Mặc dù hiện giờ mới là cuối tháng 7 Dương lịch nhưng tại xã Khánh Hồng, một số hộ dân đã tích cực ươm rau giống. Ông Đinh Văn Nghi, một hộ dân đã có kinh nghiệm hơn 30 năm làm rau giống ở xóm 10 cho biết: Thời điểm này, gia đình chủ yếu làm các giống rau như bắp cải KK Cross, su hào B40 - Hàn quốc, Winner - Nhật,… đây đều là những giống rau chịu nhiệt để phục vụ cho một bộ phận nông dân ở các địa phương trồng vụ rau đông sớm.
Ông Nghi chia sẻ: Từ vài chục năm trước ông đã tự học hỏi cách sản xuất rau giống, trải qua nhiều khó khăn, thất bại có, thành công có, giờ đây với ông việc sản xuất rau giống "dễ như trở bàn tay". Thời tiết có khắc nghiệt (sương muối, mưa giầm, nắng hạn), các hộ khác mất trắng nhưng riêng gia đình ông vẫn có đủ rau giống để cung ứng cho bà con.
"Làm giống cũng giống như chăm trẻ sơ sinh vậy, phải thật tỉ mỉ. Hạt giống trước khi đem gieo phải được xử lý đúng quy trình. Riêng vườn ươm bắt buộc chia thành từng luống nhỏ, bề rộng chừng 80-100 cm để dễ bề chăm sóc, quản lý. Đất gieo rau phải làm nhỏ, mịn, tơi xốp và thoáng khí.
Do đất vườn ươm luân canh gối vụ thường xuyên, nên trước khi trồng phải bổ sung thêm phân chuồng hoai mục nhằm đảm bảo cho cây đủ dinh dưỡng để phát triển. Ngoài ra, việc giàn khung căng ni lông, hoặc lưới để điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng tránh mưa lụt, tránh gió cho cây giống là điều bắt buộc" - "Nghệ nhân" làm rau giống này tiết lộ.
Một hộ làm rau giống khác cũng ở xóm 10, cho biết thêm: làm giống vất vả nhưng thu nhập cao. Đặc biệt 1 lứa rau giống chỉ kéo dài 15-20 ngày nên mức độ rủi ro thấp, nếu chẳng may gặp thời điểm thời tiết bất thuận, hoặc giá thị trường xuống thấp thì chỉ mất chừng ấy ngày, chi phí chẳng đáng là bao, tháng sau lại làm lại lứa khác.
Tuy nhiên nghề ươm rau giống này không phải ai cũng làm được bởi kỹ thuật khó khơn trồng rau thịt. Đặc biệt, người làm rau giống phải rất nhanh nhạy với thị trường, thường xuyên cập nhật các giống rau mới, chất lượng để đưa vào sản xuất.
Với lợi thế đồng đất phù hợp để sản xuất các loại cây rau màu, những năm qua xã Khánh Hồng (Yên Khánh) đã phát triển trở thành một trong những vùng chuyên canh rau lớn nhất nhì Ninh Bình với diện tích chuyên canh rau vào khoảng 65 ha, riêng vụ đông con số này lên tới hàng trăm hecta.
Để chủ động nguồn giống rau phục vụ sản xuất cũng như cung ứng cho thị trường trong tỉnh và một số tỉnh lân cận như Nam Định, Thanh Hóa hiện nay, trên địa bàn xã có khoảng 10 hộ làm nghề sản xuất và kinh doanh rau giống, với tổng diện tích khoảng 3ha, tập trung chủ yếu ở các khu có đất pha cát, thuộc xóm 5, xóm 8, xóm10.
Ngoài các loại rau truyền thống, người làm rau giống Khánh Hồng còn đưa vào sản xuất nhiều loại cây rau hàng hóa mới có giá trị như: củ rền, bắp cải tím, su hào tím... Với sự đa dạng về chủng loại, đảm bảo về chất lượng, cạnh tranh về giá cả nên rau giống ở đây được nhiều nhà nông ưa chuộng.
Được biết, từ tháng 7 đến tháng 11 hàng năm là thời vụ sản xuất rau giống chính. Nếu thời tiết thuận lợi, mỗi sào rau giống cho thu hoạch với giá trị từ 20-25 triệu đồng/lứa, trong khi đó mỗi lứa rau giống chỉ kéo dài từ 15-20 ngày.
Như vậy, cả vụ 1 sào làm rau giống nông dân Khánh Hồng có thể thu nhập tới hàng trăm triệu đồng. Thời gian còn lại trong năm (không phải là thời vụ sản xuất rau giống), các gia đình thường trồng rau thương phẩm, rau thơm như mùi, thì là, cần tây…
Hà Phương