Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV: Đại biểu Quốc hội tỉnh thảo luận tại Tổ về một số dự thảo Nghị quyết

Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình thảo luận tại Tổ số 10 cùng Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị. Tham gia thảo luận ở Tổ, về phía Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình có các đồng chí: Nguyễn Thị Thanh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; Lê Thị Nga, Uỷ viên Trung ương Đảng, Ủy viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội; các đồng chí lãnh đạo Đoàn ĐBQH và các vị đại biểu Quốc hội tỉnh.

Trong phiên thảo luận tại Tổ, các đại biểu đã cho ý kiến về: Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 - 2030; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh; Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 136/2024/QH15 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng; Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035; Chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy.

Cho ý kiến vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh, đại biểu Nguyễn Hải Dũng, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình đã tập trung góp ý về việc thành lập và hoạt động của Khu Thương mại tự do tại thành phố Hồ Chí Minh (Điều 7A).

Đại biểu Nguyễn Hải Dũng cho rằng việc thiết lập những khung pháp lý chặt chẽ nhất để tổ chức hoạt động của Khu thương mại tự do là cần thiết để phát huy được giá trị của đất đai cũng như các hoạt động đầu tư, kinh doanh, sản xuất trong khu, tạo động lực mới cho phát triển thành phố.

Theo đại biểu, Khu Thương mại tự do cần phải xây dựng và hoàn thiện trên ba trụ cột pháp lý:

Thứ nhất: cơ chế một cửa có nhiệm vụ quản lý nhà nước trực tiếp Khu Thương mại tự do, quản lý và tổ chức thực hiện chức năng cung ứng dịch vụ hành chính công và dịch vụ hỗ trợ khác trong Khu Thương mại tự do, tương tự như mô hình một đầu mối hành chính. Quy định này sẽ đơn giản hóa bộ máy, rút ngắn quy trình xử lý, khắc phục tình trạng phân tán thẩm quyền giữa các sở, ngành.

Thứ hai: Các thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư, quy hoạch đất đai, chẳng hạn: Cần trao thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân thành phố quyết định thành lập, mở rộng điều chỉnh ranh giới Khu Thương mại tự do, coi đây là quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung thành phố vì điều này đã được quy định trong dự thảo Nghị quyết. Đồng thời, Hội đồng nhân dân thành phố quy định trình tự, thủ tục thành lập, mở rộng điều chỉnh ranh giới Khu Thương mại tự do hay cho phép giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá, đấu thầu đối với dự án đầu tư trong khu, dự án nhà ở thương mại nhằm đẩy nhanh thu hút đầu tư và phát triển hạ tầng.

Thứ ba: các chính sách về thuế và ưu đãi đầu tư vượt trội: Ưu đãi Thuế thu nhập Doanh nghiệp: Thuế suất 10% trong 20 năm, miễn 4 năm và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo. Giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người lao động chất lượng cao, đáp ứng ưu đãi vượt trội hơn các khu kinh tế hiện nay. Đồng thời doanh nghiệp trong khu được phép niêm yết, tính giá và thanh toán bằng ngoại tệ- điểm mới so với quy định quản lý ngoại hối thông thường. Hàng hóa trao đổi giữa các khu chức năng và điều kiện khu phi thuế quan được miễn các biện pháp quản lý ngoại thương, tương đương thông lệ quốc tế về khu thương mại tự do. Ký và thực thi các hợp đồng đầu tư chiến lược ổn định cũng đóng vai trò then chốt, trong đó cam kết không hồi tố các chính sách ưu đãi về thuế, đất đai. Các ưu đãi này được bảo đảm không thay đổi trong 20 đến 30 năm. Những thay đổi hợp luật chỉ áp dụng cho doanh nghiệp mới, không ảnh hưởng đến nhà đầu tư chiến lược đã ký hợp đồng.

Cũng trong phiên thảo luận Tổ, các đại biểu đã sôi nổi thảo luận về Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026 - 2035.

Thống nhất với sự cần thiết hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia thành một Chương trình chung, đại biểu Phạm Hùng Thắng, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh cho rằng việc hợp nhất này sẽ khắc phục những hạn chế trong giai đoạn vừa qua như phân tán nguồn lực, nhiều đầu mối quản lý, chồng chéo văn bản và thiếu tính liên thông trong tổ chức thực hiện. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ đánh giá rõ hơn tác động của việc hợp nhất 3 Chương trình đối với chính sách hiện hành, đặc biệt là những chính sách đặc thù về dân tộc, miền núi; tránh tình trạng một số nhiệm vụ quan trọng bị thu hẹp hoặc không còn phù hợp trong mô hình chương trình hợp nhất

Thống nhất với cơ chế tổ chức thực hiện theo hướng Trung ương quản lý tổng thể; ban hành cơ chế, chính sách; hướng dẫn, giám sát, kiểm tra và đôn đốc thực hiện. Việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương đi đôi với bảo đảm nguồn lực là phù hợp với tinh thần: “Địa phương quyết - địa phương làm-địa phương chịu trách nhiệm”. “Đây là định hướng đúng. Tuy nhiên, đề nghị làm rõ hơn một số nội dung: Xác định cụ thể trách nhiệm và thẩm quyền của cơ quan chủ Chương trình, tránh khoảng trống trong điều phối và giám sát. Quy định cơ quan chủ trì từng hợp phần, từng nhiệm vụ và cơ quan phối hợp tương ứng để bảo đảm rõ ràng, minh bạch, không bị chồng chéo trong thực hiện. Làm rõ cơ chế phân cấp cho địa phương theo hướng: Địa phương chủ động lựa chọn dự án, mô hình phù hợp thực tiễn; Phát huy vai trò chủ thể của người dân và doanh nghiệp. Tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong tổ chức thực hiện và giám sát Chương trình” - đại biểu Phạm Hùng Thắng đề nghị.

Về nguồn vốn thực hiện Chương trình, đại biểu đề nghị Chính phủ làm rõ hơn cơ sở xác định tổng nhu cầu vốn, khả năng huy động các nguồn lực ngoài ngân sách và cơ chế phân bổ vốn giữa các hợp phần. Cần có cơ chế chính sách thuận tiện cho các địa phương trong giải ngân vốn.

Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị: Tập trung ưu tiên nguồn lực cho các vùng lõi nghèo, vùng đặc biệt khó khăn thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Bổ sung giải pháp thu hút doanh nghiệp đầu tư vào khu vực nông thôn, miền núi. Nghiên cứu phân bổ nguồn lực cho từng hợp phần để tránh dàn trải. Tăng cường chính sách tín dụng ưu đãi, giảm các chính sách hỗ trợ cho không. Có cơ chế huy động nguồn lực xã hội, cộng đồng và doanh nghiệp để tạo thêm nguồn lực cho Chương trình

Đại biểu cũng đồng tình với đề xuất của Chính phủ: kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn năm 2025 đến hết ngày 31/12/2026 để hỗ trợ các địa phương tiếp tục hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ giai đoạn 2021 - 2025. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát các cơ chế liên quan đến quản lý, sử dụng tài sản hình thành trong dự án hỗ trợ phát triển sản xuất; cơ chế ủy thác vốn của ngân sách địa phương qua hệ thống ngân hàng chính sách xã hội… và các cơ chế khác để thực hiện đầy đủ, hiệu quả.