơn vị và mang tính trực quan sinh động, sát thực tế đã thực sự nâng cao chất lượng huấn luyện tại đơn vị.
Kế thừa kết quả và bài học kinh nghiệm sau hơn 3 năm thực hiện Cuộc vận động, hiện nay, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về sự cần thiết phải tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động; coi đó là một trọng tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp và là hoạt động thường xuyên của bộ đội. Theo đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp tổ chức quán triệt, thực hiện nghiêm túc các văn bản, chỉ thị, hướng dẫn của trên cho cán bộ, đảng viên, quần chúng; gắn thực hiện Cuộc vận động với Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết những vấn đề về tư tưởng, kỷ luật liên quan đến đạo đức, lối sống của cán bộ, chiến sĩ. Tiếp tục tuyên truyền, giáo dục và phổ biến giá trị đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh và nội dung xứng danh "Bộ đội Cụ Hồ" trong thời kỳ mới, sát với yêu cầu nhiệm vụ, đặc điểm của từng cơ quan, đơn vị và chức trách, nhiệm vụ của từng cá nhân; đưa nội dung Cuộc vận động vào chương trình, kế hoạch giáo dục chính trị hằng năm.
Trong quá trình thực hiện, các cấp phải chú ý kết hợp đồng bộ các giải pháp về chính trị, tư tưởng và tổ chức; coi trọng phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng, hội đồng quân nhân; đột phá vào thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm, khắc phục khâu yếu, mặt yếu. Cấp ủy, chỉ huy các cấp bám sát mọi hoạt động của bộ đội, làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, biểu dương, khen thưởng, nhân rộng điển hình tiên tiến, gương "người tốt, việc tốt", những tập thể, cá nhân có cách làm hay, sáng tạo, khích lệ, động viên cán bộ, chiến sĩ phát huy tài năng, trí tuệ, vượt qua khó khăn, thách thức, hoàn thành tốt nhiệm vụ. Lấy kết quả thực hiện Cuộc vận động và việc học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một tiêu chuẩn để đánh giá, bình xét, phân loại đảng viên, tổ chức đảng hằng năm và quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm cán bộ.
Đẩy mạnh thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, gắn kết chặt chẽ giữa công tác giáo dục với biện pháp hành chính quân sự, giải quyết hài hòa các mối quan hệ, giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất, trên dưới một lòng, tạo sự đồng thuận cao trong các cơ quan, đơn vị. Tập trung xây dựng môi trường văn hóa quân sự tốt đẹp, lành mạnh, chăm lo đảm bảo tốt đời sống vật chất, tinh thần cho bộ đội, tạo điều kiện thuận lợi để họ rèn luyện, phấn đấu và trưởng thành.
Thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ" của LLVT tỉnh đã, đang và sẽ tiếp tục phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, trở thành nếp sinh hoạt hằng ngày của mỗi cán bộ, chiến sĩ. Đó cũng là tiền đề vững chắc để LLVT tỉnh thực hiện tốt nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Kỷ niệm 73 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2017), 28 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, LLVT tỉnh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động, các phong trào hành động cách mạng, thực hiện thắng lợi mục tiêu và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, phấn đấu xây dựng tỉnh Ninh Bình vững mạnh toàn diện, giàu về kinh tế, ổn định về chính trị, vững mạnh về quốc phòng - an ninh, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Đại tá Nguyễn Ngọc Thạch
TVTU, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh