Huyện Kim Sơn có 2 tôn giáo là đạo Công giáo và đạo Phật, trong đó công giáo chiếm 47,7% dân số toàn huyện. Quán triệt, thực hiện lời dạy của Bác và chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, trong suốt hơn 70 năm qua Đảng bộ và nhân dân huyện Kim Sơn đã kế thừa và phát huy truyền thống đoàn kết, những kinh nghiệm trong củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết lương- giáo. Những năm qua, Đảng bộ huyện đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ đảng, đoàn thể về kiến thức quản lý nhà nước về tôn giáo. Đồng thời, quan tâm tập huấn về chủ trương, chính sách, các quy định của Nhà nước về tôn giáo, kiến thức pháp luật, kiến thức an ninh quốc phòng…cho chức sắc, chức việc các tôn giáo. Những lớp tập huấn nghiệp vụ, kiến thức đã góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về tôn giáo cho chức sắc, chức việc các tôn giáo. Vì vậy, trên địa bàn huyện nhiều năm không để xảy ra những vụ việc vi phạm về chính sách tôn giáo. Tại các hội nghị lớn như sơ kết, tổng kết, hội nghị thông báo kết quả Đại hội Đảng bộ huyện, những cuộc phát động lớn như chiến dịch truyền thông dân số, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường…Huyện đều quan tâm mời các chức sắc tôn giáo đến tham dự để qua đó giúp các chức sắc nắm được những quyết định, chủ trương của các cấp ủy đảng, chính quyền về phát triển kinh tế- xã hội và những kết quả đạt được. Trên cơ sở đó tuyên truyền, vận động đồng bào giáo dân thực hiện, tạo sự đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân. Huyện cũng quan tâm thành lập Ban đoàn kết Công giáo, Ban đại diện Phật giáo để qua đó phát huy vai trò tích cực trong việc tuyên truyền, vận động chức sắc, chức việc và tín đồ tôn giáo thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, sống "Tốt đời, đẹp đạo". Để đoàn kết lương- giáo, tăng cường vai trò, trách nhiệm của các tôn giáo đối với xã hội, huyện chỉ đạo mời các chức sắc, chức việc các tôn giáo tham gia một số tổ chức xã hội với vai trò là thành viên chính thức như: đại biểu HĐND, ủy viên ủy ban MTTQ, Hội Khuyến học, Hội Chữ thập đỏ, Ban chỉ đạo An toàn giao thông… Hàng năm, nhân các ngày lễ tết, các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các tổ chức tôn giáo đều thăm hỏi, tặng quà giao lưu thể thao… Trong xây dựng mối đoàn kết lương- giáo, cấp ủy, chính quyền huyện Kim Sơn còn đặc biệt quan tâm đến việc nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho giáo dân thông qua việc tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế, văn hóa- xã hội ở những xã có đông đồng bào có đạo. Hệ thống các công trình phục vụ dân sinh được tập trung xây dựng. Đến nay, toàn huyện có 826/1.007 phòng học kiên cố, đạt tỷ lệ 82%, 64/83 trường học đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ 77,1%, 7/27 xã, thị trấn đạt tiêu chí quốc gia về y tế giai đoạn 2011- 2020, đường giao thông được cứng hóa đảm bảo việc đi lại thuận tiện cho nhân dân…Các phong trào "Phụng đạo yêu nước", "Xây dựng gia đình công giáo gương mẫu, xứ họ đạo tiên tiến", "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" được triển khai đồng bộ, toàn diện.
Đến cuối năm 2016, toàn huyện có 31/33 xứ, 146/156 giáo họ tiên tiến, trên 80% hộ gia đình công giáo được công nhận gia đình văn hóa, trên 95% hộ được nghe đài, xem truyền hình. Nhiều nhà văn hóa thôn, xóm, phố đã tổ chức các câu lạc bộ tập dưỡng sinh, thức vũ kinh, luyện tập các môn thể thao, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ thường xuyên, thu hút đông đảo người dân tham gia. Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, đến nay hầu hết các hủ tục lạc hậu đều bị xóa bỏ, không còn hiện tượng thách cưới, ăn uống trong đám tang. Gia đình các tôn giáo sống trong cùng thôn, xóm rất tình nghĩa, đoàn kết, sẵn sàng giúp đỡ nhau khi công to, việc lớn, những lúc khó khăn, cơ nhỡ, hoạn nạn. Kim Sơn cũng là đơn vị dẫn đầu cả nước trong phong trào hiến tặng giác mạc với 199 người đã hiến giác mạc sau khi qua đời, gần 10.000 người đăng ký hiến tặng giác mạc, trong đó phần lớn là người theo đạo công giáo.
Những năm qua, huyện cũng quan tâm xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, phát triển đảng viên là người có đạo, đặc biệt là ở vùng có đông đồng bào có đạo. Huyện ủy, Ban thường vụ Huyện ủy đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về công tác tôn giáo, về phát triển kinh tế- xã hội, xây dựng hệ thống chính trị vùng có đông đồng bào theo đạo công giáo. Từ huyện tới các xã, thị trấn thành lập Ban chỉ đạo công tác tôn giáo. Hiện toàn huyện có 20/27 xã, thị trấn có cán bộ bán chuyên trách làm công tác tôn giáo. Bộ máy làm công tác tôn giáo từ huyện đến cơ sở đã phát huy được vai trò trách nhiệm, sâu sát cơ sở, nắm bắt, dự báo tình hình hoạt động các tôn giáo.
Trên cơ sở đó tham mưu cho cấp ủy, chính quyền quyết định kịp thời những vấn đề liên quan đến tôn giáo đạt hiệu quả cao. Huyện ủy đã chỉ đạo tăng cường công tác phát triển cán bộ, đảng viên là người có đạo. Đây là một chủ trương quan trọng nhằm tăng cường hơn nữa công tác vận động quần chúng có đạo, tăng cường đoàn kết toàn dân, đoàn kết lương- giáo. Năm 1969, toàn huyện mới chỉ có 163 đảng viên là người có đạo/3.200 đảng viên, chiếm tỷ lệ 5%. Đến tháng 4/2016, đã có 714/7.200 đảng viên là người có đạo, chiếm tỷ lệ 9,9%. Số cán bộ gốc giáo diện Ban thường vụ Huyện ủy quản lý tăng từ 8 cán bộ năm 1969 lên 35 cán bộ năm 2015. Đối với những xã, thị trấn có đông đồng bào có đạo, việc phát triển cán bộ, đảng viên là người có đạo, xây dựng khối đoàn kết toàn dân, đoàn kết lương- giáo được coi là tiêu chí để xếp loại tổ chức cơ sở đảng cuối năm. Trong những năm qua, hầu hết các đảng bộ xã, thị trấn ở vùng có đông đồng bào có đạo đều hoạt động hiệu quả, vai trò lãnh đạo trong hệ thống chính trị ở cơ sở được phát huy, nhiều đảng bộ nhiều năm đạt trong sạch, vững mạnh.
Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh hơn 70 năm qua luôn là "sợi chỉ đỏ" xuyên suốt trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng khối đoàn kết lương- giáo của Đảng bộ huyện Kim Sơn. Nhớ lời Bác dặn, thời gian tới cấp ủy, chính quyền huyện tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục, thuyết phục nhân dân, nhất là đồng bào có đạo thực hiện tốt các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về tôn giáo, các nhiệm vụ chính trị của địa phương, tích cực giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Thực hiện tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh bằng những việc làm thiết thực, cụ thể. Xây dựng hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh, trong đó tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, coi trọng công tác xây dựng và phát triển đảng ở vùng có đông đồng bào có đạo…
Bùi Diệu