Khu du lịch sinh thái Vân Long được đưa vào khai thác du lịch từ năm 1998, năm 1999 nơi đây trở thành Khu bảo tồn thiên nhiên được ghi trong danh sách các khu bảo vệ đất ngập nước và danh mục hệ thống các khu rừng đặc dụng Việt Nam. Các nhà khoa học phát hiện ở đây có tới 457 loài thực vật bậc cao, 39 loài động vật, trong đó có nhiều loài quý hiếm được ghi trong sách đỏ Việt Nam và thế giới như loài voọc mông trắng, gấu ngựa, báo gấm, kỳ đà hoa... và loài côn trùng gần bị coi là tuyệt chủng, đó là loài cà cuống thuộc họ chân bơi. Môi trường nước và không khí ở đây khá trong lành. Phong cảnh đẹp hùng vỹ, thơ mộng, một vùng nước rộng bao la, trong vắt được bao bọc bởi vô vàn những dãy núi đá vôi với đủ các hình thù theo tên gọi như núi Mèo Cào, núi Mâm Xôi, núi Hòm Sách, núi Đá Bàn, núi Nghiên, núi Mồ Côi, núi Cô Tiên... Khu du lịch sinh thái Vân Long còn được mệnh danh là "Vịnh không sóng" - nơi lý tưởng cho các loài chim di trú, dừng chân trên đường tránh rét.
Du khách vào thăm Khu du lịch sinh thái đất ngập nước Vân Long
Ở Vân Long còn có một hệ thống hang động dày đặc, trong đó có nhiều hang động đẹp, rộng lớn, có giá trị về du lịch như: Hang Cá, hang Bóng, hang Rùa, hang Chanh, hang Duối... Hang Cá là hang xuyên thủy dài tới 250m, rộng 10 m, cao 8m; hang Bóng dài hơn 100 m; hang Duối có tới 4 tầng...
P.V