Nho Quan, quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản

Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và thương mại Tuấn Hưng, thôn Đầm Bái, xã Gia Tường (huyện Nho Quan) là đơn vị có hàng chục năm khai thác đá tại mỏ đá Đầm Ngang. Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Công ty thực hiện nghiêm quy định về khai thác, sử dụng tài nguyên theo quy định của Nhà nước. Theo đó, trong quá trình khai thác đá, doanh nghiệp đảm bảo an toàn lao động, có các biện pháp xử lý để đảm bảo môi trường, phòng chống cháy nổ... Đặc biệt, doanh nghiệp cũng chấp hành nghiêm nghĩa vụ nộp thuế đối với Nhà nước, đảm bảo các chế độ cho người lao động theo Luật Lao động.

"Chúng tôi nhận thức, khai thác đá là loại hình sản xuất, kinh doanh đòi hỏi nhiều quy định khắt khe của Nhà nước về an toàn lao động, sử dụng vật liệu nổ, an toàn giao thông và các chính sách an sinh trên địa bàn. Do đó, trong quá trình sản xuất, doanh nghiệp đảm bảo chặt chẽ các quy trình, quy định của pháp luật. 

Công ty hiện có trên 20 công nhân, được tập huấn đầy đủ về an toàn lao động, được trang cấp và thực hiện nghiêm các phương tiện, thiết bị, đồ bảo hộ lao động trong quá trình khai thác, xử lý vận hành máy móc.

 Hàng năm, Công ty được các đoàn kiểm tra của tỉnh, của huyện Nho Quan kiểm tra, đánh giá về an toàn lao động, vệ sinh môi trường, nếu còn có những tồn tại, hạn chế, công ty nhanh chóng khắc phục để đảm bảo sản xuất an toàn cao nhất..." - ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Giám đốc Công ty Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và thương mại Tuấn Hưng khẳng định.

Cùng với nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, Công ty TNHH Đầu tư xây dựng và thương mại Tuấn Hưng cũng có nhiều hoạt động đóng góp tại địa phương nhằm phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn. Như ủng hộ, hỗ trợ các loại đá mà doanh nghiệp khai thác được cho xã Gia Tường đầu tư xây dựng nông thôn mới; tạo việc làm với mức lương ổn định từ 6-11 triệu đồng cho trên 20 lao động địa phương; đầu tư duy trì tuyến đường từ xã vào mỏ đá, thuận lợi cho nhân dân địa phương đi lại, sản xuất.

Đặc biệt, để đảm bảo an toàn cho người dân có diện tích sản xuất nông nghiệp gần mỏ đá, Công ty đã thuê lại hàng ha diện tích đất, với mức giá cao để thuận lợi trong quá trình khai thác, vận chuyển sản phẩm, tạo sự đồng thuận giữa doanh nghiệp và người dân...

Đồng chí Trần Việt Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Nho Quan cho biết: Nho Quan là huyện miền núi có địa hình chia làm 3 vùng cụ thể: Vùng đá vôi, vùng bán sơn địa và vùng chiêm trũng, mang lại cho huyện nguồn tài nguyên khoáng sản khá phong phú. Trong đó, đá vôi tập trung chủ yếu ở các xã Kỳ Phú, Phú Long, Thạch Bình, Xích Thổ, Đức Long...; dolomit phân bố chủ yếu ở các xã Thạch Bình, Phú Sơn, Kỳ Phú; đất sét phân bố rải rác ở các xã Xích Thổ, Gia Sơn, Gia Thủy, Gia Lâm, Gia Tường, Sơn Hà, Lạc Vân, Phú Sơn; than bùn phân bố chủ yếu ở các xã Thạch Bình, Phú Sơn, Sơn Hà; nước khoáng tại các xã Cúc Phương và Kỳ Phú có hàm lượng Magiebicarbonnat cao...

Những năm qua, đã có nhiều mỏ khoáng sản trên địa bàn huyện Nho Quan được Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh cấp phép đưa vào khai thác ở các quy mô khác nhau, để cung cấp nguyên, nhiên, vật liệu phục vụ cho sự phát triển kinh tế-xã hội của huyện, của tỉnh. Tính riêng trong giai đoạn 2011-2020, trên địa bàn huyện có 29 mỏ đang hoạt động. Công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản tại địa phương được các cấp ủy Đảng và chính quyền quan tâm, coi trọng. Bằng việc tổ chức nhiều hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về khoáng sản, đẩy mạnh tuyên truyền đến mọi tầng lớp nhân dân. 

Cùng với đó, hàng năm, các cơ quan liên quan cũng tổ chức thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về khoáng sản theo thẩm quyền, bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản chưa khai thác và các tài nguyên thiên nhiên khác theo quy định của pháp luật. Đồng thời, phối hợp đảm bảo tốt về an ninh, trật tự an toàn xã hội tại khu vực có khoáng sản, góp phần hạn chế và chấm dứt các hiện tượng khai thác khoáng sản trái phép. 

Đến nay, trên địa bàn huyện Nho Quan không còn các cơ sở sản xuất gạch ngói thủ công; cơ sở khai thác, chế biến khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, than bùn, khoáng sản nhỏ lẻ tại địa phương.

5 năm qua, HĐND, UBND huyện Nho Quan, các phòng, ban liên quan đã tổ chức hàng chục đoàn kiểm tra, giám sát việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, khai thác khoáng sản khu mỏ và quá trình vận chuyển của các mỏ, tại hàng chục doanh nghiệp khai thác khoáng sản như các nhà máy gạch, gốm sứ, sản xuất vật liệu xây dựng... trên địa bàn huyện. 

Qua kiểm tra, giám sát cho thấy còn bộc lộ một số hạn chế, tồn tại trong công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản, như: Một số doanh nghiệp chưa chấp hành, thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật Khoáng sản, Luật Bảo vệ môi trường, việc sử dụng chất nổ công nghiệp. 

Còn doanh nghiệp trong quá trình hoạt động đã tác động tiêu cực đến môi trường, dân cư, gây bức xúc trong dư luận. Có doanh nghiệp đã thực hiện khai thác mỏ đất từ nhiều năm nay nhưng chưa đầy đủ thủ tục về cấp phép khai thác mỏ. Ngoài ra, còn một số đơn vị chưa thực hiện đầy đủ chương trình quan trắc, giám sát môi trường định kỳ, chưa có các biện pháp bảo vệ môi trường, xử lý nguồn chất thải nguy hại...

Để tiếp tục quản lý, khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, thời gian tới, huyện Nho Quan tiếp tục tổ chức, triển khai thực hiện Luật Khoáng sản, Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của UBND tỉnh Ninh Bình. 

Đồng thời, UBND huyện cũng tiếp tục ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị khai thác khoáng sản tổ chức thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật, của UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường. Cùng với đó, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, nắm bắt thông tin, kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản trái phép, tự ý hạ thấp độ cao san gạt mặt bằng. Phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành của tỉnh trong công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản...

Huy Hoàng - Thanh Tú