Khu công nghệ cao Hà Nam - động lực mới cho sự phát triển

Xác định rõ mục tiêu

Khu Công nghệ cao Hà Nam nằm trên địa phận các xã: Trần Thương, Nhân Hà, Nam Lý của tỉnh Ninh Bình; là điểm kết nối với các đầu mối trung chuyển, công trình giao thông quan trọng của vùng đồng bằng sông Hồng; cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 70km, cách sân bay quốc tế Nội Bài khoảng 100km, cách sân bay Cát Bi và Cảng biển quốc tế Hải Phòng khoảng 110km. Dự án có quy mô 663,19 ha; với tổng kinh phí đầu tư giai đoạn đầu gần 9.000 tỷ đồng.

Mục tiêu của Dự án, tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy sự liên kết giữa khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo với sản xuất dựa trên công nghệ cao, thu hút các lực lượng khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo trong và ngoài tỉnh, thương mại hóa kết quả nghiên cứu và phát triển, thúc đẩy tinh thần kinh doanh dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, công nghệ mới, công nghệ cao; Thu hút đầu tư công nghệ cao từ các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, và tăng cường năng lực nội sinh hướng tới tự chủ về công nghệ ở những lĩnh vực có nhu cầu, lợi thế; Lan tỏa, hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia ứng dụng, phát triển công nghệ cao phục vụ phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao của tỉnh và vùng đồng bằng sông Hồng. Theo đó, tỉnh Ninh Bình xác định: sẽ thiết lập cơ sở hạ tầng hiện đại, đồng bộ, các cơ chế, chính sách thuận lợi, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo về công nghệ cao… nhằm thu hút đầu tư về công nghệ cao. Từ đó, tạo động lực thúc đẩy chuyển dổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại, bền vững, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và công nghệ cao của tỉnh và vùng đồng bằng sông Hồng.

Theo dự kiến Khu Công nghệ cao Hà Nam được thiết kế “tương đối” thành các khu vực chức năng: Khu nghiên cứu và phát triển, Đào tạo và ươm tạo (được bố trí ở vị trí trung tâm) thực hiện chức năng thu hút các hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng và chuyển giao, các hoạt động đào tạo, ươm tạo công nghệ cao… Khu sản xuất sản phẩm công nghệ cao thực hiện chức năng thu hút các dự án ứng dụng công nghệ cao để sản xuất sản phẩm công nghệ cao. Khu dịch vụ công nghệ cao và logistics thông minh thực hiện các chức năng dịch vụ, vận tải, kho bãi, hậu cần… phục vụ cho các hoạt động công nghệ cao. Hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật của Khu Công nghệ cao Hà Nam được định hướng quy hoạch đồng bộ, hiện đại, thân thiện môi trường…

Khu Công nghệ cao Hà Nam được xác định là khu công nghệ cao đa ngành; trong đó, công nghệ cao và sản phẩm công nghệ cao được lựa chọn nằm trong Danh mục công nghệ cao được ưu tiên phát triển, Danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển được ban hành kèm theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời phù hợp với định hướng ưu tiên phát triển của tỉnh và vùng đồng bằng sông Hồng.

Vì vậy, theo kế hoạch, trong giai đoạn đầu, Khu Công nghệ cao Hà Nam sẽ tập trung vào việc thu hút các ngành công nghệ cao chủ chốt như trí tuệ nhân tạo, điện tử - bán dẫn, công nghệ sinh học và y dược, cùng với công nghệ vật liệu mới. Đây là những lĩnh vực có tiềm năng phát triển mạnh mẽ và góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ. Ông Mai Thành Chung, Trưởng Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao và Khu Công nghệ cao cho biết: Sau khi Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, địa phương của tỉnh phối hợp với Tập đoàn VSIP tổ chức lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 khu công nghệ cao Hà Nam; xác định ranh giới, vị trí của Khu Công nghệ cao Hà Nam, bảo đảm tính thống nhất với diện tích và quy mô đã được phê duyệt thành lập. Các thủ tục liên quan đến việc chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng Khu Công nghệ cao cũng được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật. Dự kiến đến cuối năm 2026, Dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu công nghệ cao Hà Nam sẽ được khởi công bởi Tập đoàn VSIP, nhà đầu tư của chuỗi khu công nghiệp VSIP khắp cả nước.

Đồng bộ các giải pháp - Tạo động lực phát triển

Sau khi hoàn thành đi vào hoạt động, Khu Công nghệ cao Hà Nam sẽ thực hiện các hoạt động công nghệ cao và các hoạt động hỗ trợ khác để thu hút công nghệ và đổi mới sáng tạo…; hình thành và phát triển hệ sinh thái liên kết chặt chẽ 3 loại hình hoạt động chính: Nghiên cứu và phát triển, đào tạo và ươm tạo; Sản xuất- kinh doanh và Dịch vụ; thu hút các nguồn lực trong và ngoài nước đầu tư để thúc đẩy và lan tỏa các hoạt động công nghệ cao, thực hiện các hoạt động hội nhập, hợp tác về công nghệ cao trong nước và quốc tế.

