Xã Kỳ Phú là một trong những xã chịu ảnh hưởng lớn nhất trong đợt hạn hán vừa qua của huyện Nho Quan. Vụ đông xuân, toàn xã có trên 10 ha lúa, 210 ha ngô, 62 ha lạc và nhiều diện tích cây trồng khác bị giảm năng suất nghiêm trọng do nắng hạn.
Tổng sản lượng lương thực có hạt 6 tháng đầu năm của xã chỉ đạt 259 tấn, giảm trên 600 tấn so với cùng kỳ năm 2014. Bước vào sản xuất vụ mùa, Kỳ Phú có kế hoạch gieo cấy 200 ha lúa và trên 400 ha cây màu ngắn ngày như ngô, lạc, rau đậu… nhưng do xảy ra hạn hán nên cũng chưa thể tiến hành canh tác, cho dù theo lịch vụ hè thu đã quá hơn 10 ngày.
Tuy nhiên, những ngày qua, nơi đây đã được đón nhận nhiều cơn mưa lớn, cung cấp đủ nước cho sản xuất nông nghiệp. Trên những cánh đồng của bản Tân Phú, bản Xanh, bản Sau…, bà con đã tiến hành lấy nước, làm đất cấy lúa và gieo trồng các cây màu. Chị Phạm Thị Tình, bản Tân Phú vui mừng chia sẻ: Cả mấy tháng nay gần như không có một hạt mưa. Đồng ruộng khô trắng không thể nào sản xuất được.
May đợt này có mấy cơn mưa nên ai cũng tranh thủ ra đồng làm đất, trồng ngô, trồng lạc. Có mưa, không chỉ giúp bà con gieo trồng được vụ mới mà những cây công nghiệp dài ngày khác như mía, sắn… cũng được "hồi sinh". Anh Bùi Văn Vinh, bản Xanh cho biết: Nếu như mọi năm thì mía đã cao quá đầu người, năm nay do nắng hạn nên cây không lớn nổi, chỉ cao ngang thắt lưng, lá thì cháy xém. May giờ có mưa cứu lại được một chút, gia đình tôi đang tập trung bón thêm phân để kích cho cây lớn nhanh bù lại thời gian thiếu nước.
Theo ông Nguyễn Đình Lâm, Chủ tịch UBND xã Kỳ Phú, chỉ trong vài ngày mưa vừa qua, hàng chục ha bị hạn đã được bà con tiến hành gieo trồng, chủ yếu là cây màu. Riêng diện tích lúa cấy, do mưa xuống muộn nên xã đã chỉ đạo bà con sử dụng hình thức gieo mạ nền và dùng giống lúa Khang dân. Giống lúa này được xem là có sức chịu đựng tốt, thời gian sinh trưởng ngắn hơn các giống khác nên có thể đảm bảo được thời vụ.
Tuy nhiên, cả xã cũng chỉ cấy được khoảng 50 ha/200 ha diện tích kế hoạch. Hơn 100 ha còn lại do chưa gieo được mạ nên phải chuyển đổi sang trồng cây màu, riêng diện tích thấp trũng, không chủ động được việc tiêu thoát nước bắt buộc phải để đợi đến tháng 10 trồng cây vụ đông sớm.
Không chỉ riêng xã Kỳ Phú, mà nhiều xã khác như Cúc Phương, Văn Phương, Quảng Lạc…, nông dân cũng hết sức vui mừng khi có mưa. Chị Quách Thị Hoa, thôn 5, Văn Phú cho biết: Nhiều diện tích lúa của bà con tưởng chừng sẽ chết nếu trời cứ nắng to 5 - 7 ngày nữa. Rất may cơn mưa với lượng nước lớn đã đem lại nguồn nước quý giá cho ruộng đồng.
Những ngày vừa qua, gia đình tôi đang tranh thủ cấy nốt diện tích mạ còn lại, đồng thời tiến hành bón phân cho những diện tích đã cấy trước đó. Tuy nhiên, nhiều nông dân ở đây cũng cho biết do mưa xuống muộn, nhiều diện tích mạ đã không giữ được, mà thời điểm này đã hết thời vụ không thể gieo lại nên bà con đành phải làm đất, vượt luống cao để trồng các cây màu như ngô, lạc.
Lãnh đạo Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Nho Quan cho biết: Trong đợt nắng hạn vừa qua, toàn huyện có khoảng 1.500 ha lúa bị hạn. Ngay sau khi có mưa, huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn khẩn trương hướng dẫn bà con nông dân đẩy nhanh tiến độ sản xuất, gieo cấy để kịp thời vụ. Mấy ngày nay, các xã bị hạn nặng như Gia Tường, Thạch Bình, Đồng Phong, Văn Phương, Văn Phú, Quỳnh Lưu, Sơn Lai… đã tiến hành lấy nước và gieo trồng hàng trăm ha lúa cũng như hoa màu.
Đến thời điểm này, toàn huyện đã gieo cấy được 4.000 ha lúa trong tổng số 5.568 ha kế hoạch. Và dự kiến tới ngày 25-7 sẽ có khoảng 330 ha lúa tiếp tục được gieo cấy. Riêng những diện tích được gieo cấy sớm, lúa đang thời kỳ đẻ nhánh, bà con nông dân đang tập trung bón thúc đợt 1, kết hợp tỉa dặm, làm cỏ sục bùn để lúa sinh trưởng, phát triển n
Bài, ảnh: Hà Phương