Là khu công nghệ cao thứ 5 trên cả nước, Khu Công nghệ cao Hà Nam được thành lập chính là một bước đi quan trọng, không chỉ tạo động lực phát triển kinh tế cho tỉnh mà còn góp phần vào chiến lược phát triển công nghiệp công nghệ cao của cả nước, thúc đẩy tăng trưởng bền vững và thu hút đầu tư trong các lĩnh vực công nghệ tiên tiến. Về cơ bản, Khu Công nghệ cao bảo đảm các điều kiện tốt như kết nối giao thông, nhu cầu khám chữa bệnh, học tập, vui chơi giải trí… để thu hút các nhà đầu tư vào hoạt động. Hiện, tỉnh đã đầu tư các tuyến đường giao thông thuận tiện từ Khu Công nghệ cao, kết nối với đường nối 2 cao tốc Hà Nội Hải Phòng và Cầu Giẽ - Ninh Bình.

Được biết, đầu năm 2025, ông Jaya Ratnam, Đại sứ Singapore tại Việt Nam và đại diện VSIP Group đã thăm, làm việc, tìm hiểu môi trường đầu tư tại tỉnh. Theo đề nghị của ông Jaya Ratnam: Thời gian tới, tỉnh cần tăng cường xúc tiến đầu tư tại Singapore; trong đó, chú trọng phối hợp trong công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Ông cũng cho biết thêm, hiện, các nhà đầu tư rất quan tâm phát triển năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo tại khu công nghệ cao này; đây chín là điều kiện để tỉnh thu hút các nhà đầu tư của Singapore và các nước trên thế giới... Đầu tháng 3 năm 2025, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức nước Cộng hòa Singapore, trước sự chứng kiến của Tổng bí thư Tô Lâm, lãnh đạo tỉnh Hà Nam (cũ) đã cùng lãnh đạo Tập đoàn Sembcorp và VSIP đã trao biên bản ghi nhớ về việc hợp tác nghiên cứu và đề xuất các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh; trọng tâm là: Nghiên cứu quy hoạch, đầu tư và phát triển Khu Công nghệ cao Hà Nam; Khu đô thị; cảng sông; nhà máy nước ven sông Hồng; phân phối và kinh doanh điện, nghiên cứu, phát triển năng lượng tái tạo theo hướng thông minh, hiện đại, xanh, bền vững, thân thiện môi trường; ứng dụng công nghệ cao trong quản lý và vận hành, hướng đến hệ sinh thái mới, tạo sự đột phá trong phát triển công nghệ, công nghiệp có giá trị gia tăng cao; phát triển khu đô thị mới, chất lượng cao, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.

Sau khi sáp nhập tỉnh, Khu Công nghệ cao Hà Nam tiếp tục được xác định là yếu tố quan trọng để đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa nền kinh tế, là hạt nhân thu hút và lan tỏa công nghệ cao thông qua chuyển giao và nghiên cứu phát triển, sản xuất, cung ứng các sản phẩm, dịch vụ công nghệ cao; thúc đẩy khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo nhằm tạo bứt phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh để phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.

Vì vậy, thời gian tới, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Ninh Bình sẽ tập trung chỉ đạo các ngành chức năng, đẩy nhanh tiến độ các thủ tục lập quy hoạch, triển khai thu hút nhà đầu tư đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu Công nghệ cao Hà Nam; tập trung thu hút đầu tư vào các phân khu chức năng của Khu Công nghệ cao; trọng tâm là các dự án thuộc lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghệ điện tử - bán dẫn, tự động hóa, công nghệ sinh học và y dược, công nghệ vật liệu mới... đáp ứng yêu cầu đặt ra tại Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo đó, giai đoạn từ năm 2024 - 2026, Ban Quản lý Khu Đại học Nam Cao và Khu Công nghệ cao sẽ lập và thẩm định phê duyệt quy hoạch; tổ chức thu hút, lựa chọn nhà đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng. Giai đoạn từ năm 2026 - năm 2028, tổ chức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng; thi công xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật… Giai đoạn từ sau năm 2028: Thu hút các dự án đầu tư văn phòng, khu ươm tạo, đào tạo, khu phòng thí nghiệm, nhà xưởng, kho bãi cho thuê…; thực hiện thu hút các dự án đầu tư và vận hành theo định hướng và mục tiêu, nhiệm vụ Khu Công nghệ cao, tuân thủ các quy định pháp luật.

Với mục tiêu tạo động lực tăng trưởng bền vững, Ninh Bình sẽ tiếp tục phát triển mạng lưới giao thông kết nối với Khu Công nghệ cao, phát triển khu nhà ở xã hội gần Khu Công nghệ cao để giải quyết chỗ ở cho công nhân; đồng thời, tạo điều kiện cho nhà đầu quy hoạch xây dựng nhà máy nước sạch ở sông Hồng, quy hoạch cảng đường sông để phục vụ cho việc lưu thông hàng hóa.